#معارف_قرآنی
#آموزه_های_قرآنی
#احباط
#حبط_عمل
📌 موارد «احباط» در قرآن
از آیات قرآن استفاده میشود که برخی از معاصی، مایة احباط و بطلان اعمال پاک پیشین میشود و برای تکمیل مطلب، به آیات آن اشاره میشود:
⏪ 7- قتل پیامبران
⏪ 8- قتل امر کنندگان به قٍسط و عدل
درآیة یاد شده در زیر، دو عامل وارد شده است چنانکه میفرماید:
«اِنَّ الَّذینَ یَکْفُرُونَ بِآیاتِ اللهِ وَ یَقْتُلُونَ الَّذینَ یَأْمُرُونَ بِالْقسطِ مِنَ الناسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ اَلیمٍ، اُولئکَ الَّذینَ حَبِطَتْ اَعْمالُهُمْ فی الدُّنیا وَ الآخِرَه وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرِینَ» آلعمران/21-22.
[آنان که به آیات الهی کفر ورزیدند و پیامبران را به ناحق و کسانی را که مردم را به بسط قسط فرمان میدهند، میکشند. آنان را به عذاب دردناک نوید بده، آنان کسانی هستند که اعمال آنها در دنیا و آخرت نابود شده و برای آنان، کمک کننده نیست.]
⏪ 9- اسائة ادب به پیامبر (ص)
اسائة ادب به پیامبر و فریاد کشیدن نزد او، سبب حبط عمل میگردد و در این مورد کافر و مؤمن یکسان است و آیة مورد استناد دربارة مؤمنان وارد شده است، چنانکه میفرماید:
«یا ایُّهاَ الَّذینَ آمَنُوا لا تَرْفَعُوا اَصْواتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبیِّ وَ لا تَجْهَروا لَهُ بِالْقَوْلِ کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ اَنْ تَحْبَطَ اَعْمالُکُمْ وَ اَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ» حجرات/2.
[ای افراد با ایمان، در محضر پیامبر، بلندتر از او سخن نگوئید و نزد او داد و فریاد نکنید، مانند داد و فریاد برخی نزد برخی دیگر، مبادا اعمال شما در حالی که نمیدانید، باطل شود.]
▫ البته نمیتوان گفت هر نوع اسائة ادب مایة حبط عمل میگردد، مگر اینکه مایة هتک پیامبر به شمار آید.
⏪ 10- اقبال به دنیا و اعراض از سرای دیگر
در آیه ای گرایش به دنیا و روی گردانی از سرای دیگر از اسباب حبط عمل معرفی شده است، چنانکه میفرماید:
«مَنْ کانَ یُریدُ الحَیواهِ الدُّنیا وَ زینَتَها نُوفِّ اِلَیْهِمْ اَعْمالَهُمَ فیها وَ هُمْ فیها لا یُبْخَسُونَ، اولئِکَ الَّذینَ لَیْسَ لَهُمْ فِی الآخرَهِ اِلاَّ النّارُ وَ حَبِطَ ما صَنَعُوا فیها وَ باطِلُ ما کانوا یَعْمَلُونَ» هود/15-16.
[هر کس دنیا و تجمل آن را بخواهد، (نتائج) اعمال آنان را بدون کم و کاست میدهیم، آنان کسانی هستند که برای آنها در سرای دیگر، چیزی جز آتش نیست و آنچه در این جهان انجام دادهاند نابود میشود و اعمالشان باطل است.]
⏪ 11- انکار آخرت
انکار آخرت یکی از عوامل حبط اعمال است، هر چند خود، عامل مستقلی نیست، بلکه بازگشت به کفر است، چنانکه میفرماید:
«وَالَّذِینَ کَذَّبوا بِآیاتِنا وَ لِقاءِ الآخِرَهِ حَبِطَتْ اَعْمالُهُمْ» اعراف/147 و نیز کهف/105.
[آنان که آیات و بقای در سرای دیگر را تکذیب کردهاند، اعمال خیر آنها باطل میگردد.]
⏪ 12- نفاق
نفاق که یکی از شعب بسیار مذموم کفر است، از عوامل حبط معرفی شده است، چنانکه میفرماید:
«قَدْ یَعْلَمُ اللهُ الْمُعَوِّقینَ مِنْکُمْ وَ القائلینَ لاخْوانِهِمْ هَلُمَّ اِلَیْنا وَ لا یأْتونَ النّاسَ اِلا قلیلاً – اُولئِکَ لَمْ یُؤْمِنُوا فَاَحْبَطَ اللهُ اَعْمالَهُمْ وَ کانَ ذلِکَ عَلیَ اللهِ یَسیراً» احزاب/18-19.
[خدا آنان را که شماها را از شرکت در جنگ باز میدارند و کسانی را که به برادران خود میگویند، به سوی مابیایید (و در جنگ شرکت نکنید) میشناسد و جز مقدار کمی در نبرد شرکت نمیکنند، آنان کسانی هستند که ایمان نیاوردهاند و خدا اعمال نیک آنها را نابود کرد و این کار بر خدا آسان است.]
▫ از به کار بردن لفظ منکم لاخوانهم میتوان استفاده نمود: مقصود گروهی از منافقان است که به ظاهر مسلمان بوده و در باطن کافر بودند و لذا لفظ لاخوانهم به کار برده است.
🔅تفسیر و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom