برشی از کتاب گرانسنگ
#تفسیر_تسنیم_جلد_اول(110)
#کانال_قرآنی_رحیق(گنجینه آموزه های تفسیری)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_تخصصی
#سوره_حمد
#تفسیر
#آیت_الله_جوادی_آملی
🔅🔅🔅
اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ (6)
📌 گزيدهي تفسير
📐 عبد سالك در اين آيه هدايت به صراط مستقيم را از خدا درخواست مي كند و اين هدايت همان هدايت تكويني است؛ زيرا گوينده (نمازگزار يا قاري قرآن) پس از شناخت خداوند و ايمان به او، نور هدايت مي طلبد تا در پرتو آن راه و پرتگاه را بشناسد و چون پويايي انسان دائمي است و راهِ حقْ نيز مراحل فراواني دارد، عبد سالك بايد همواره هدايت به صراط مستقيم را از خدا بخواهد.
📁 صراط بزرگراهي است كه از يك سو به خداي سبحان مرتبط است (و از اين رو واحد است، نه كثير) و از سوي ديگر در فطرت يكايك انسانها قرار دارد و از نهاد آنها آغاز مي شود و از اين رو پيمودن آن دشوار نيست و هر كس آن را بپيمايد به لقاء الله مي رسد.
📈 تفسير
اهدنا: هدايت در لغت به معناي دلالت و ارشاد است و آن دو گونه است: يكي نشان دادن راهِ دستيابي به مقصد، كه به آن «اِرائه طريق» مي گويند و ديگري رساندن راهيان به هدف كه از آن به «ايصال به مطلوب» تعبير مي شود.
▫ صراط: بزرگراه وسيع و روشن است. راغب مي گويد:
اين واژه در اصل «سراط» بوده كه به معناي بلعيدن است و چون جاده باز و عمومي با فراخي و وضوحي كه دارد، گويا سالك را در كام خود مي كشد و او را به پيش مي برد، به آن «صراط» گفته مي شود[مفردات راغب، «سرط».].
📁 برخي از پژوهشگران لغات قرآني اين راي را ناصواب دانسته، صراط را واژه اي مستقلّ و غيرمبدّل مي دانند؛ زيرا «سِراط» مشتقات گوناگوني دارد، در حالي كه «صراط» چنين مشتقاتي ندارد[التحقيق، ج6، ص264.].
مستقيم: اين واژه از مادّه «ق و م» است و بر اثر هيئت خاص باب استفعال، بر طلب قيام دلالت مي كند. از آن جا كه انسان در حال قيام، قادر بر بيشترين كارهاي خويش است، واژهي «قيام» را نام بهترين حالت هر شي ء قرار داده است؛ چنانكه بهترين حالت درخت آن است كه بر ساقهي خود ايستاده و ريشه در زمين داشته باشد و از اين رو چنين حالتي را قيام درخت مي نامند.
📁 استقامتْ طلب قيام از شي ء است و طلب قيام كنايه از ظهور و حصول آثار و منافع هر چيز است و چون آثار و منافعِ راه در مستوي بودن، نداشتن اعوجاج و گمراه نكردن سالك است، چنين حالتي را قيام آن مي دانند. پس راه مستقيم راهي است كه نداشتن اعوجاج از آن مطلوب و اين مطلوب حاصل باشد. از اين رو صفت مستقيم براي صراط، توضيحي است، نه احترازي.
🌿🌿🌿
✅ قرآن همراه است و هم راه ؛ همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom