❌ شبهه اگر خدا روزی رسان است، پس چرا بسیاری از کودکان در دنیا همانند آفریقا از گرسنگی تلف می‌شوند؟؟ ✅ پاسخ ✍ حجت‌الاسلام دکتر قربانی مقدم 🔻پیش از پاسخ به این شبهه نکته‌ای یادآوری می‌شود: 🔹این جهان بر اساس سنت‌هایی (قوانین) اداره می شود که تخلف از آن ممکن نیست. از بین آنها، دو مورد از زیربنایی ترین سنن هستند که عدم توجه به آن‌ها باعث فهم غلط در فلسفه زندگی انسان و در نتیجه شبهه و سوال در رابطه انسان و خدا می‌شود. اول اختیار انسان و دیگری آزمایش انسان. 🔹با توجه به این نکته و در جواب شبهه فوق باید دانست که منظور از این‌که خدا روزی رسان است؛ یعنی تمام نعمت‌ها و روزی‌ها از سوی او سرچشمه می‌گیرد و اینکه او برای تمام انسان‌‌ها و موجودات به اندازه کافی رزق و روزی مقدر کرده است. 🔻اما این بدان معنا نیست که چون روزی مادی انسان از قبل مشخص و معین شده، اعمال انسان نقشی در آن ندارد و آن‌را کم و زیاد نمی‌کند و یا هیچ فردی از گرسنگی نخواهد مرد. بهره‌‌مندی از رزق خدا شرایطی دارد که با وجود آن شرایط روزی به فعلیت می‌رسد. (همانگونه که در قرآن، خداوند هدایتگر همه‌ی انسان‌ها و موجودات معرفی شده (سوره طه؛ ۵۰) ولی این به این معنا نیست که هیچ کس به دلیل سوءاستفاده از اختیار خود یا اسباب دیگر مانند شیاطین جن و انس، به گمراهی کشیده نمی‌شود.) 🔹بنابراین کسانی ‌که سعی و تلاشی در به دست آوردن روزی نمی‌کنند، قطعاً شرط جلب روزی را اجرایی نکرده‌اند. یا کسانی که با اسباب قطعِ روزی (مانند ستمگران، بیماری و...) مبارزه نکرده‌اند هم شرط دیگری را از کسب نکرده‌اند. 🔻یا کسانی که در برابر شکر نعمت‌هایی که خداوند به آنها داده کفران نعمت می‌کنند، اینان خود درهای گشایش روزی را به روی خود می‌بندند. قرآن کریم در این زمینه داستانی را از امت‌های گذشته نقل می‌کند: «وَ ضَرَبَ اللهُ مَثَلاً قَرْیَةً کانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً یَأْتیها رِزْقُها رَغَداً مِنْ کُلِّ مَکانٍ فَکَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللهِ فَأَذاقَهَا اللهُ لِباسَ الْجُوعِ وَ الْخَوْفِ بِما کانُوا یَصْنَعُون»؛‏  خداوند (براى آنان که کفران نعمت می‌کنند،) مثالى زده است. منطقه آبادى که امن و آرام و مطمئن بود و همواره روزیش از هر جا می‌رسید، امّا به نعمت‌هاى خدا ناسپاسى کردند و خداوند به سبب اعمالى که انجام می‌دادند، لباس گرسنگى و ترس را بر اندامشان پوشاند. (نحل؛ ۱۱۲) 🔹و البته همانطور که گفته شد گاهی نیز تنگی روزی برای آزمایش و امتحان است: «وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْ‏ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرینَ»؛ قطعاً همه شما را با چیزى از ترس، گرسنگى، و کاهش در مال‌ها، جان‌ها و میوه‌‏ها، آزمایش می‌کنیم و بشارت ده به استقامت ‏کنندگان. (بقره؛ ۱۵۵) 🔹خلاصه اینکه وقتی گفته می‌شود رزق همه برعهده خداست، همراه با شرایط آن گفته شده است. مانند اینکه مدیر یک کاروان به اعضای آن بگوید: «هیچ زاد و توشه ای لازم نیست همراه بیاورید همه برعهده من است» حال برای دریافت سهمیه باید قوانین گروه رعایت شود، اگر دزدی به کاروان حمله کرد، با آن مقابله شود، در مصرف آذوقه زیاده روی نکرد و نهایتاً اینکه فراموش نشود این دنیا محل آزمایش انسان است و گاهی لازم است از راه کم و زیاد شدن روزی امتحان شود. ✅نکته: با وجود کثرت عوامل قطع رزق و روزی، باز هم خدای مهربان از برخی از آنان گذشت می‌کند و علیرغم عدم شایستگی کافی، رزق بسیاری از ما را تأمین می‌کند.