✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️میراث علمی امام جواد علیه‌السلام
🔹به طور معمول، پس از شهادت هر یک از ائمه معصومین علیهم السلام، تا مدتی به دلیل مشکلاتی که پیش می آمد، ارتباط شیعیان با امام بعدی بسیار محدود می شد. حتی وکلای امام پیشین هم که در بلاد اسلامی حضور داشتند، برقراری ارتباطشان با امام، با دشواری هایی مواجه می گشت. در آغازِ امامتِ #امام_جواد علیه السّلام کمی سنّ آن حضرت نیز مشکلی بر مشکلات دیگر افزوده بود، و تا زمانی که شک و تردید شیعیان بر طرف شود، مدّتی به طول انجامید. در نصّ دیگری آمده که امام تا ده سالگی امامت خویش را مخفی می داشت. [۱]
🔹این خود دلیل دیگری بر پیچیدگی برقراری ارتباط میان او و شیعیانش بود. از سوی دیگر حکّام نیز سخت‌گیری هایی در این زمینه اعمال می کردند که برقراری ارتباط را به میزان بسیار زیادی مشکل تر می کرد؛ در نتیجه شیعیان نمی توانستند آزادانه با امامشان آمد و شد داشته باشند. ساده ترین و کم مشکل ترین راه ارتباط، نگاشتن نامه به امام و دریافت جواب آن بود؛ لذا از #امام_جواد علیه السّلام به بعد و حتی پیش از آن، از زمان امام رضا علیه السّلام شیعیان از طریق نامه نگاری با امام خود ارتباط داشتند.
🔹وانگهی #امام_جواد علیه السّلام هنوز ۲۵ سال از عمرشان نگذشته بود که به شهادت رسیدند. کوتاه بودن عمر آن حضرت، سبب شد تا زمینه بسط روابط با شیعیانش کمتر به وجود آید. در عین حال، علاوه بر مطالبی که درباره اصحاب و یا کتب آنها از #امام_جواد علیه السّلام روایت شده، بیش از دویست و بیست حدیث پیرامون مسائل مختلف اسلامی از آن حضرت در دسترس ما قرار دارد. طبیعی است که در شرایط سیاسی آن روز، نامه های زیادی از دست رفته باشد. نیز گفتنی است که تعداد یکصد و بیست نفر، احادیث صادره از آن حضرت را روایت کرده اند. [۲] شیخ «طوسی» یکصد و سیزده تن از راویان حدیث امام جواد علیه السّلام را برشمرده است.
🔹از این مقدار حدیث که از آن امام همام نقل شده، می توان به #عظمت_علمی و احاطه ایشان بر مسائل فقهی، تفسیری و عقیدتی و نیز دعا و مناجات پی برد، چنان که در لابلای کلمات قصار، زیبایی که از آن حضرت بر جای مانده، #کمالات_اخلاقی وی به خوبی نمودار است. بخشی از کلمات قصار امام جواد علیه‌السلام را «ابن صباغ مالکی» در «الفصول المهمه» آورده است؛ چنانکه در «تحف العقول» و مصادر دیگر نیز از این دست کلمات فراوان یافت می شود. از سویی بخش عمده روایات فقهی امام جواد عليه السلام را باید در نامه هایی که در پاسخ اصحاب به بلاد مختلف اسلامی فرستاده اند، جستجو کرد.
پی نوشت:
[۱] اثبات الوصية، مسعودى، انصاريان، على بن حسين، منشورات رضی، ص ۲۱۵
[۲] این بر اساس شمارش آقای عطاردی، در مسند الامام الجواد (علیه السّلام) است.
📕حیات فکری و سیاسی امامان شیعه (علیهم السلام)، جعفریان، رسول، موسسه انصاریان، چ ششم، ص ۴۸۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)