❇ #تفسیر_آیه شأن نزول: یک درس بزرگ! مفسران گفته اند این آیه، در مورد غزوه تبوک و مشکلات طاقت فرسائى که به مسلمانان در این جنگ رسید، نازل شده، این مشکلات به قدرى بود که گروهى تصمیم به بازگشت گرفتند، اما لطف و توفیق الهى شامل حالشان شد و همچنان پا بر جا ماندند. مى گویند: از جمله کسانى که آیه در مورد او نازل شده: ابو خیثمه است، که از یاران پیامبر(صلى الله علیه وآله)بود، نه از منافقان، ولى بر اثر سستى، از حرکت به سوى میدان تبوک خوددارى کرد. ده روز از این واقعه گذشت. هوا گرم و سوزان بود، روزى نزد همسران خود آمد، در حالى که سایه بان‌هائى براى او مرتب و آماده، آب خنک مهیا و طعام خوبى فراهم ساخته بودند. او ناگهان در فکر فرو رفت و به یاد پیشواى خود پیامبر(صلى الله علیه وآله)افتاده گفت: رسول خدا(صلى الله علیه وآله) که هیچ گناهى ندارد و خداوند گذشته و آینده او را تضمین فرموده، در میان بادهاى سوزان بیابان، اسلحه به دوش گرفته، و رنج این سفر دشوار را بر خود تحمل کرده، ابو خیثمه را ببین که در سایه خنک و کنار غذاى آماده، و زنان زیبا قرار گرفته است، این انصاف نیست. سپس رو به همسران خود کرده گفت: به خدا قسم با هیچ کدام از شما، یک کلمه سخن نمى گویم و در زیر این سایبان قرار نمى گیرم، تا به پیامبر(صلى الله علیه وآله) ملحق شوم. این سخن را گفت، و زاد و توشه را برگرفت و بر شتر خود سوار شده حرکت کرد، هر قدر همسرانش خواستند با او سخن بگویند، او کلمه اى بر زبان جارى نکرد و همچنان به حرکت ادامه داد، تا به نزدیکى تبوک رسید. مسلمانان به یکدیگر مى گفتند: این سوارى است که از کنار جاده مى گذرد، اما پیامبر(صلى الله علیه وآله)فرمود: اى سوار! ابو خیثمه باشى بهتر است! هنگامى که نزدیک شد و مسلمانان او را شناختند گفتند: آرى، ابو خیثمه است. شتر خود را بر زمین خواباند، به پیامبر(صلى الله علیه وآله)سلام گفت و ماجراى خویش را بازگو کرد. پیامبر(صلى الله علیه وآله)به او خوش آمد گفت و براى او دعا فرمود. به این ترتیب، او از جمله کسانى بود که قلبش متمایل به باطل شده بود، اما به خاطر آمادگى روحى، خداوند او را متوجه حق ساخت، و ثابت قدم گردانید. 🌼🌼🌼 تفسیر: زندانِ محاصره اجتماعى گنهکاران این آیات نیز، همچنان از جنگ تبوک و مطالب گوناگونى که پیرامون این رویداد بزرگ اسلامى به وقوع پیوست، سخن مى گوید. نخستین آیه، اشاره به شمول رحمت بى پایان پروردگار، نسبت به پیامبر، مهاجران و انصار در آن لحظات حساس کرده، مى گوید: خداوند رحمت خود را شامل حال پیامبر(صلى الله علیه وآله)و مهاجران و انصار، همانها که در موقع شدت و بحران از او پیروى کردند، نمود (لَقَدْ تابَ اللّهُ عَلَى النَّبِیِّ وَ الْمُهاجِرینَ وَ الأَنْصارِ الَّذینَ اتَّبَعُوهُ فی ساعَةِ الْعُسْرَةِ). آنگاه اضافه مى کند: این شمول رحمت الهى، به هنگامى بود که بر اثر شدت حوادث و فشار ناراحتى ها، نزدیک بود گروهى از مسلمانان از جاده حق باز گردند (و تصمیم به مراجعت از تبوک بگیرند) (مِنْ بَعْدِ ما کادَ یَزیغُ قُلُوبُ فَریق مِنْهُمْ). و دگر بار تأکید مى کند که بعد از این ماجرا، خداوند رحمت خود را شامل حال آنها ساخت و توبه آنها را پذیرفت; زیرا او نسبت به مؤمنان مهربان و رحیم است (ثُمَّ تابَ عَلَیْهِمْ إِنَّهُ بِهِمْ رَئُوفٌ رَحیمٌ). #تفسیر_نمونه ذیل آیه ۱۱۷ #سوره_توبه @Roznegaar