#پرسش_و_پاسخ_عاشورایی
❓سابقهي تكايا و روضهخوانيها از چه زماني بوده است؟
🔻🔻پاسخ از دکتر سنگری🔻🔻
💠اولين كسي كه روضهخواني را شروع كرد (جز آنچه كه دركربلا اتفاق افتاد) امام سجاد(ع) بود. امام سجاد(ع) در كوفه و به ويژه در شام باني مجالس سوگواري بودند. بعد از ايشان حضرت زينب(س)، حضرت سكينه(س)، فاطمه صغري و امكلثوم(س) روضه برگزار ميكردند.
اين بزرگواران عزاداري مي كردند ومردم دور آنها حلقه ميزدند بعد كمكم گسترش پيداكرد و يزيد را نگران و مجبود كرد خيلي سريع مجموعه اسرا را به سمت مدينه رهسپار كند.
اما يكي از بزرگترين روضهخوانها كه بلاغت و فصاحتش در شعر گفتن و بافت مرثيههايش فوق العاده بود، حضرت امالبنين مادر حضرت ابوالفضلالعباس است. دربخش هاي آغازين كتاب«ماه در آب» به حضرت ام البنين ونسلش كه به لبيد شاعر مي رسد و شعر هايي كه مي سرود سخن به ميان آمده است كه توصيه ميكنم حتماً آن را بخوانيد. ميگويند كنار بقيع ميآمد و شعر ومرثيه ميخواند. روضهها را از حضرت زينب(س) ميگرفت و در بقيع ادا ميكرد. تأثير اشعار او چنان بود كه حتي شخصيتي مانند مروانبنحكم كه از سرسختترين دشمنان اباعبدالله بود وپيشنهاد قتل اباعبدالله را داده بود به آن جا ميآمد و گريه ميكرد. اين مرثيه خواني ها بعدها منجر به زمينه سازي براي قيام مردم مدينه و واقعه حَرّه گرديد.
اما در مورد بر پايي تكايا: شايد اولين خيمهاي كه بعد از كربلا برپا شد خيمهاي بود كه فاطمهصغري(س) در بقيع برپا كرد. اين بانو پس از شهادت همسرش حسن مثني بر مزار او در بقيع خيمه اي را برپا كرده بود، حسن مثني فرزند امام حسنمجتبي(ع) بود و در واقعهي كربلا زخمي شده وبه نحوي زنده مانده بود اما در35 سالگي مسموم و شهيد شد(1) . فاطمهي صغري(س)يك سال تمام روضه خواني كرد و مرثيه سرود تا اين كه در شبي به او خطاب رسيد كه برخيز و رها كن و او خيمهاش را پس از آن جمع كرد.
اما اگر كسي بپرسد به طور رسمي برپايي تكايا از چه زمان بوده است؟ ميتوان گفت در دوره آلبويه. اول حركتهاي دستهها و هيئتها شروع شد. آلبويه دستود دادند در بغداد مغازهها را ببندند و به سرهايشان گل بزنند، خانمها جلو آمدند و شروع كردند به سوگواري به صورت هيئتهاي سينهزني. اما پس از آن، مدتها تعطيل بود تا حدود عصر صفويه كه اوجگيري سينهزنيها وبرپايي تكايا و تعزيه داري است كه تابه امروز ادامه يافته است. تكايا سمبل و نماد خيمههاي اباعبداللهالحسين(ع) است كه البته در طول تاريخ شكل آنها تغيير يافته است.
(1) امام حسن(ع) در كربلا هشت فرزند داشت كه نام يكي از آنها حسنبنحسن يا حسن مثني است. كه وارد جنگ شد. در جنگ دستش قطع شد و زخمهاي ديگر هم برداشت و بيهوش بر زمين افتاد. روز يازدهم وقتي لشكر كافر آمدندتا سرها را از تن ها جدا كنند ديدندكه زنده است و نفس ميكشد. درست در آن موقع كسي كه با مادر او آشنايي داشت رسيد و گفت: او را نكشيد،و به من ببخشيد. من او را به كوفه ميبرم، يا امير به من ميبخشد و يا دستور قتلش را صادر مي كند در هر دو حال فرقي نمي كند. اتفاقا حسن مثني مداوا شد و با فاطمه صغري، دختر بزرگ امام حسين(ع)ازدواج كرد. بعدها حسن مثني را مانند پدرش امام حسن(ع)مسموم كردندو به شهادت رساندند و اينك در بقيع مدفون است.
🏴با ما همراه باشید در کانال تخصصی عاشورایی روز دهم🏴👇
ایتا:
http://eitaa.com/joinchat/1790640141C1372ba36
سروش:
https://sapp.ir/roozedahom