🌷 نکته تفسیری صفحه ۳۹۳🌷 آنجا که انسان ها حق انتخاب ندارند: فرض کنید که انسانِ عاقل و باشعوری در مسیری در حال حرکت باشد و ناگهان به یک دوراهی برسد که هیچ تابلوی راهنمایی در آنجا وجود ندارد و او به خودی خود نمی تواند بفهمد که کدام راه و کدام بیراهه است. آیا در چنین جایی می تواند بدون راهنماییِ افرادی که راه را از بیراهه می شناسند، یکی از دو راه را انتخاب کند؟ بی شک، نه؛ بلکه بهترین اتّفاقی که می تواند بیفتد، این است که شخص راه بلدی فرا رسد و دست انسان را بگیرد و او را به راه درست راهنمایی کند. زندگی ما انسان ها، پر از دوراهی ها و بلکه چندراهی هایی است که ما از درستی آن ها بی خبریم. ما در مقطعی از زمان به دنیا می آییم و در مقطعی از آن از دنیا می رویم و در مدّت چند ساله‏ ی زندگی مان با انواع و اقسام نیازها و مشکلات مواجه هستیم، و هرچند شاید بتوانیم برخی اوقات با عقل و شعور خود راه درست را انتخاب کنیم، بدون‏ شک در بسیاری از موارد نمی دانیم که با قدم گذاشتن در کدام راه، به مقصد می رسیم. نگاهی به مشکلات و گره های کوری که در همه ی جوامع وجود دارد، به روشنی این مطلب را آشکار می کند. تغییراتِ متعدد در قوانین جزایی، وجود اختلافات دامنه دار داخلی و خارجی کشورها، به دست نیامدن شیوه ی مناسب در ارتباط صحیح مرد و زن در بسیاری از جوامع، حجم سنگین ظلم و ستم از سوی حکومت ها به مردم خویش و مردم کشورهای دیگر و ... نشان می دهد که انسان ها به رغم پیشرفت های ظاهری، در بسیاری از قوانین زندگیِ فردی و اجتماعی خود، دچار سردرگمی هستند و به درستی نمی دانند که کدام راه، انسان را به سعادت حقیقی اش می رساند. آری، انسان ها با استفاده ی نادرست از نعمت اختیار، و بهره نگرفتن از راهنماییِ راه نمایان دانا، دچار این مشکلات شده اند. این واقعیتِ انکارناپذیر به روشنی گواهی می دهد که انسان در بسیاری از برنامه های زندگی اش، به برنامه ریزی و راهنمایی کسی نیاز دارد که از تمام نیازهای او اطّلاع داشته، و با توجّه به تمام جوانب زندگیِ او، برایش برنامه ریزی کرده است تا در این موارد، با اختیار خودش از راهنمایی او پیروی کند و در برابر هدایت و برنامه ریزی او تسلیم و فرمان بردار باشد تا به سعادت حقیقی دست یابد. البته این نیاز واقعی انسان، به دقت مورد توجّه خدای مهربان بوده و هست، و او از طریق پیام‏ آوران خود، برنامه ای بسیار دقیق و حساب شده برای بندگانش فرو فرستاده و به آنان توصیه کرده که برای سعادت خود، مو‏به مو از آن برنامه پیروی کنند. این برنامه‏ ی دقیق، «دین» نام دارد و خداوند با قاطعیتِ تمام وعده داده که افراد و جوامعی که از دین او پیروی کنند ـ و البته پیروی حقیقی و نه زبانی ـ به سعادت راستین خواهند رسید. آیه ی‏ مورد بحث، به همین مطلب اشاره می کند و بیان می فرماید که خداوند در قلمروی فرمانروایی خود، هر موجودی را که بخواهد، می آفریند، و هر برنامه ای را که برای سعادت انسان ها صلاح بداند، وضع می کند(وَ رَبُّکَ یَخلُقُ ما یَشاِّءُ وَ یَختار)، و انسان ها نباید از برنامه ریزی او تخلّف کنند و راه دیگری را برگزینند (ما کانَ لَهُمُ الخِیَرَةُ). البته همان طور که گفتیم، پیروی و اطاعت از دستورهای خدا، به هیچ وجه مخالف اختیار و آزادی انسان نیست؛ بلکه نشانگر استفاده ی صحیح از نعمت اختیار است؛ زیرا انسان، راه نمایی پیامبران خدا را با اختیار و آزادی می پذیرد و از میان راه های متفاوت، راه سعادت را برمی گزیند. 🆔 https://eitaa.com/joinchat/2936537296C81b5114eb4