🌷 نکته تفسیری صفحه ۵۰۲🌷 فرجامِ فراموش کردن آخرت: رسم هر مدرسه ای این است که همان ابتدای ورود دانش آموزان، در باره ی امتحانِ پایان دوره با آنان صحبت می کنند و شروط قبولی و مردودی و سرانجام قبول شدگان و مردودشدگان را توضیح می دهند. با وجود این فرض کنید که گروهی از دانش آموزان از همان ابتدا، ماجرای امتحان و رد و قبول را به شوخی بگیرند و همه ی وقت خود را به بازی و سرگرمی بگذرانند و معلّمان و اساتید دلسوز خود را که آنان را به تلاش و کوشش و درس خواندن دعوت می کنند، به مسخره بگیرند. بی شک فرجام چنین افرادی روشن است: نمره های کم، بی توجّهی مدیر مدرسه به آنان، اخراج از مدرسه، و نبودن هیچ معلّمی که برایشان شفاعت و پادرمیانی کند. دنیا نیز یک مدرسه‏ ی بزرگ است، و انسان ها، دانش آموزان، و پیامبران، معلّمان دلسوز این مدرسه هستند که از طرف یگانه مدیر و مدبّر آن، وظیفه‏ی تربیت انسان ها را بر عهده دارند. آنان هم از امتحان سخن گفته اند؛ امتحانی که همه‏ ی ما در حال گذراندن آن هستیم؛ و به ما گفته اند که به زودی و با برپایی رستاخیز، نمره های هر یک از ما در قالب کارنامه ای بسیار دقیق به ما داده خواهد شد و همه ی ما از وضعیّت قبولی یا مردودی خود آگاه می شویم. آنان به ما گفته اند که برای قبول در امتحان چه باید بکنیم و پیوسته به ما یادآوری کرده اند که چه کارهایی باعث مردودی در آن می شود، و برای اثبات حق بودن ادعاهایشان، دلایل و معجزاتی را از سوی خدا به ما نشان داده اند؛ امّا برخی از مردم، از همان ابتدا، به جای برخوردِ منطقی با پیامبران، از درِ لجاجت وارد شدند و امتحان و حساب و قیامت را به مسخره گرفتند و چنان به دنیا و خوش¬گذرانی در آن سرگرم شدند که آخرت را کامل فراموش کردند؛ آن گونه که به فرموده‏ ی آیه‏ ی 32 همین سوره، هنگامی که به آنان گفته می شد که وعده‏ ی خدا حق است و قیامت بدون هیچ تردیدی فرا می رسد، با غرور و مسخره می گفتند: ما نمی دانیم قیامت چیست؛ شاید باشد و شاید هم نباشد؛ ما که یقین نداریم! آیات مورد بحث(34 و 35) از فرجام دردناک چنین افرادی سخن می گوید و بیان می کند که این افراد، پنج مجازات شدید دارند: 1ـ فراموش می شوند. البتّه روشن است که خدا هیچ کس و هیچ چیز را فراموش نمی کند؛ امّا فراموش شدن آن ها از جانب خدا، به معنای بی اعتنایی و بی توجّهی او به ایشان است؛ همان طور که ما در میان خودمان می گوییم: فلان شخص را برای همیشه فراموش کن؛ یعنی همچون یک انسان فراموش شده با او رفتار کن و مهر و محبّت و دیدار و دلجویی و احوال¬پرسی از او را ترک کن و هرگز سراغـش مرو ؛ 2ـ جایگاهشان آتش است؛ 3ـ هیچ یاوری ندارند؛ 4ـ از آتش خارج نمی شوند؛ 5ـ هیچ عذری از آنان پذیرفته نمی شود.