"شعر نمادگرای اجتماعی"
آغازگر جریان سمبولیسم اجتماعی در شعر معاصر فارسی نیما بوده است؛ هرچند زمینههایی از این جریان را در شعر مشروطه و پس از آن شاعران عصر رضاشاهی هم میتوان دید. سمبولیسم نیما آمیختهای از اصول زیباشناسانۀ مکتب سمبولیسم فرانسه و اندیشههای سیاسی عمدتاً چپ است که با رشد زمینههای اجتماعی آن در دهۀ 20، خود را در جایگاه یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین جریانهای شعر نو مطرح کرده است.
علاوهبر سهم نیما در شکلگیری این جریان و همچنین سازگاری آن با رویدادهای سیاسی دهههای 20 تا40، برگزاری کنگرۀ نویسندگان ایران و روسیه در سال 1325 از دیگر رویدادهای مهم ادبی بوده که به یکپارچه شدن شاعران این جریان حول محور نیما کمک کرده است. در شعر جریان نمادگرا، هرچه از نیما دور میشویم، از جنبههای زیباشناسانۀ سمبولیسم فرانسه کاسته میشود؛ شاعران از ابهام فاصله میگیرند و بر وضوح و شعارزدگی آثار افزوده میشود. درنتیجه، بهویژه از دهۀ 40 شعر اجتماعی به شعر سیاسی تبدیل میشود و پس از آن با برگزاری شبهای شعر خوشه در سال 1347، مرحلهای تازه از شعر محتواگرای جامعهمحور، با نام شعر مقاومت و شعر چریکی ظهور میکند.
جریان شعر نمادگرای اجتماعی عصر پهلوی، با تلفیق ویژگیهای سمبولیسم اجتماعی و حماسی - اسطورهای نیما با سبک و نگرش شاعرانۀ نامورانی چون: اخوان، شاملو، فروغ، سهراب، آتشی، شفیعی کدکنی و دیگران، به فضاها و ویژگیهای زبانی - محتوایی خاصی دستیافت که در نگاهی کلّی میتوان آنها را اینگونه بر شمرد:
_ تغییر در شیوۀ استفاده از قالب، وزن و قافیه.
_ استفاده از واژههای زبان امروز، و تازگی زبان.
_ استفاده از زبان و بیان نمادین.
- استفاده از زبان و بیان پرتحرک و حماسی.
_ تعهد در برابر مردم و اجتماع (جامعهگرایی).
_ آگاهانه و متفکرانهبودن اشعار.
- تأثیرپذیری از میراثهای ادبی و فرهنگی گذشته.
- برخورداری از مخاطبان فرهیخته و تحصیل کرده.
- تغییر جهانبینی کلنگر و ذهنی به جهاننگری جزئی و عینی.
#نیما_و_پیروانش
#شعر_معاصر
#جریان_شناسی
#سمبولیسم_اجتماعی
https://eitaa.com/mmparvizan