🔰 امام رضا علیه السلام و گسترش تشیع در ایران 1️⃣
⁉️ حضور امام رضا علیه السلام در ایران، چگونه باعث رشد و گسترش تشیع گردید؟
امام رضا علیه السلام ـ بنا به درخواست و اجبار مأمون، مدتی را در ایران حضور یافت و در این مدت، عنوان ولایتعهدی مأمون را علیرغم میل باطنی خویش قبول کرد. این مدت، مهم ترین فصل تاریخی زندگی آن امام همام می باشد. توجه به اینکه تشیع و محبت به اهل بیت پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ از همان آغاز ورود اسلام و سپس در دوره اموی نفوذ چشمگیری در ایران و به ویژه در خراسان داشته، ولی به خاطر خفقان موجود، شیعیان نمی توانستند فعالیت علنی انجام دهند و این روند تا حضور امام رضا ـ علیه السلام ـ در ایران ادامه داشت. حضور امام رضا(ع) در ایران، بدین ترتیب سبب رواج تشیع گردید:
1️⃣ با اینکه مأمون مسیر حرکت امام از مدینه به مرو را طوری تعیین کرده بود که امام رضا ـ علیه السلام ـ از مناطق شیعه نشین عبور نکند ولی با این وجود امام رضا ـ علیه السلام ـ در بین راه از آبادی های که گذر می کردند به ابراز احساسات مردم پاسخ می دادند و پاسخ مسائل شان را با سعه صدر بیان می کردند به طوری که رجاء بن ضحاک می گوید: در هیچ شهری از شهرها فرود نمی آمدیم، مگر آنکه مردم به سراغ او می آمدند و از او در مورد مسائلشان استفتاء می کردند و معالم دینی شان را می پرسیدند و او نیز احادیث زیادی از طریق آباء طاهرینش برای آنها نقل می کرد.
معروفترین رویداد در این مسیر حرکت، خطبه حضرت رضا ـ علیه السلام ـ در جمع مردم نیشابور بوده که در آن جمع حضرت با بیان حدیث سلسله الذهب به حقانیت خویش و آباء و اجدادش تصریح می کنند و تعداد انبوهی از علماء و طلاب آن را ثبت کرده و دهان به دهان پخش می کنند.
عملکرد امام در طول مسیر، طوری بوده که می خواستند مردم را نسبت به اجداد خویش و همچنین ارتباطش را با پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ مکرر بیان کنند و این را ما در روایاتی که حضرت نقل می کنند که اغلب از اجداد طاهرینش می باشد، مشاهده می کنیم و لذا مردمی که با امام آشنا می شدند و با رفتار حاکمان عباسی و اموی و سران قبایل عرب مقایسه می کردند، شیفته امام شده به تشیع می گرویدند. و اهل بیت ـ علیهم السلام ـ بیشتر شناخته می شدند.
2️⃣ مقام علمی امام یکی از مهم ترین عوامل گسترش تشیع به حساب می آید و همچنین خنثی کننده تمام نقشه های شوم مأمون. چرا که مأمون با دعوت از دانشمندان و نخبگان می خواست که امام در جلسات مناظره شرکت کرده و به سؤالاتی که از طرف علمای ادیان و مذاهب طرح می شد پاسخ دهد، البته انگیزه مأمون شکست دادن امام و کاستن از مقام علمی و جایگاه معنوی آن حضرت نزد شیعیان و سایرین بود ولی امام با شایستگی و برتری و سعه صدر به تمام مباحثی که مطرح می شد با دلایل متقن و محکم پاسخ می دادند و مباحثی نظیر مباحث امامت را پیش می کشیدند و راه و روش اسلام را درباره حاکمیت بیان می کردند.
◀️ ادامه دارد....