#آموزش
#علوم_قرآنی
استاد آیت الله محمد هادی #معرفت
🔅🔅🔅
🔰دنباله درس ششم:سوره‌هاى مكّى و مدنى
شناخت دقيق مكّى و مدنى بودن سوره‌ها و آيات، يكى از ضروريّات علم كلام در مبحث امامت است؛ مثلاً آيات ذيل را در نظر بگيريد:
«يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ يَخافُونَ يَوْماً كانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيراً وَ يُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى حُبِّهِ مِسْكِيناً وَ يَتِيماً وَ أَسِيراً إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللّهِ لا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُوراً إِنّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراً فَوَقاهُمُ اللّهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ وَ لَقّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً وَ جَزاهُمْ بِما صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَرِيراً»
🔹دربارۀ شأن نزول اين آيات گفته‌اند كه: حسنين عليهما السلام بيمار شده‌بودند. پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله و گروهى از بزرگان عرب به عيادت آنان آمدند و به مولى اميرمؤمنان عليه السلام پيشنهاد كردند كه چنانچه براى شفاى فرزندانت نذر كنى، خداوند شفاى عاجل مرحمت خواهد فرمود. حضرت اين پيشنهاد را پذيرفت و سه روز روزه نذر كرد. آنگاه كه حسنين عليهما السلام شفا يافتند، در صدد اداى نذر برآمد. حضرت قرص‌هاى نانى را براى افطار تهيه فرمود. روز اول هنگام افطار، مسكينى در خانه را زد و تقاضاى كمك كرد. حضرت نان‌هاى تهيه شده را به او داد. روز دوم نيز يتيمى آمد و نان تهيه شده را دريافت كرد. روز سوم اسيرى آمد و نان‌ها به او داده شد. حضرت در اين سه روز، خود با اندك نانى خشك و كمى آب افطار نمود.
🔹طبرسى در اين زمينه، روايات بسيارى از طرق اهل سنت و اهل بيت عصمت عليهم السلام گردآورده و تقريباً آنها را مورد اتفاق اهل تفسير دانسته است. آنگاه براى اثبات مدنى بودن تمام سوره، روايات ترتيب نزول را - كه سورۀ دهر جزء سوره‌هاى مدنى به‌شمار رفته - با سندهاى معتبر آورده‌است. ١ كسانى هم مانند عبداللّه‌بن‌زبير - كه مايل نبودند اين فضيلت به اهل‌بيت عليهم السلام اختصاص يابد - اصرار داشتند كه اين سوره را كاملاً مكّى معرفى كنند، غافل از آنكه در مكه اسيرى وجود نداشت.
⏺د) بسيارى از مسائل قرآنى، تنها از طريق مكّى و مدنى بودن سوره يا آيه‌ها، حلّ و فصل مى‌شود؛ مثلاً: در مسألۀ نسخ، برخى آيۀ «...فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ ...» را - كه دربارۀ ازدواج موقت نازل شده‌است - منسوخ مى‌دانند و ناسخ آن‌را آيۀ «وَ الَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ إِلاّ عَلى أَزْواجِهِمْ أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ فَمَنِ ابْتَغى وَراءَ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ العادُونَ» دانسته‌اند.
🔹نظر مذكور به چند دليل نمى‌تواند صحيح باشد؛ يكى از آنها اين است كه آياتى را كه ناسخ فرض كرده‌اند، در سورۀ مؤمنون است كه تماماً مكّى است و كسى اين آيات را استثناء نكرده است و آيه سورۀ نساء مدنى است. در صورتى‌كه بايد آيۀ ناسخ پس از آيۀ منسوخ بيايد.
... ادامه دارد....
🌴🌴🌴
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom