💖🍃شرح چهل حديث
🥀🤍امام خمینی رضوان الله علیه:
9️⃣3️⃣ حدیث سی و نهم خیر و شرّ
⬅️ ادامه(2) فصل در بيان آنكه هر يك از خير و شرّ متعلق ايجاد و خلقت گردند و كيفيت آن، و در آن است اشاره به كيفيت وقوع شرّ در قضاى الهى.
💖🍃اصل حقيقت نور وجود است كه برى از جميع شرور و عيوب و نواقص است، و اما نقايص و شرور و اشياى ضارّه و موذيه به جهات نقص و ضرر گرچه مورد جعل بالذات نيستند، ولى بالعرض مورد جعلاند،
🥀🤍كه به حسب نظر بحثى و برهانى، زيرا كه اگر اصل عالم طبيعت متحقق نشود و به جهات وجوديه متعلق جعل نشود، [نقايص و شرور در آن متحقق نبود] چنانچه نفع و خير و كمال در آن متحقق نبود،
💖🍃زيرا اين قبيل از اعدام اعدام مطلقه نيستند، بلكه اعدام مضافه هستند كه به تبع ملكات يك تحقق بالعرض براى آنها هست، و قضيه منعقده از آنها قضيه معدوله يا موجبه سالبة المحمول است، نه سالبه محصّله. [1]
🥀🤍بالجمله، آنچه بالذات متعلق خلقت و مورد جعل الهى است خيرات و كمالات است، و تخلّل شرور و مضارّ و غير آن در قضاى الهى به تبعيت و انجرار است. و اشاره به مقام اوّل فرموده در آيه شريفه ما أَصابَكَ مِن حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّه وَ ما أَصابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِك. [2]
💖🍃و به مقام دوم در آيه شريفه قُلْ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ اللَّه. [3] و در آيات شريفه و احاديث اهل بيت عصمت (ع) به اين دو اعتبار بسيار اشاره فرمودهاند. از آن جمله در اين حديث شريف كه فرمود خير و شرّ هر دو متعلق جعل و خلقت هستند.
🥀پاورقی
[1] اسفار اربعة، ج 7، ص 58- 62، «سفر» سوم، «موقف»، هشتم، فصل دوم.
[2] (نساء- 72) و حديث 3، پاورقى 23.
[3] (نساء- 78)