نبوغ رهبریِ پیامبرﷺ
بِنِدیکت کُهلِر (مؤرخ اقتصاد غیرمسلمان) میگوید:
محمدﷺ با تواناییهایی که در مدیریت تدارکات، تعیین مشوقها و مذاکره کردن داشت، بسیار موفقتر از دیگر رؤسای قبایل عمل کرد. برنامهریزیهای وی سنجیده و دوراندیشانه بود.
او با فرستادن جاسوسانی که معمولا اطلاعات گمراهکننده دربارهٔ مقصد شبیخونهای محمدﷺ پخش میکردند، خطر نفوذ نیروهای دشمن به درون خودیها را به حداقل میرسانید و در مواقعی که رهبری حمله را به جانشینی واگذار میکرد، دستورهای مُهرومومشده به او میداد و سفارش میکرد همین که از مدینه بیرون رفت آن را باز کند. او برای جذب داوطلبان مشوقهای مالی فراهم کرد.
در عربستان رسم بود هرکس فرماندهی حمله را بر عهده میگرفت یک چهارم کل غنائم از آن او میشد، اما محمدﷺ سهم خود را به یک پنجم کاهش داد. مشوقها اثر مطلوبی داشت، چنان که انبوهی از داوطلبان زیر پرچم وی آمدند. در جنگ بدر که در سال 624 رخ داد، محمدﷺ حدود 300 جنگاور را فرماندهی میکرد. چهار سال بعد نیروهای تحت فرمان وی در جنگ خیبر به 1500 نفر و در سال 630 در جنگ حنین به حدود 12 هزار نفر رسید.
استقرار سوارهنظام برای کارآمدی قدرت جنگی محمدﷺ بسیار حیاتی بود و از این رو، بین سالهای 626 و 630 تعداد اسبهای نیروی سوارهنظام او از 10 رأس به 300 رأس افزایش یافت.
این تقویت نیرو هم نتیجهٔ تعيين سنجيدهٔ مشوقهای مالی بود، چون سهم جنگجویانی که اسب سپاه را تهیه میکردند از غنائم، سه برابر نرخ متداول بود. تدبیری که طبق توضیح فقیه صدر اسلام، ابویوسف [1] دارای منطق اقتصادی بود: «دلیل این که برای هر اسب دو سهم در نظر گرفته میشد تشویق به استفاده از اسبان در راه خدا بود و البته استفاده از اسب نیازمند هزینههای بیشتری نیز بود.» منافع حاصل از حملهها با سرعت زیاد افزایش یافت.
📚صدراسلام و زایش سرمایهداری، بِنِدیکت کُهْلِر، ترجمه جعفر خیرخواهان و محمد ماشینچیان، (تهران: نشرنی، چاپ دوم، 1402)، ص 100.
🎁انتشار مطالب جهت نشر معارف و شادی روح امام حسین ع و شهدا برای اعضای کانال مجاز میباشد!
@raz_quran
•┈••✾🍃🦋🍃✾••┈•