نكته ها
«زكات» در لغت، به معنای رشد و نموّ و پاكیزگی است و در اصطلاح، نوعی مالیات شرعی و از اركان و واجبات دین است.
پیام ها
1. اهمیت زكات در اسلام مانند اهمیت نماز است. در 28 آیه ی قرآن، نماز و زكات در كنار هم آمده است: «فی صلوتهم خاشعون، للزكاة فاعلون» .
2. ایمان به تنهایی كافی نیست، عمل هم لازم است: «المؤمنون. . . فاعلون»
3. زكات، یكی از پنج ستونی است كه بنای اسلام بر آن استوار گردیده است؛
4. پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله افرادی را كه زكات نمی دادند، از مسجد بیرون كرد؛ زیرا نماز و زكات با هم است، نه جدا از هم؛
5. حضرت مهدی علیه السلام در انقلاب بزرگ خود، با تاركان زكات برخورد می كند؛
6. كسی كه زكات ندهد، هنگام مرگ به دین اسلام از دنیا نمی رود؛ از این روی از خداوند می خواهد كه او را به دنیا باز گرداند تا جبران كند، امّا مهلت او پایان یافته است؛
7. امام صادق علیه السلام فرمود: اگر مردم زكاتِ واجب خود را بدهند، هیچ فقیری در زمین باقی نمی ماند. [1]
---------------------------------------------------
[1] . برای توضیح بیشتر به كتاب زكات از همین مؤلّف مراجعه كنید.
پاکدامنی و همسر گزینی
وَالَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ «5» إِلَّا عَلَی أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَیْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَیْرُ مَلُومِینَ «6»
آنان كه دامان خود را حفظ می كنند. مگر در مورد همسرانشان یا كنیزانی كه به دست آورده اند، كه (در این موارد) ملامتی بر آنان نیست.
فَمَنِ ابْتَغَی وَرَآءَ ذلِكَ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْعَادُونَ «7» پس هر كه فراتر از این را طلب كند، متجاوز است.
نكته ها
نیاز جنسی، همچون دیگر نیازهای غریزی انسان، امری است كه خداوند در نهاد بشر قرار داده و راه درست ارضای آن را باید خداوند تعیین كند. بر خلاف راهبان كه این غریزه را امری پلید و شیطانی دانسته و لازمه ی تقرّب به خداوند را ترك آن می دانند و یا در مقابل، شهوت پرستانی كه هیچ حدّ و مرزی را در ارضای این غریزه نمی شناسند، خداوند راه میانه را در برابر انسان قرار داده و او را به ازدواج دعوت كرده است؛ ازدواجی كه هم نیاز جنسی همسران را برآورده می سازد و هم بقای نسل بشر را تضمین می كند.
نظام برده داری كه به دنبال بروز جنگ ها میان اقوام و قبایل مختلف پدید آمده، قرن ها پیش از اسلام و پس از اسلام در میان همه ی ملل دنیا وجود داشته است و اسلام نمی توانست به یكباره آن را نفی كند و یا در جنگ با كافران، به صورت یك جانبه آن را ملغی سازد. بنابراین اسلام با وضع قوانینی، راه را برای آزادی بردگان فراهم ساخت؛ چنان كه اگر كسی در ماه رمضان، روزه ی خود را به عمد می خورد، باید شصت برده آزاد می كرد.
نیاز جنسی بردگان و كنیزان نیز بر اساس ضوابط و قوانین مشخّصی برآورده می گشت تا جامعه دچار آلودگی نگردد. كنیزان پاكدامن چنان جایگاهی در اسلام دارند كه قرآن ازدواج با آنان را بهتر از ازدواج با دخترانِ آزاد غیرمؤمن دانسته [1] و مادر برخی امامان معصوم همچون حضرت مهدی علیه السلام كنیز بوده اند.
پیام ها
1. پاكدامنی، شرط ایمان و آلودگی نشانه ی ضعف ایمان است: «لفروجهم حافظون» ؛
2. غریزه ی جنسی، طغیانگر است و به كنترل و حفاظت نیاز دارد: «حافظون» ؛
3. در ارضای غریزه ی جنسی، محدودیّت لازم است، ولی ممنوعیّت خلاف فطرت است: «حافظون الّا علی ازواجهم» ؛
4. ازدواج، راهكار اسلام برای ارضای نیاز جنسی است: «الّا علی ازواجهم» ؛
5. جوانی كه با عنوان آزادی جنسی و از روی راحت طلبی ازدواج را ترك می كند و یا به تأخیر می اندازد، قابل ملامت است؛ نه آنكه به جای گناه و روابط نامشروع، تن به ازدواج می دهد: «فانّهم غیر ملومین» ؛
6. هرگونه راهی غیر از ازدواج، برای ارضای نیاز جنسی، تجاوز به حدود الهی است: «فاولئك هم العادون» .
--------------------------------------------------------
[1] . بقره (2) : 221.
پایداری بر پیمان ها
وَالَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ «8» وَالَّذِینَ هُمْ عَلَی صَلَوَاتِهِمْ یُحَافِظُونَ «9»
آنان كه امانت ها و پیمان های خود را رعایت می كنند. و بر نمازهای خود مواظبت دارند.
أُوْلَئِكَ هُمُ الْوَارِثُونَ «10» أَلَّذِینَ یَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ «11»
آنان وارثان اند. كسانی كه بهشت برین را ارث می برند و در آن جاودانه خواهند ماند.
نكته ها
«فردوس» به معنای بوستان، برترین جای بهشت است [1] كه خداوند آن را به مؤمنان واقعی عطا می كند.
در قرآن و روایات بر امانت داری تأكید بسیار شده كه به برخی از آنها اشاره می كنیم: