مزار شیخان شهر مقدس قم
ابن قولویه در کتاب «کامل الزیارات» و از قول امام علی بن موسی الرضا(ع) نقل میکند که ایشان فرمودند: کسانی که قادر نیستند من و امامان معصوم را در مشاهد مشرفه زیارت کنند، دوستان شایسته ما را در اقصی نقاط دنیا زیارت کنند، ثواب زیارت ما برایشان نوشته میشود.
میتوان مزار شیخان را مقبره خانوادگی اشعریون قمی هم دانست، آنها همواره به وجود جناب زکریا بن آدم به عنوان جانشین امام رضا(ع) و امام جواد(ع) افتخار میکردند و مشخص میشود که اینجا مقبره خانوادگی آنهاست.
اشعریون به سال 94 هجری قمری از دست حجاج بن یوسف ثقفی به سمت قم هجرت کردند و در این شهر سکنی گزیدند، بنابراین تشیع مردم قم مدیون آنهاست؛ در تاریخ هم ثبت شده که در زمان امام سجاد(ع)، اولین کانون شیعی در قم شکل گرفته است.
نیمی از احادیث موجود در کتاب عظیم «اصول کافی» شیخ کلینی، از اشعریون نقل شده و حاصل تلاش آنهاست؛ اشعریون به جایی رسیدند که امام صادق(ع) میفرماید «اگر قمیها نبودند، دین ضایع میشد».
مقبرة العلما جایی در همین مزار شیخان است که زکریا بن آدم وکیل امام رضا(ع) و امام جواد(ع) نیز در همین قطعه به خاک سپرده شده است؛ آیتالله مرحوم بهجت میفرمودند «اگر قبر جناب زکریا در چین بود، سزاوار بود با پای پیاده به زیارت ایشان میرفتیم» و علمای ما گفتهاند بعد از نواب اربعه، کسی اینگونه مورد احترام نبوده است.
علی بن مصیب همدانی خدمت امام رضا(ع) رسید و عرض کرد محل زندگی ما از شما دور است، مشکلات و مسائل خود را از چه کسی بپرسیم؟ پاسخ شنید که «زکریا بن آدم قم، مورد اعتماد من بر دین و دنیای شماست».
میگویند زکریا به خدمت امام رضا(ع) مشرف شد و گفت من دیگر در قم نمیمانم، جاهلان زیاد شدهاند و آنطوری که باید به امور دینی پاسخگو نیستند، امام به ایشان فرمودند: مبادا از قم بروی، عالم دین باید برای دین مردم بماند و جایی که امر به معروف و نهی از منکر اجرا نشود، سینهاش تنگ خواهد شد و پس از اصرار زکریا عتاب کردند که مبادا از این شهر بروی، وجود تو برای مردم قم مانند وجود پدرم موسی بن جعفر(ع) برای مردم بغداد است و بلایا را از مردم قم دفع میکند.
وجود بی مثال این بزرگان و محدثین، مانند ستارگان است البته در مقابل خورشیدی مثل حضرت فاطمه معصومه(س) شاید کمتر به چشم بیایند.