📇 تفسیر سوره مبارکه #فجر
📚 مفسر: دکتر رضایی اصفهانی (تفسیر مهر)
🌺 قرآن كريم در آيات بيست و يكم تا بيست و ششم سوره ى فجر، به حوادث سخت رستاخيز و حالات فرشتگان و بيدارى و آرزو انديشى انسانها در آن روز اشاره مى كند و مى فرمايد:
كَلَّا إِذا دُكَّتِ الْأَرْضُ دَكًّا دَكًّا* وَ جاءَ رَبُّكَ وَ الْمَلَكُ صَفًّا صَفًّا* وَ جِيءَ يَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ يَوْمَئِذٍ يَتَذَكَّرُ الْإِنْسانُ وَ أَنَّى لَهُ الذِّكْرى* يَقُولُ يا لَيْتَنِي قَدَّمْتُ لِحَياتِي* فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذِّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ* وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَد
نكته ها و اشاره ها:
1⃣ در اين آيات، يكى از حوادث تكان دهنده ى پايان دنيا و آغاز رستاخيز بيان شده است؛ در آن روز زمين سخت مى لرزد و كوهها متلاشى مى شوند و زمين درهم كوبيده، خُرد و صاف مى گردد.
آرى؛ حوادث سخت رستاخيز، آرامش زراندوزان بخيل را به هم مى زند و آنان را از خواب غفلت بيدار مى سازد.
2⃣ با توجه به اين كه خدا جسم نيست و انتقال مكانى او معنا ندارد، مقصود از «آمدن پروردگار» در روز رستاخيز چيست؟
🔻مفسران در اين مورد چند تفسير ارائه كرده اند:
الف) فرمان پروردگار براى رسيدگى به حساب مردم؛
ب) ظهور نشانه هاى عظمت پروردگار؛
ج) ظهور معرفت پروردگار در رستاخيز، به طورى كه جاى انكار نخواهد داشت.
البته مانعى ندارد كه هر سه معنا مقصود آيه باشد، ولى معناى اول در احاديث اهل بيت عليهم السلام آمده و با آيات ديگر قرآن سازگارتر است
3⃣ مقصود از صف كشيدن فرشتگان در رستاخيز آن است كه آنها در صفوف مختلف وارد صحنه ى رستاخيز و آماده، ى اجراى فرمان حق مى شوند؛ آنان گرداگرد مردم را مى گيرند، به طورى كه هيچ كس راه گريزى از عدالت نخواهد داشت.
4⃣. از تعبيرات اين آيات استفاده مى شود كه «جهنّم» قابل حركت دادن است و آن را نزد مردم حاضر مى سازند، همان طور كه بهشت به پارسايان نزديك مى شود.
🔸البته حقايق جهان رستاخيز براى ما دقيقاً روشن نيست، و شرايط حاكم بر آن جا با دنيا تفاوت دارد.
5⃣ انسان با ديدن صحنه ى هولناك دوزخ و رستاخيز #بيدار مى شود واز كردار گذشته ى خويش پشيمان مى گردد. او مى خواهد توبه كند، امّا زمان توبه سپرى شده است؛ او مى خواهد كارهاى بد خود را جبران كند، ولى ديگر دير شده است.
و در اين جاست كه فرياد مى زند: اى كاش براى زندگى اخروى خود كار نيكى كرده بودم و از پيش فرستاده بودم!
به شهر قيامت مرو تنگدست
كه وجهى ندارد به حسرت نشست
آرى؛ اين همان انسانى است كه در دنيا به زراندوزى و ميراث خوارى مشغول بود و به يتيمان و بينوايان توجهى نمى كرد.
6⃣ در اين آيه از سراى آخرت با عنوان «زندگى ام» ياد شده است. گويا زندگى واقعى فقط آخرت است و زندگى دنيا، شايسته ى نام حيات نيست.
آرى؛ حيات حقيقى و جاودانى همان زندگى اخروى است.
7⃣ خدا چنان خلافكاران را به بند مىكشد و گرفتار عذاب مىكند كه هيچ كس نمىتواند همانند او به بند بكشد و عذاب كند.
آرى؛ مجازات الهى در مورد اين افراد بى نظير است؛ چون آنان مردم مظلوم را در بند كشيده، با گرسنگى و فقر عذاب مى كردند و شكنجه مى دادند.
@qurantehran