شخصی از یاران امام علی‌(ع) که با مشاهده «جنگ جمل» در تمییز حق از باطل به حیرت افتاده بود- محضر امير المؤمنين شرفياب شد و گفت: آيا ممكن است طلحه و زبير و عايشه بر باطل اجتماع كنند؟ شخصيت‌هايى مانند آنان از بزرگان صحابه رسول الله چگونه اشتباه مى‌كنند و راه باطل را می‌‏پيمايند؟ آيا اين ممكن است؟ امام‌(ع) در پاسخ او سخنى دارد كه دكتر طه حسين، دانشمند و نويسنده مصرى، مى‌گويد: بعد از آنكه وحى خاموش گشت و نداى آسمانى منقطع شد، سخنى به اين بزرگى شنيده نشده است. فرمود:«انَّكَ لَمَلْبُوسٌ عَلَيْكَ، انَّ الْحَقَّ وَ الْباطِلَ لا يُعْرَفانِ بِاقْدارِ الرِّجالِ، اعْرِفِ الْحَقَّ تَعْرِفْ اهْلَهُ وَ اعْرِفِ الْباطِلَ تَعْرِفْ اهْلَهُ‏»؛ سرت كلاه رفته و حقيقت بر تو اشتباه شده حق و باطل را با ميزان قدر و شخصيت افراد نمى‌‏شود شناخت. اين صحيح نيست كه تو اول‌، شخصيت‌هايى را مقياس قرار دهى و بعد حق و باطل را با اين مقياس‌ها بسنجى: فلان چيز حق است چون فلان و فلان با آن موافقند و فلان چيز باطل است چون فلان و فلان با آن مخالف؛ نه، اشخاص نبايد مقياس حق و باطل قرار گيرند. اين حق و باطل است كه بايد مقياس اشخاص و شخصيت آنان باشند. يعنى بايد حق‌شناس و باطل‌شناس باشى نه اشخاص و شخصيت‏‌شناس؛ افراد را (خواه شخصيت‌هاى بزرگ و خواه شخصيت‌هاى كوچك) با حق مقايسه كنى، اگر با آن منطبق شدند شخصيتشان را بپذيرى و الّا نه. اين، حرف- صحیح- نيست كه آيا طلحه و زبير و عايشه ممكن است بر باطل باشند؟ در اينجا على‌(ع) معيار«حقيقت» را خود «حقيقت» قرار داده است و روح تشيع نيز جز اين چيزى نيست. در حقيقت فرقه شيعه مولود يك «بينش مخصوص» و اهميت دادن به «اصول اسلامى» است نه به افراد و اشخاص.(1) اکثریت یا اقلیت‌، معیار حقیقت نیست! قرآن [معيار قرار دادن‏] كثرت را مذمّت مى‏كند و مى‏گويد كثرت‌، معيار- حقیقت- نيست. امام کاظم‌(ع) در حدیثی - خطاب به هشام- مى‏فرمايد: قرآن كثرت را مذمت كرده است آنجا كه مى‏فرمايد: «وَ إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللهِ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ»(انعام/ 116) اگر اكثر مردم را پيروى كنى تو را گمراه مى‏كنند؛ چون اكثر مردم تابع عقل نيستند، تابع گمان و تخمينند، همين كه چيزى در خيالشان پيدا مى‏شود دنبالش مى‏روند. چون اكثر اين‏جور هستند، پس به اكثر اعتماد نكن. 1. مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (جاذبه و دافعه على(ع)، ج‏16، صص: 309-307 با تلخیص و ویرایش 🎁انتشار مطالب جهت نشر معارف و شادی روح امام حسین ع و شهدا برای اعضای کانال مجاز میباشد! @raz_quran •┈••✾🍃🦋🍃✾••┈•