تفسیر سوره بقره - آیه‌ ۸۳ #تفسیر_قرآن 🖤 وَإِذْ أَخَذْنَا مِیثَقَ بَنِى إِسْر ءِیلَ لَا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ وَبِالْوَ لِدَیْنِ إِحْسَاناً وَذِى الْقُرْبَى‏ وَالْیَتَمى‏ وَالْمَسَکِینِ وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْناً وَأَقِیمُواْ الصَّلَو ةَ وَءَاتُواْ الزَّکَو ةَ ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ إِلَّا قَلِیلاً مِّنکُمْ وَ أَنْتُمْ مُّعْرِضُونَ‏ ترجمه و (به یاد آرید) زمانى که از بنى‏ اسرائیل پیمان گرفتیم، جز خداوند یگانه را پرستش نکنید و به پدر و مادر و خویشان و یتیمان و بینوایان، احسان کنید و با مردم، به زبان خوش سخن بگویید و نماز را برپاى دارید و زکات بدهید. امّا شما (با اینکه پیمان بسته بودید،) جز عدّه‏ کمى، سرپیچى کردید و روى گردان شدید. احسان، جامع ‏ترین و وسیع‏ ترین واژه در باب نیکى است. در حال فقر والدین، احسان مادّى و در حال غناى آنان، احسان روحى. چنانکه احسان به یتیم شامل؛ تأدیب، حفظ حقوق، محبّت و تعلیم او مى‏ شود. اصول همه ادیان یکى است. چون همه این میثاق‏ ها، در اسلام نیز هست. 🖤پیام ها🖤 ۱- خداوند از طریق عقل، فطرت و وحى، از مردم پیمان مى ‏گیرد. «اخذنا میثاق» ۲- توحید، سرلوحه‏ مکتب انبیاست. و بعد از آن کارهاى نیک قرار گرفته است. «لاتعبدوا الاّ اللّه و بالوالدین احسانا» ۳- در کنار توحید، احسان به والدین مطرح است. «لاتعبدوا... وبالوالدین احسانا» ۴- احسان به والدین باید شخصاً صورت گیرد، نه با واسطه. حرف «ب» در «بالوالدین» به معناى مباشرت شخصى است. «بالوالدین احساناً» ۵ - گرایش به یکى از پدر و مادر، ممنوع است. «بالوالدین احساناً» ۶- ابتدا خویشان نیازمند، سپس دیگران. «ذى‏ القربى والیتامى و...» البتّه در بین خویشاوندان نیز اولویّت‏ها محفوظ است. «اولوا الارحام بعضهم اولى ببعض» ۷- احسان همراه با ادب و بدون منّت باشد. در کنار احسان، جمله «قولوا للناس حسنا» آمده است. ۸ - اگرچه به همه‏ مردم نمى ‏توان احسان کرد، ولى با همه مى‏ توان خوب سخن گفت. «قولوا للنّاس حُسنا» ۹- برخورد خوب و گفتار نیکو، نه تنها با مسلمانان، بلکه با همه ‏ى مردم لازم است. «قولوا للنّاس حُسنا» ۱۰- علاوه بر پرداخت زکات، احسان به مستمندان و ایتام نیز لازم است. در آیه هم زکات آمده و هم احسان به مساکین. «احساناً... والمساکین... واتوا الزکوة» ۱۱- نماز و رابطه با خداوند، از زکات و رابطه با فقرا جدا نیست. «اقیموا الصلوة واتوا الزکوة» ۱۲- نماز و زکات در ادیان دیگر نیز بوده است. «اقیموا الصلوة واتوا الزکوة» ۱۳- اعتقاد به توحید، احسان به والدین و ایتام و مساکین، همراه با دستور پرداخت زکات و برخورد نیکو با مردم، و به پاداشتن نماز، نشانه‏ جامعیت اسلام است. ۱۴- اداى حقوق، داراى مراتب و مراحلى است. اوّل حقّ خداوند، سپس والدین، سپس خویشاوندان، سپس یتیمان که کمبود محبّت دارند و آنگاه مساکین که کمبود مادّیات دارند. ۱۵- تمام احکام اعتقادى، اخلاقى وفقه، میثاق و عهد خدا با انسان است. بعد از «میثاق» سخن از عقیده توحیدى، احسان به والدین، نماز وزکات آمده است.