🌺نکته تفسیری صفحه ۵۱:🌺
جاذبه هاي زندگي؛ نعمت يا عذاب؟
از هنگاميكه ما پا به جهان گذاشتيم، با انواع چيزهاي دوست داشتني آشنا شده ايم. انواع خوردني ها، نوشيدني ها، پوشيدني ها و ... چيزهايي هستند كه ما انسانها با آنها زندگي مي كنيم و بخش عمّده اي از تلاش و كوشش ما براي به دست آوردن آنهاست. گويي در وجود همة ما برنامه اي تنظيم شده كه تلاش و كوشش كنيم تا به آن چيزهاي دوست داشتني برسيم. همسر خوب، فرزندان صالح، خوراک و پوشاک مناسب، اتومبیل، مال و ثروت و... همگی نعمت های خدا هستند و مورد علاقة انسان ها؛ امّا آيا اين علاقه و دوست داشتن، مطلب بدي است و آيا آن چيزهاي دوستداشتني، امور پست و بي ارزشي هستند؟ قطعاً پاسخ اين سؤال منفي است. توجّه انسان به چيزهاي مورد علاقه اش، در حقيقت يك برنامه ريزي دقيق از سوي خداي داناست تا زندگي انسان در روي زمين ادامه يابد. امّا رسيدن به اين نعمت هاي خوب، هدف زندگي ما نيست؛ بلكه وسايلي براي رسيدن به يك هدف مهم مي باشد. خدايي كه انسان را آفريده، توسّط بهترين بندگان خود ـ يعني پيامبران ـ به او پيغام داده است كه او را براي رسيدن به هدفي بسيار والا و مهم خلق كرده است و تمام اسباب و وسايل زندگي،«متاعي» براي رسيدن به آن هدف است.«متاع» يعني وسيلة بهره مندي از زندگي. انسانها از داشتن همسر، فرزند، وسايل سواري راهوار، خانه هاي آرام و باغهاي سرسبز استفاده مي كنند تا زندگي كنند و به آن هدف عالي برسند.
امّا اگر اين چيزهاي دوست داشتني، جاي خود را با هدف انسان عوض كنند، ديگر براي او مفيد نيستند؛ بلكه مانعي براي رسيدن به هدفش مي شوند. اگر هدف انسان از زندگي، خوب خوردن، خوب خوابيدن، جمع مال و ثروت و ازدواج و داشتن فرزند باشد، از هدف واقعي زندگي اش غافل شده و پس از چند سال زندگي و فرا رسيدن مرگ، بي آنكه براي زندگي پس از مرگ آماده شده باشد، بايد از تمام چيزهاي مورد علاقه اش دل بكند و به سفري برود كه براي آن آمادگي ندارد. ولي همين چيزهاي دوست داشتني مي تواند وسيلة نزديك شدن او به هدف اصلي اش يعني رسيدن به مقام قرب و نزديكي به خدا و زندگي ابدي در بهشت برين گردد. پيشواي چهارم ما در اين باره فرموده است: «نعمت هاي دنيا دو نوع است؛ يكي نعمتهايي است كه وسيلة رسيدن به هدف واقعي انسان مي شود(كه در اين صورت بسيار خوب و ارزشمند است) و يكي نعمتهايي است كه(مانع رسيدن به هدف مي شود و در آن صورت) لعنت شده(و بي ارزش) است»[1]. در تاريخ آمده است كه شخصي در حضور اميرمؤمنان علي(ع) از نعمت هاي دنيا به بدي ياد كرد. حضرت از اين سخن او ناراحت شدند و فرمودند: «دنيا محل تجارت دوستان خداست؛ در آن، رحمت خدا را به دست مي آورند و بهشت را به عنوان سود تجارتشان كسب مي كنند»[2].
[1] كافي، ج2، ص131
[2] نهج البلاغه؛ حكمت 135