🌺تفسیر روز هفدهم رمضان 🔰ساحت های وجودی انسان و خطای بزرگ او 👌ازبیانات استاد غلامعباس هاشمی 🔸انسان از نظر حقیقت وجودی، دارای چهار ساحت است: ساحت جسمانی ساحت روانی ساحت کمال جویی ساحت ابدیت خواهی 🔸 اول: بعد جسمانی که با خوردن، خوابیدن و تنظیم میزان قند و چربی و و یتامین و آهن و امثال آن تأمین می شود. 🔸 دوم: بعد روانی که با ازدواج، تحصیل، تدریس، گعده دوستانه، سفر، اشتغالات مناسب، شادی و محیط مناسب و مانند اینها تأمین می شود. بیشتر انسان هایی که نشاط و رفاه و روابط حسنه ای دارند و به اولویت های زندگی توجه دارند از حیث روانی از ارامش و رضایت خوبی برخوردارند. 🔸 سوم: سومین بعد انسان، کمال طلبی مومنانه است که بالفطره در همه انسان ها هست. انسان گونه ای افریده شده که دوست دارد با فضیلت و مومنانه زندگی کند نه با رذیلت و ملحدانه، دوست دارد احساس عزت و سربلندی در وجدان خود داشته باشد نه ذلت و سر افکندگی، ایمان و افعال ایمانی محبوب اوست و افعال ضد ایمانی مبغوض اوست. انسان عاشق رابطه با محبوب قادر بی همتایی است که در تمام تنهایی ها و ضعف ها در کنار او و پناهگاه اوست: "وَلَٰكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَزَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ وَكَرَّهَ إِلَيْكُمُ الْكُفْرَ وَالْفُسُوقَ وَالْعِصْيَانَ"(ﻭلی ﺧﺪﺍ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺷﻤﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻝ ﻫﺎﻳﺘﺎﻥ ﺑﻴﺎﺭﺍﺳﺖ، ﻭ ﻛﻔﺮ ﻭ ﺑﺪﻛﺎﺭی ﻭ گناه ﺭﺍ ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪ ﺷﻤﺎ ﺳﺎﺧﺖ. حجرات٧). اگر ایمان و عشق به افعال معنوی محبوب انسان نبود و اگر انسان تنفر از هدایت و کمال داشت تلاش هیچ پیامبری نتیجه نمی داد. این بعد انسان با خوردن و خوابیدن و گعده کردن تامین نمی شود بلکه با فضیلت ها و کمالات اخلاقی تأمین می شود. انسان هایی که فضیلت اخلاقی از آنها سر نمی زند اگر چه از جهت جسمی ممکن است متعادل باشند اما از حیث معنوی در اختلال هستند. نماز و مناجات و دعا انسان را آرامش معنوی می بخشد، انفاق و دستگیری و خیر خواهی دیگران، هدایت گری و اصلاح گری و دیگر کمالات، این حس ضروری را در انسان تامین می کند و به انسان ارامش معنوی می دهد. 🔶 چهارم: بقاء طلبی؛ یعنی انسان ذاتا ابدیت خواه و از فنا و نیستی متنفر است. این فطری ترین و قوی ترین حس انسان است. مهم ترین بعد انسان این است که برای یک لحظه بیشتر ماندن می خواهد هر چه دارد را فدا کند. زیرا حس بقاء طلبی با ارزش ترین حس فطری انسان است. در خطرات بزرگی مانند زلزله، هیچ کس به فکر هیچ یک از متعلقات خودش نیست بلکه فقط در اندیشه ماندن است. و لذا حسی مهم تر از ابدیت خواهی در انسان وجود ندارد. ابلیس به دلیل قوت زیاد این حس در انسان و اراده او، از این حس برای فریب آدم و حواء بهره برد: "وَ قَالَ مَا نهَاكُمَا رَبُّكُمَا عَنْ هَذِهِ الشَّجَرَةِ إِلَّا أَن تَكُونَا مَلَكَينِ أَوْ تَكُونَا مِنَ الخَالِدِين" (و ابلیس گفت خداوند شما را از این درخت منع نکرده است مگر از این جهت که می خواهد شما جاودان نباشید. اعراف ۲۰) این حقیقت ما انسان ها و نیازهای تار و پود وجودمان است یک سال، یک ماه، یک هفته و یک شبانه روز را برای تامین کدام نیازمان به سر می بریم و کدامش مهم تر است؟ اغلب ما عمده تلاش و وقتمان صرف تامین نیاز اول می شود؛ کار برای خوردن و پوشیدن و لذت های جسمی. دسته ای در کنار نیاز اول به نیاز دوم نیز می رسند و خود را در کنار اسایش به ارامش روانی نیز می رسانند. در صرف وقت برای نیاز سوم اکثر مردم کم کار اند و به همان اندازه که نیاز اخلاقی و معنوی را تامین نمی کنند و وقت نمی گذارند آسیب می بینند و افسرده می شوند و شاید خود نیز دلیل آن را درک نکنند. اما مهم تر از همه لزوم تامین حس ابدیت خواهی انسان است که با رفتار های معمولی اخلاقی و کمال جویانه و دعا و مناجات و گریه و اشک تامین نمی شود. گریه حافظ چه سنجد پیش استغنای عشق کاندر این دریا نماید هفت دریا شبنمی آن که فطرتش عاشق ابدیت است باید اعمال ابدی انجام دهد و اندیشه اش ابدی باشد تا ارام گردد. در فرهنگ قرآن کریم اعمال ابدی را با عنوان باقیات الصالحات مطرح نموده است. "الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ أَمَلًا" (ﻣﺎﻝ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ، ﺯﻳﻮﺭ ﺯﻧﺪگی ﺩﻧﻴﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻭلی ﺍﻋﻤﺎﻝ ماندگار شایسته، ﻧﺰﺩ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺟﻬﺖ ﭘﺎﺩﺍﺵ ﺑﻬﺘﺮ ﻭ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﻣﻴﺪ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﻜﻮﺗﺮ ﺍﺳﺖ.کهف ۴۶) پیامبر در بیانی مصادیقی از باقیات صالحات را بیان فرموده اند: "إذا مات ابن آدم انقطعَ عمله إلا من ثلاث: صدقة جارية، أو علم يُنتفع بهِ، أو ولدٌ صالح يدعو له" وقتی ادم می میرد عملش بسته می شود جز در سه چیز؛ صدقه جاریه، دانشی كه از آن بهره می برند و فرزندی که برای او دعا می کند. «بحارالانوار، ج۲ ص ۲۲ پایگاه اطلاع رسانی واحد خواهران مسجد امام حسن عسکری ع پردیسان