تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️در باب ولایت «مطلقه» فقیه 🔹در بررسی پیشینه و گذشته ابتدا باید دانست که منظور از قید «مطلقه» چیست، تا مشخص شود چه کسانی قائل به این میزان از اختیارات برای فقیه بوده‌اند. در نگاه امام خمینی (ره) منظور از این قید، در کلیه شئون حکومتی است که برای معصومین (علیهم السلام) ثابت بوده است. طبیعی است که داشتن اختیارات گسترده در اداره جامعه اسلامی برای بسیاری از فقیهان گذشته ثابت بوده است، و آنها بدان معتقد بوده‌اند هر چند در مباحث فقهی خود از خصوص عنوان «مطلقه» استفاده نکرده باشند؛ و این روشن است که استفاده نکردن و عدم به کارگیری لفظ «مطلقه» از سوی یک فقیه به معنای این نیست که او منکر اختیارات گسترده برای فقیه می باشد، چه بسا یک فقیه صرفا با یک بیان ساده به گستره اختیارات فقیه اشاره کرده باشد، و هیچگاه از یک اصطلاح خاص استفاده نکرده باشد؛ 🔹مثل اینکه بگوید فقیه در امور دین و دنیا ولایت دارد، یا اینکه اساسا وی ترجیح داده باشد منظور خود را با اصطلاحات دیگر بیان کند، همانند امارت و حکومت، زعامت، ریاست، جواز و نفوذ تصرف و... لذا در مرحله نخست باید دچار اشتباه نشده و نباید صرفا به دنبال لفظ «مطلقه» در متون فقهی بود، بلکه هر چیزی که بتواند معنای آن را برساند کافی است؛ همچنان که هر فقیهی ولایت را مقید دانست و یا حتی آن را مقید به قید «امور حسبه» قرار داد، به معنای این نیست که او دائره شئون فقیه را تنگ نموده و آن را فقط در حدود ولایت بر مجانین و سفهاء و بچه های کم سن و سالی که هیچ سرپرستی اعم از پدر یا پدربزرگ یا وصی ندارند مجاز دانسته است، بلکه باید دید منظور وی از واژه «مقید» یا «امور حسبه» چیست؟ به عنوان مثال مرحوم آیت‏ الله تبریزی قائل به ولایت فقیه از راه حسبه به معنای وسیع آن است که شامل انتظام امور مسلمین است. 🔹همچنین باید خاطر نشان کنیم که نبودن پیشینه قوی و پرشمار در میان آثار فقهای گذشته به معنای این نیست که چنین دیدگاهی موجود نبوده است، بلکه به علت نیافتن فرصت در تجربه حکومت‌داری و تنگ بودن عرصه بر آنان، بسیاری‌ از فقهای‌ شیعه‌ لازم‌ نمی‌ دانستند که‌ در کتب‌ فقهی‌ خود فصل‌ مستقلی‌ را به‌ سیاست، ولایت‌ و امارت‌ اختصاص‌ دهند. افزون بر آن فقه امروز نسبت به گذشته بسیار گسترده شده است و مسائل نوپدید اجتماعی در آن به وفور به چشم می‌خورد که در گذشته فقط ریشه‌ های آن موجود بود، اما امروز مباحث مفصلی در ارتباط با آن شکل گرفته است و این موضوع فقط منحصر در بحث ولایت فقیه نیست. افزون بر مسئله فوق، در گذشته زاویه دید و مبنای در حکومت‌داری فقیه، کلامی بوده است و نه فقهی، و عالمان شیعی ترجیح می‌ دادند در مباحث کلامی بدان اشاره کنند، هر چند به فراخور موضوع و مسائل علم فقه به صورت گذرا بدان اشاره داشته‌اند. نویسنده؛ نیک رو منبع؛ وبسایت اندیشه برتر حوزه @tabyinchannel
3.2هزار مشاهده