💠 بازخوانی درست عبارت شهید صدر مشکل تمام اندیشه‌های اقتصادی درباره پول را حل می‌کند
دومین نشست از سلسله‌نشست‌های علمی «اندیشۀ صدر» به مناسبت چهل‌ویکمین سالگرد شهادت شهید صدر با موضوع «جبران کاهش ارزش پول (بررسی انتقادی دیدگاه شهید صدر)» برگزار شد:
🔻 حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر علی نعمتی، عضو هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد حوزه علمیه خراسان گفت:
🔹 پرداخت به ماهیت پول در اقتصاد اسلامی بسیار کم‌رنگ است و این ضعف به‌دلیل نبود نظریه‌ای اجتهادی است و غیرقابل‌قبول است که بدون شناخت ماهیت پول درباره بانک و بانکداری اسلامی بحث کنیم.
🔸 سه دسته از فقها که درباره جبران کاهش ارزش پول نظر داده‌اند، کسانی که قائل به جبران قدرت خرید پول هستند به یکی از عبارات شهید صدر در کتاب الاسلام یقود الحیاة استناد می‌کنند.
🔹 شهید صدر در هیچ‌یک از کتاب‌های خود به ماهیت پول ورود ویژه نکرده‌اند و متعرض ماهیت پول نشده‌اند؛ اما در بخشی از کتاب الاسلام یقود الحیاة که الگوی بانکداری اسلامی را ارائه می‌کنند، و در کتاب اسلام راهبر زندگی صفحه ۲۴۷ انتشار پژوهشگاه شهید صدر نیز آمده است، به چیزی اشاره می‌کند که قابل تطبیق بر نظریه قدرت خرید پول است.
🔸 برخی علما مانند آیت‌الله شاهرودی و آیت‌الله سید محمد بجنوردی مدافع جبران ارزش کاهش‌یافته پول هستند و حتی آیت‌الله بجنوردی از به‌کار بردن عبارت جبران نهی می‌کند و می‌گوید این مقدار اضافه، جبران نیست، بلکه اصل پول است.
🔹 اقتصاددانان دنیا سه کارویژه برای پول قائل هستند: نخست، پول معیار سنجش ارزش‌هاست؛ دوم، باید قدرت ذخیره کردن ارزش را داشته باشد؛ سوم باید واسطه مبادلات باشد.
نزاع بر سر جبران کاهش ارزش پول به‌دلیل تمرکز هریک از گروه‌های یادشده بر معیار سنجش ارزش و یا قدرت ذخیره ارزش پول است.
🔸 طرفداران قیمی بودن پول، نمی‌توانند غرری بودن معاملات را توجیه کنند و طرفداران مثلی بودن نمی‌توانند مسئله عدالت را حل کنند.
سخن شهید صدر را می‌توان این‌گونه مطرح کرد که پول مثلی است و مثلیت آن به این معناست که همان قدرت خرید با همان مقدار اسکناس بازپرداخت شود، که به این صورت ما از مثلی بودن آن عدول نکرده‌ایم و دغدغه مدافعان قیمی بودن آن را نیز در این تعبیر گنجانده‌ایم.
📎 برای خواندن گزارش تفصیلی این نشست اینجا را کلیک کنید
🆔 @shahidsadr