📖 تفسیر سوره حمد، آیات ۱ الی ۳ بِسم اللهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ * الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ * الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ به نام خداوند رحمتگر مهربان * ستایش خدایی را که پروردگار جهانیان * رحمتگر مهربان ●| دقتی در ترجمه «الرَّحمن» و «الرَّحیم» |● پس «الرَّحيم» یعنی دارنده رحمت ویژه اما همیشگی. «الرَّحمن» یعنی دارای رحمت گسترده اما محدود به زمان خاصی که عبارت است از دنیا. لذا بنده در سابق‌ها که تفسیر می‌کردم آیات قرآن را، ترجمه می‌کردم «الرَّحمنِ الرَّحيم» را به دارنده رحمت همگانی و رحمت همیشگی که البته چون یک معادل فارسی مناسبی برایش نجسته بودم، این جور ترجمه می‌کردم که یک جزوه نمازی همان سال‌ها، ده بیست سال پیش از انقلاب چاپ شده [۱] که آنجا من این جور معنا کردم: «به نام خدای دارای رحمت همگانی و رحمت همیشگی» - حالا که به لغت مراجعه می‌کنم و دقت می‌کنم درلغت، به نظرم این جور می‌آید که رحمان را می‌شود به صفتِ «بخشا» یا «بخشنده» همچنان که در ترجمه‌های معمولی رایج هست ترجمه کرد. بخشندگی خدا هیچ قیدی ندارد، به همه می‌بخشد؛ بخشا هم به همین معنا است. البته بعضی ترجمه می‌کنند خدای بخشاینده. غلط نیست، چون بخشاییدن هم به معنای بخشیدن می‌آید اما بخشیدن یعنی چیزی را به کسی دادن، که بخشاییدن هم به همین معنا گاهی استعمال می‌شود لكن بیشترین معنای بخشاییدن، گذشت کردن است؛ «بر من ببخشای» یعنی از من بگذر. بنابراین بخشاییدن و بخشایش به رحیم بیشتر تناسب دارد. پس ما رحمان را می‌توانیم با کلمهٔ بخشنده یا بخشا ترجمه کنیم، رحیم را با معنای بخشایشگر، بخشاینده. برای اینکه البته خیلی نزدیک به هم نباشد، نمی‌گوییم به نام خداوند بخشنده بخشاینده. می‌توانیم بگوییم: «به نام خداوند بخشنده بخشایشگر یا بخشای بخشایشگر». خب این هم معنای «الرحمن» و «الرَّحيم»، یا در حقیقت ترجمهٔ «بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحيم». 📝پاورقی: [۱]. کتاب از ژرفای نماز 📚تفسیر سوره حمد، آیات ۱ الی ۳، ص ۳۵_۳۶ 🎙امام خامنه‌ای مدظله‌العالی #تفسیر_قرآن #تفسیر_سوره_حمد @sh_hosein