⭕❓آیا آیات قرآن بر لزوم
#رؤیت_هلال دلالت دارد؟ آيا آيه يسئلونك عن الاهله بر نفي رويت با
#چشم_مسلح دلالت دارد؟
🛑قسمت دوم:
💮👈نکته دیگر نیز این است که اصلاً آیه اهله مربوط به هلال نیست، بلکه مربوط به شهر است. فرمود ای پیامبر(ص) در مورد ماههای قمری از تو میپرسند، هلالی که به هلال دیگر میرسد؛ یعنی شهر مراد است. مرحوم علامه در المیزان بحث خوبی دارند. میگویند که برای اینکه آیه در پاسخ به آنها میگوید «هی مواقیت لِلنَّاسِ»، هلال یک وضعی است که در قمر وجود دارد و ما آن را میبینیم. آن تصویری که در قمر است، برای ما به منزله میقات نیست. ما یک امتداد زمانی داریم. ماه در لحظهای شروع میشود و یک موقع نیز تمام میشود، در این فاصله زمانی که میتوانیم قطعهبندی هم کنیم، این برای ما مواقیت است؛ لذا علامه استظهارش این است که اینجا کلمه اهله و هلال، وضع خاص قمر در هنگام پیدایش و خروج از محاق نیست، چون عمل ما تنظیم میشود. حجی که انجام میدهیم در ذیحجه است، نه در هلال آن.
💮👈ما یک یوم الترویة، یک یوم عرفه و یک یوم عید قربان داریم. اینها در شهر است، نه در هلال و هم زندگی مردم نیز در شهر قرار دارد، نه در هلال. پس اصلاً آیه ناظر بر این نیست که ماه چطور شروع میشود و باید آن را مستقیم دید یا خیر. آیه میگوید ماه چه تکوراتی برای شما دارد و زندگیتان را بر این اساس تنظیم کنید.
❓سؤال در آیه «الْأَهِلَّةِ» از مبدأ هلال نیست / تولد ماه ملاک تحقق شهر است/مراد از سؤال در آیه «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ» چیست؟
💮👈آیه شریفه اهله را مطرح کرده است. اهله را فرموده که مواقیت است، اما خود هلال نمیتواند میقات باشد. یعنی ظرفی را از نظر زمان نمیتواند مشخص کند و تفاوت بین قطعههای زمان ایجاد نمیشود. چه زمانی این تفاوت ایجاد میشود؟ آن زمانی که در هلال تغییراتی باشد و ماه شب سوم با اول فرق کند تا بتوانیم یکی از اینها را به عنوان شاخص برای عمل خود قرار دهیم که وقتی ماه این طور است، این کار را انجام دهیم. لذا مفسران گفتهاند آیه به این معنا است که«یسئلونک عن تغییر الاهله».
🔶والا نه سؤال و نه جواب معنا ندارد و تطبیق بین سؤال و جواب نیست. سؤال این است که با توجه به اینکه هلال در حال تغییر است و ثابت نمیماند، فایدهاش چیست؟ چرا اولش نازک است و بعد به مرور، شب به شب آن را قویتر میبینیم تا به صورت قرص کامل در میآید؟ پس سؤال در مورد مبدأ نیست، یعنی نقطه شروع ماه که هلال باشد، سؤال در مورد آن نیست، سؤال در مورد امتداد این تغییرات است که عمل ما نیز با توجه به این تغییرات، مواقیت مختلف پیدا میکند.
💮وقتی به مفسرین از عامه و خاصه رجوع کنید، میبینید همه این طور معنا کردهاند. هم در تفسیر کشّاف و هم در تفسیر کبیر امام فخر و هم آنهایی که شأن نزول را مطرح کردهاند که بگویند سؤال چه بود نیز میگویند از پیامبر(ص) سؤالی را برخی مطرح کردند و آن این بود که این تغییرات برای چیست؟ نه اینکه خصوص هلال را مطرح کرده باشند. مراد هلالی که تغییر میکند بود که چه فایدهای دارد؟ چون میدیدند خورشید که تغییر نمیکند و مانند ماه نیست، لذا گفتند ماه چرا این طور است؟ لذا سؤال از تغییر است. محور سؤال هلال است، اما از حیث اینکه تغییر میکند سؤال میکنند.
تقریری بر آیه «فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ»
🔶یک آیه دیگر نیز در قرآن است که آن آیه نیز چهبسا قابل استناد باشد و مورد بحث قرار گیرد و آن نیز در ردیف همین آیه است که فرمود «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ»، در آیه، فضیلت رمضان را مطرح میکند و بعد مترتب کرده است که هر کس که شهر را درک کرد، باید در این ماه روزه بگیرد.
👈به نظر بنده دلالت آیه بر قول مخالف، خیلی روشنتر است. قول کسانی که معتقدند به اینکه در مبدأ ماه رمضان و همین طور شوال و .. ما تابع واقعیت ماه هستیم، نه تابع اینکه با چشم عادی یا حتی با چشم مسلح دیده شود. تابع این هستیم که شهر تحقق یافته است یا خیر.
شهر چطور تحقق مییابد؟ ماه که متولد شود، شهر تحقق یافته است. آیه دلالت میکند که هر چیزی موجب درک ماه شود، کفایت میکند، خواه مستقیم باشد یا غیرمستقیم. لذا این آیه، نهتنها مؤیدی برای کسانی که میگویند صرفاً چشم عادی معتبر است و چشم مسلح را معتبر نمیدانند نیست، بلکه مؤید برای کسانی است که چشم عادی و غیرعادی و طرق مختلف را کافی میدانند، کما اینکه این استدلال در کلمات کسانی که قائل به این نظر هستند دیده میشود.
از درس خارج فقه استاد سروش محلاتي
💫براي مطالعه نظرات مختلف به لينك زير مراجعه نماييد
https://b2n.ir/d32002
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔
@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛