به نام خدا
شرح مختصر ی در نشست انجمن شعر شهرستان ری
(راه های رسیدن به مضامین در شعر )
(مضامین پایه)
مضامین پایه شامل کدها و نکات کلیدی متن است.
با مطالعه کامل متن باید خردترین کدها شناسایی و به عنوان یک مضمون پایه انتخاب شود.
(مضامین سازمان دهنده)
مضامین سازماندهنده شامل مضامین حاصل از ترکیب و تلخیص مضامین پایه است.
کدهای پایه باید مرور و مفاهیم مشابه در کنار هم قرار گیرند.
(پژوهشگر )با توجه به توان تشخیص و تسلط خود باید نام مناسبی برای هر دسته کد انتخاب کند.
(مضامین فراگیر)
در نهایت مضامین فراگیر شامل مضامین عالی دربرگیرنده حاکم بر متن به مثابه کل است.
(تشریح و کد گذاری در تحلیل مضمون)
نخست اینکه شناخت مضمون هرگز به معنی صرفاً یافتن نکته جالبی در دادهها نیست، بلکه مستلزم آن است که پژوهشگر مشخص کند در دادهها باید دنبال چه چیزی باشد؟ از چه چیزهایی باید صرف نظر و چگونه باید دادهها را تحلیل و تفسیر کند؟
"دو" آنکه واژه «مضمون» به طور ضمنی و تا حدی، مبین «تکرار» است...
بنابراین مقولهای که یک بار صرفاً یکبار در متنِ دادهها ظاهر شود نمی توان «مضمون» به حساب آورد. مگر آنکه نقش برجسته و مهمی در تحلیل نهایی دادهها داشته باشد.
به طور معمول، تکرار به معنی مشاهده و ظاهر شدن در دو یا چند مورد در متن است.
"سوم" اینکه مضمونها باید از یکدیگر متمایز باشد.
با وجود اینکه هم پوشانی در میان مضامین تا حدودی اجتناب ناپذیر است اما اگر مرز کاملاً مشخص و تعریف شدهای میان مضامین مختلف وجود نداشته باشد نمی توان درک درستی از تحلیلها و تفسیرها عرضه کرد.
(جمعبندی کدگذاری در تحلیل مضمون)
در نظریه داده تحلیل از منبع داده شروع میشود و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه پیدا میکند.
اما در تحلیل مضمون همه منابع داده، بررسی و مضامین کل دادهها، تحلیل و تفسیر میشود.
کدگذاری در تحلیل مضمون دانشی است که با تمرین و مهارت بیشتر قابل انجام است.