💠 تولی و تبری 💠 یکی از بزرگان می‌گوید: از انواع موجودات هر نوع که شریف‌تر است، تفاوت میان افراد آن نوع بیشتر است، چنان‌که پیامبر صلی‌الله علیه‌وآله می‌فرمایند: «خیار الناس خیار العلماء و شرار الناس شرار العلماء»: یعنی بهترین مردم عالمان نیک هستند و عالمان سوء، بدترین مردم می‌باشند. انسان بدان جهت که اشرف انواع است، باید تفاوت میان افراد او نسبت به انواع دیگر بیشتر باشد. در قرآن مجید آمده است: «اولئک کالانعام بل هم اضل»، «یقول الکافر یا لیتنی کنت ترابا». چنان‌چه اشرف موجودات انسان است؛ باید اخسّ موجودات نیز در این نوع انسانی یافت شود؛ چرا که هیچ موجودی در مظهریت اسمای متقابله الهیه، کامل‌تر از انسان نیست. پس همچنان‌که اتمّ مظاهر اسم هادی، اشرف و اکمل افراد است، اتمّ مظاهر اسم مضلّ، اخسّ و ارذل افراد او تواند بود؛ چرا که ضلال از توابع هدی است، و ضالّ بالعرض تابع هادی موجود است و پستی و خساستش به قدر شرف او. پس هر خلیفه از خلفای حق به جهت هدایت خلق مبعوث می‌شود از انبیاء و اوصیاء، شخصی به ازای او می‌باشد که اضلال حق کند از فراعنه و دجاجله، و هر چه آن هادی اشرف باشد، این مضلّ مقابل او، اخسّ و ارذل است و هر چند حقیقت آن و بطلان این بر عامه پوشیده‌تر و به یک‌دیگر در نشر ایشان شبیه‌تر باشد، اذیت ولی الله از طرف عدو الله بیشتر است. 📚 منبع: رساله تولی و تبری تالیف آیت الله شیخ جواد کربلایی رحمه‌الله #تولی_و_تبری @sheykh_javad