❇ #تفسیر_آیه آیه مورد بحث براى اینکه نشان دهد بت پرستان چگونه از کاروان عالم هستى جدا گشته و در بیراهه ها سرگردان شده اند، چنین مى فرماید: همه کسانى که در آسمان ها و زمین هستند ـ از روى اطاعت یا اکراه ـ و نیز سایه هایشان، هر صبح و عصر براى خدا سجده مى کنند (وَ لِلَّهِ یَسْجُدُ مَنْ فِى السَّمَـوَاتِ وَالاَْرْضِ طَوْعًا وَ کَرْهًا وَ ظِلاَلُهُمْ بِالْغُدُوِّ وَالاَْصَالِ). 🌼🌼🌼 نکته ها: ۱. منظور از سجده موجودات چیست؟ سجده در چنین مواردى به معنى خضوع و نهایت تواضع و تسلیم است، یعنى همه فرشتگان و انسان ها وهمه صاحبان عقل و اندیشه براى خدا متواضع و در برابر فرمان او خاضع هستند. منتهى گروهى سجده و خضوعشان فقط جنبه تکوینى دارد، یعنى در برابر قوانین عالم هستى و آفرینش خاضع اند، ولى گروهى دیگر علاوه بر سجود تکوینى، سجود تشریعى نیز دارند، یعنى با میل و اراده خود در برابر خداوند سجده مى کنند. مثلاً همین که مى بینیم جسم و جان آنها تسلیم قوانین حیات و مرگ و نمو و رشد و سلامت و بیمارى و مانند آن است این حالت تسلیم و خضوع در برابر قوانین آفرینش، در حقیقت یک نوع سجود تکوینى از ناحیه آنهاست. ۲. عبارت طَوعًا وَ کَرهًا ممکن است اشاره به این باشد که مؤمنان از روى میل و رغبت در پیشگاه پروردگار، به سجده مى افتند و خضوع مى کنند. ۳. ظِلال جمع ظلّ به معنى سایه است و ذکر آن در آیه مورد بحث نشان مى دهد که منظور از سجود، فقط سجود تشریعى نیست، زیرا سایه هاى موجودات از خود اراده و اختیارى ندارند بلکه تسلیم قوانین تابش نورند; بنابراین سجده آنها سجده تکوینى یعنى تسلیم در مقابل قوانین خلقت است. البتّه ذکر کلمه ظلال (سایه ها) دلیل بر این نیست که همه آنها که در آسمان ها و زمین هستند وجودشان مادّى است و سایه دارند، بلکه فقط اشاره به آن دسته از موجوداتى است که سایه دارند، مثل اینکه گفته مى شود علماى شهر و فرزندانشان در فلان مجلس شرکت کردند، یعنى فرزندان کسانى که فرزند داشتند. و از این جمله هرگز استفاده نمى شود که همه علماى شهر صاحب فرزند هستند ـ دقّت کنید. به هر حال سایه گرچه یک امر عدمى بیش نیست که همان فقدان نور است ولى چون از هر طرف وجود نور آن را احاطه کرده، براى خود موجودیّت و آثارى دارد و تصریح به این کلمه در آیه مورد بحث شاید براى تأکید است که حتّى سایه هاى موجودات هم در پیشگاه خداوند خاضع اند. #تفسیر_نمونه ذیل آیه ۱۵ #سوره_رعد @Roznegaar