💠 شهید صدر پیشگام بزرگ‌ترین دانشمندان غربی هفتمین نشست از سلسله‌نشست‌های اندیشۀ صدر برگزار شد 🔻 دکتر مهدی گلشنی، استادممتاز دانشگاه صنعتی شریف بیان کرد: 🔹 توجه به انقلاب اسلامی ایران نبوغ، شهامت، رفتار اخلاقی، جامع‌نگری و آگاهی به مقتضیات زمان از برجسته‌ترین ویژگی‌های شهید صدر است. مردم عراق به دعوت شهید صدر برای راهپیمایی در عصر ٢٢ بهمن ۵٧ به خیابان آمدند. شهید صدر فرمود «در امام خمینی ذوب شوید، همان‌طور که امام خمینی در اسلام ذوب شدند». الاسلام یقود الحیات شهید صدر در حمایت از انقلاب اسلامی است که مسائل اقتصاد و حکومت و… را از دیدگاه اسلام بررسی کرده و این توجه ایشان به انقلاب اسلامی در ایران را نشان می‌دهد. 🔹 جمع علم و اخلاق جمع علم و اخلاق در افراد، بسیار کم است؛ به‌ویژه در قرن حاضر و خصوصاً در ده‌های اخیر. بسیاری از علمای دانش‌های مختلف، به‌دلیل حاکمیت سکولاریسم، علم همراه با اخلاق ندارند و افرادی متکبر هستند و گمان می‌کنند همه‌چیز را می‌دانند؛ اما مرحوم شهید صدر همان‌طور که در قله علمی بود در اخلاق هم در درجات بالایی بود. 🔹عالم به مقتضیات زمان متأسفانه افرادی که نیاز کشور را بدانند و بنا بر آن تلاش علمی خود را انجام دهند، بسیار کم‌اند. شهید صدر در جواب شبهات غرب، کتاب‌های متعددی نوشت که یکی از آنها فلسفتنا بود؛ شهید صدر این کتاب را در ٢۴ سالگی نوشت. مرحوم مطهری، علامه طباطبایی و شهید محمدباقر صدر حواس خود را جمع کردند که هم به شبهات مارکسیست‌ها و هم پوزیتیوست‌ها پاسخ دهند؛ اوضاع را تغییر دادند و زمینه را برای تغییر وضعیت آماده کردند. در دوره ایشان مارکسیست بازار داغی داشت و ایشان این مکتب را به چالش کشید. 🔹 مقابلۀ‌ شدید شهید صدر با نظریه شانس کوانتوم می‌گفت زمانی که به اتم برسید دیگر «شانس» حاکم است؛ به‌دلیل اهمیت مسئله علیت شهید مطهری در کتب خود و شهید صدر در فلسفتنا به آن پرداختند و گفتند که اگر شما علت را نیافتید، دلیل نبود علت نیست و نمی‌توانید به‌سراغ شانس بروید. علامه صدر علیت را اصل می‌دانست و از آن به‌شدت دفاع کرد؛ اما اعتقاد داشت به‌وسیله دیگری باید آن را اثبات کرد. این اندیشمند جهان اسلام اصل استقرا را اصلاح کرد و آن را برای اثبات اصل علیت به‌کار گرفت. 🔹 تجهیز به زبان علم روز شهید محمدباقر صدر احتمالات و آمار را که بخش مهمی از ریاضیات است، فراگرفت؛ این فراگیری سبب ورود ایشان به زبان علم روز شد؛ شهید صدر با چنین علمی می‌گوید «وقتی که ما چند مورد را انجام دادیم و نتیجه مشابه به‌دست آوردیم، در ذهن ما اثر می‌گذارد که ممکن است درست باشد؛ بیشتر آزمایش می‌کنیم و درجه اطمینان ما بیشتر می‌شود؛ و به یقین نزدیک‌تر می‌شویم». البته در این مسیر دانشمندان دیگری هم حرکت کرده‌اند. 🔹 جلوتر از زمان خود شهید صدر زمانی به این مسأله اشاره کرد که حتی در غرب کسی چنین توجهی به این مسأله نکرده بود؛ به تازگی دانشمندان غربی روی استقرا و اینکه از روی چند آزمایش می‌توانیم نتیجه قطعی بگیریم کار خود را شروع کرده‌اند. شهید صدر چهل پنجاه سال از زمان خود جلوتر بود. قرن نوزدهم همه فکر می‌کردند که به آخر علم رسیده‌اند، اما در قرن بیستم با رسیدن به معلومات جدیدی در اتم و مانند آن، نتیجه گرفتند هیچ‌وقت به انتهای علم نمی‌رسند. سر نخ ایده استقرا و اینکه به یقین نمی‌رسیم و تنها به آن نزدیک می‌شویم، از جهان اسلام و با مرحوم شهید صدر آغاز شد. 🔹 لزوم پرداخت به نظرات شهید صدر تمام علمای بزرگ ترجیح می‌دادند که روی کارهایشان نقد و بررسی صورت گیرد؛ خواجه نصیر کارهای ابن سینا را ادامه داد و کارها و اندیشه‌های شهید صدر نیز باید پیگیری شود. بنابراین کسانی هم باید راه شهید صدر را ادامه دهند. درباره علیت و استقرا که شهید صدر باب آن را گشوده است، باید کار بیشتری انجام شود؛ شهید صدر این کتاب را در سن ٢۴ سالگی نوشته است؛ لازم است تحقیقات ایشان ادامه پیدا کند. 🔗 گزارش کامل این نشست را اینجا بخوانید 🆔 @shahidsadr