📖آیه امروز📖
سوره بقره(۲)
آیه ۲۷۳
آیه دویست و هفتاد و سوم
لِلْفُقَرَاءِ الَّذِينَ أُحْصِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ لَا يَسْتَطِيعُونَ ضَرْبًا فِي الْأَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسِيمَاهُمْ لَا يَسْأَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا وَمَا تُنفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ (273)
#ختم_قرآن
محل نزول:
این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است.
شأن نزول:
«شیخ طوسی» گوید: امام محمدباقر عليه‌السلام فرمودند: اين آيه درباره اصحاب صفه نازل گرديده است.
تفسیر👇
در برخى از تفاسير همچون تفسير كبير فخررازى، مجمع‌البيان و قرطبى آمده كه اين آيه درباره اصحاب صُفّه نازل شده است. اصحاب صفّه تقريباً چهارصد نفر بودند كه از مكّه به مدينه هجرت كرده و چون در مدينه خانه و كاشانه و آشنايانى نداشتند، در كنار مسجد پيامبر روى صُفّه (سكّوئى بزرگ) زندگى مى‌كردند و اينان هميشه براى جهاد در راه خدا
جلد 1 - صفحه 433
آماده بودند.
پیام ها
1- فقرا، در اموال اغنيا حقّى دارند. «للفقراء»
2- بايد به مجاهدان وكسانى كه به خاطر فعاليّت‌هاى سياسى براى مبارزه با طاغوت‌ها در محاصره‌ى زندان‌ها وتبعيدگاه‌ها قرار دارند ومهاجران بى‌پناه و همه كسانى كه در راه خدا دچار فقر شده وفرصت تلاش براى تأمين زندگى را ندارند، توجّه لازم صورت گيرد. «أُحْصِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ لا يَسْتَطِيعُونَ ضَرْباً ...»
3- كسانى كه مى‌توانند با مسافرت و مهاجرت به نقطه‌اى ديگر زندگى خود را تأمين نمايند، نبايد منتظر انفاق مردم باشند. «لا يَسْتَطِيعُونَ ضَرْباً فِي الْأَرْضِ»
4- فقيران عفيف، پاكدامن وآبرودار، مورد ستايش خداوند هستند. «يَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ أَغْنِياءَ»
5- فقراى گمنام و محترم، در اولويّت هستند. «تَعْرِفُهُمْ بِسِيماهُمْ»
6- حتّى اگر ضرورتى پيش آمد، باز هم سؤالِ با اصرار از مردم نداشته باشيد.
«لا يَسْئَلُونَ النَّاسَ إِلْحافاً» تكدّى‌گرى، ناپسند است.
7- شرط انصاف نيست كه گروهى خود و تمام هستى خود را فدا كرده و در محاصره قرار گيرند، ولى گروه ديگر حتّى از انفاق به آنان تنگ نظرى داشته باشند. «1» «لِلْفُقَراءِ الَّذِينَ أُحْصِرُوا»
«1». بازنگرى اين آيه را كه تمام كردم، هنوز قلم را به زمين نگذاشته بودم كه شخصى وارد شد وروزنامه‌اى بدستم داد كه از سيماى فرزانگان مطلبى نوشته بود. ديدم كه با اين آيه بسيار سازگار است، لذا آنرا در پاورقى آوردم. آية اللّه ميرزا على آقا قاضى قدس سره استاد عرفان علامه طباطبايى قدس سره را در نجف اشرف ديدند كه از سبزى فروشى كاهوهاى پلاسيده ونامرغوب را خريدارى مى‌كند، از او پرسيدند: چرا اين كار را مى‌كنى؟ فرمود: اين مغازه‌دار شخص فقيرى است، مى‌خواهم به او كمك كنم، لكن ميل دارم كه هم آبرويش محفوظ بماند وهم به گرفتن مال بلا عوض عادت نكند! لذا اين كاهوها را از او مى‌خرم كه به نوايى برسد و براى من فرق زيادى ندارد كه كاهوى تازه مصرف كنم، يا كهنه.
تفسير نور(10جلدى)، ج1، ص: 434
@shahid_modafe_haram_miladheidari