آخرت در کجا قرار دارد، آیا همین دنیای کنونی است یا دنیای دیگر در مکان دیگری است، از نوع عالم ماده است یا رؤیاست⁉️
🔰 اکثر دانشمندان اسلامی معتقدند که بهشت و جهنّم اکنون وجود دارند، نه این که بعداً آفریده خواهد شد.
برای وجود «بهشت و دوزخ» در بین مفسران دونظریه است:
1⃣ بهشت و دوزخ در باطن و درون این جهانند و بعضی از پرهیزکاران که درک و دیدی در این جهان دارند، (چشم برزخی دارند) بهشت و دوزخ را نیز می توانند با چشم حقیقت خود ببینند; مثل اینکه به وسیله فرستنده ای بسیار قوی صدای صوت دلنشین قرآن را در همه جای زمین پخش کنیم، و در نقطه دیگر زمین، از فرستنده دیگری با همان قدرت، صدایی فوق العاده دلخراش و ناراحت کننده، به همه جای زمین پراکنده شود.
2⃣ عالم آخرت و بهشت و دوزخ بر این عالم محیط است، و به اصطلاح، این جهان در شکم و درون آن جهان قرار گرفته است; مثل عالم جنین که در درون عالم دنیا است.
🌴 اگر می بینیم که قرآن می گوید: وسعت بهشت به اندازه وسعت آسمان ها و زمین است; بدین جهت است که انسان چیزی وسیع تر از آسمان و زمین در این عالم نمی شناسد تا مقیاس سنجش قرار گیرد.
✳️ همان گونه که بیان شد به طور قطع آخرت و قیامت و یا به عبارت دیگر، بهشت و دوزخ نه این دنیای کنونی است، بلکه واقعیتی است که پس از برچیده شدن بساط کنونی دنیا، بر پا می شود. علامه طباطبایی مفسّر بزرگ قرآن کریم در این باره که هر چند آخرت هم مانند دنیا آسمان و زمینی دارد، ولی آسمان و زمین آخرت غیر از آسمان و زمین دنیاست می فرماید: خدای تعالی در قرآن کریم برای قیامت آسمان و زمینی معرفی می کند که غیر از آسمان و زمین دنیاست: «یَومَ تُبَدَّلُ الاَرضُ غَیرَ الاَرضِ والسَّماواتُ وبَرَزوا لِلّهِ الواحِدِ القَهّار (ابراهیم، ۴۸); در آن روز که این زمین به زمین دیگر، و آسمان ها ]به آسمان های دیگری[ تبدیل می شود، و آنان در پیش گاه خداوند واحد قهار ظاهر می گردند.»
💢 و در جای دیگر خداوند متعال از اهل بهشت حکایت می کند که می گویند: «اَلحَمدُ لِلّهِ الَّذی صَدَقَنا وعدَهُ واَورَثَنَا الاَرضَ نَتَبَوَّاُ مِنَ الجَنَّةِ حَیثُ نَشاءُ (زمر، ۷۴); آن ها می گویند: حمد و ستایش مخصوص خداوندی است که به وعده خویش درباره ما وفا کرد و زمین ]بهشت[ را میراث ما قرار داد که هر جا را بخواهیم منزل گاه خود قرار دهیم چه نیکوست، پاداش عمل کنندگان» علامه طباطبایی(رحمه الله) در صدد این است بفرماید که صرف زمین و آسمان داشتن آخرت دلیل نمی شود منظور این باشد که آخرت در همین زمین و آسمان برقرار می شود.
____________________
📚 تفسیر المیزان ج ۱۲ ص ۲۴/ تفسیر نمونه ج۲ ص ۳۰۸