۳ 🖋قسمت دوم در برخی منابع تفسیری، نزول آیاتی را در شأن عبدالله بن سلام دانسته‌اند؛ مانند آیه‌ی: «قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ كَانَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ كَفَرْتُمْ بِهِ وَ شَهِدَ شَاهِدٌ مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَىٰ مِثْلِهِ فَآمَنَ وَ اسْتَكْبَرْتُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ ؛ بگو به من خبر دهید اگر این قرآن از سوی خدا باشد و شما به آن کافر شوید، در حالی‌که شاهدی از بنی‌اسرائیل بر آن شهادت دهد، و او ایمان آورد و شما استکبار کنید (چه کسی گمراه‌تر از شما خواهد بود)؟! خداوند گروه ستمگر را هدایت نمی‌کند!». (۱۰) که ادعا شده این آیه‌ی شریفه در شأن عبدالله بن سلام نازل شده است. (۱۱) اما این شأن نزول، دارای اشکالاتی است: اول: این‌که آیه‌ی مزبور در شأن عبدالله بن سلام نازل شده باشد را همه‌ی مفسّران (از شیعه و اهل تسنن) نپذیرفته‌اند. پس همین اختلاف نظر، موجب سست شدن این شأن نزول می‌شود. دوم: برخی از مفسران گفته‌اند چون این آیه مکّی است و عبدالله در مدینه ایمان آورده، مراد از آیه نمی‌تواند عبدالله باشد. (۱۲) سوم: همچنین گفته شده که مقصود از شاهد،  حضرت موسی (ع) است؛ زیرا در کتاب تورات، آمدن پیامبری را ثابت نموده است و بر تورات که از سوی خدا و در معنا (توحید، نبوت و معاد) مانند قرآن بود، ایمان آورد. (۱۳) چهارم: ابن‌حجر عسقلانی در «شرح صحیح بخاری» می‌گوید: «ظاهر سیاق حدیث این است که نبی اکرم (ص) آیه‌ی مذکور را در مقام رد عقیده و نظریه‌ی یهودیان درباره‌ی جبرائیل قرائت کرد، و این مطلب مستلزم نزول آیه‌ی مذکور -همزمان با طرح سؤال از سوی عبدالله بن سلام و پاسخ آن حضرت- نمی‌باشد.» آن‌گاه ابن حجر می‌گوید: «این رأی را باید همان نظریه‌ی قابل اعتماد برشمرد که چنین تعبیری نمی‌تواند بیانگر سبب نزول باشد. و در نتیجه می‌توان گفت که باید برای این آیه، سبب نزولی دیگر غیر از قضیه‌ی عبدالله بن سلام و گفت‌وگوی او با نبی اکرم (ص) را جست‌وجو کرد.» (۱۴) طبق نقل محدثان غیرشیعه، عبدالله بن سلام از پیامبر (ص) اجازه خواست یک شب قرآن بخواند و یک شب تورات، و پیامبر (ص) هم به او اجازه داد! (۱۵) و نیز نقل می‌کنند که او از پیامبر (ص) اجازه خواست که روز شنبه را که روز مقدس یهودیان بود، گرامی بدارد و در نماز به‌جای قرآن تورات  بخواند، ولی پیامبر (ص) اجازه نداد. (۱۶) ادامه دارد ... -------------- 🖋"سالن مطالعه محله زینبیه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی @salonemotalee