موضوع
[چشم و گوش پارسا]
#نهج_البلاغه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
اما بعد قال مولانا امیر المؤمنین(ع):
«غَضُّوا أَبْصَارَهُمْ عَمَّا حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ
ووَقَفوُا اسْماعَهُمْ على العلم النّافع لهم».
✅مقدمه
در اوصاف پرهيزكاران فرمودند چشم‌هايشان را از آنچه حرام است مى‌پوشانند و گوش‌هايشان را هم وقف علوم و دانش‌هايى مى‌كنند كه به حال آنها نافع و سودمند باشد از سخنان بيهوده كه موجب خشم خدا و رسول است، دورى مى‌گزنند.
✔️ در مورد «غض بصر» دو احتمال وجود دارد، احتمال اولی که به ذهن می رسد همان چشم پوشی از نگاه های حرام مثل نگاه شهوت انگیز به تصاویر و صحنه های حرام است👈 اما احتمال دومی هم وجود دارد احتمال «غَضّوا» (فرو گرفتن و نقصان در نظر) كنايه از صرف نظر كردن و عدم اعتنا به ارتكاب محرمات گرفته شده و در اين صورت مى‌توان جميع محرمات را از ما حرّم الله اراده كرد، خواه بصرى باشد، مثل نظر به نامحرم و خواه غير بصرى مثل نظر به مقام حرام.
✔️«وَقَفوُا اسماعَهُم على العِلم النافع لهم» گوش‌هاى خود را بر علومى كه نافع است براى دنيا و آخرت آنها وقف مى‌كنند. وقتی گوش وقف شده باشد آنهم وقف علم، آنهم وقف علم نافع و نه هر علمی پس مجالی برای استماع علم غیر نافع نمی ماند بماند شنیدن امور غیر علمی و بماند گناه.
🔻در ادامه نکاتی در مورد نظر و استماع پارسایان تقدیم می شود🔺
☑️سپاسگزاری در برابر نعمت دیدن
قرآن در مورد شکر این نعمت عظیم می‌فرماید: «قُلْ هُوَ الَّذی أَنْشَأَکُمْ وَ جَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَةَ قَلیلاً ما تَشْکُرُون» بگو: او است آن کس که شما را پدید آورده و برای شما گوش و دیدگان و دل‌ها آفریده است. چه کم سپاسگزارید.(۱)
👈در مورد این چشم گفتنی است که ۱۲۰ میلیون تار نازک و هفتاد میلیون تار ضخیم در چشم است که نازک‌ها نور کم را دریافت کرده و تصویر را سیاه و سفید نشان می‌دهند وتارهای ضخیم، نورهای شدید را دریافت کرده ورنگ ها را مشخص می‌سازد. دو عصب بینای ضخیم از پشت چشم به دو طرف مغز بزرگ می‌رود. هریک از این میلیون‌ها رشته‌ی عصبی، اطلاعاتی را که سلول‌های بینایی به دست آورده به مغز می‌رساند، تا در آن جا تصویر به وجود آید وشخص چیزی را ببیند. وآمده است که در پشت چشم ۱۵۰ میلیون سلول نوری آماده دریافت تصاویر است. این قدرت چشم تا جایی است که قادر به تشخیص حدود پانصد هزار رنگ است، و چشم سالم، روشنایی یک شمع را از هفده کیلومتری تشخیص می‌دهد.»
ماجرا زمانی عجیب تر می شود که همه این ریزه کاری ها در ظاهری ساده از جنس پی ساخته شده است ؛
که حضرت امیر (ع) می فرماید: «اَعجِبُوا لِهذَا الإِنسَان یَنظُرَ بِشَحمٍ» به شگفت آیید که این انسان با یک قطعه پیه می‌بیند.(۲)
➖باید در مقابل این هدیه گرانقدر و عظیم، خود را مسئول بداند و در قبال نگهداری صحیح از آن وظایفش را بخوبی به انجام برساند. خداوند متعال درضمن سفارش و تأکید نسبت به ارزش و جایگاه مهم چشم به مسئولیت انسان در قبال آن اشاره کرده و می‌فرماید: «إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ کُلُّ أُولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْؤُلا» به درستی که گوش و چشم و دل در مقابل آنچه می‌شنود و می‌بیند و می‌اندیشد، مورد سوال واقع خواهند شد .(۳)
➖امام زین العابدین علیه السّلام در رساله حقوق خود در مورد رعایت حق چشم می‌فرماید: «وَ أَمَّا حَقُّ بَصَرِکَ فَغَضُّهُ عَمَّا لَا یَحِلُّ لَکَ- وَ تَرْکُ ابْتِذَالِهِ إِلَّا لِمَوْضِعِ عِبْرَةٍ- تَسْتَقْبِلُ بِهَا بَصَراً أَوْ تَسْتَفِیدُ بِهَا عِلْماً- فَإِنَّ الْبَصَرَ بَابُ الِاعْتِبَار...»
و اما حق چشم بر تو آن است که آن را از هر ناروا بپوشانی و با استفاده از چشم عبرت بیاموزی و از هرزه نگری و نگاه‌های بیهوده پرهیز کنی؛ زیرا بوسیله چشم یا باید بر دانش خود بیفزایی یا بینش خود را بالا ببری؛ چون چشم وسیله عبرت آموزی است.
➖حضرت علی علیه السلام فرمودند: «مَن أطْلَقَ نَاظِرَةً أَتْعَبُ خَاطِرَهُ مَن َتتَاَبعَتْ لَحَظَاتُهُ دَامَتْ حَسَرَاتُه» هر کس چشمش را به نامحرم رها کند، خاطرش را به رنج می‌افکند وهر کس نظرش به نامحرم پی در پی باشد، حسرت‌های او همیشگی است.(۴)
🔻 ادامه دارد 👇👇
🇮🇷🇵🇸🇮🇷
🚩به کانال معرفتی واخلاقی " گمنام " بپیوندید👇
https://eitaa.com/joinchat/3920691917C9a79f3a574🇮🇷