🌷 نکته تفسیری صفحه ۴۷۰🌷
مؤمن آل فرعون:
آیات 28 تا 44 این سوره، از مردی سخن می گوید که در ظاهر از خویشاوندان فرعون، و در باطن از پیروان موسی بود. او ایمان خود را پنهان می کرد و در کنار فرعونیان به زندگی خود ادامه می داد؛ ولی هنگامی که فرعون فرمان قتل موسی را صادر کرد، دیگر سکوت را جایز نشمرد و به دفاع از موسی برخاست. او مردی هوشیار، دقیق، وقت شناس، بامنطق و سخنور بود که در لحظات حساسی به یاری موسی شتافت و او را از یک توطئه ی خطرناک رهایی بخشید.
بر اساس روایات، او پسرعمو یا پسرخاله ی فرعون بود و در حکومت او، منصب والایی داشت. از آیات این سوره استفاده می شود که او برای نفود در قلب تیره ی فرعونیان و نجات آنان از باتلاق کبر و غرور، سخنان خود را در پنج بخش مطرح کرد:
1ـ به آنان یادآوری کرد که سخنان موسی منطقی است و او برای اثبات پیامبری خود، معجزه آورده است. بنابراین، عقل سالم حکم می کند که از او پیروی کنیم. در این حال، اگر او دروغ بگوید، بر عهده ی خودش است و ما اشتباهی نکرده ایم؛ ولی اگر راست بگوید، تهدید های او در مورد ما عملی خواهد شد.
2ـ آنان را به مطالعه ی سرگذشت اقوامی دعوت کرد که در گذشته به سبب مخالفت کورکورانه با پیامبرانشان از بین رفته بودند؛ اقوامی مانند قوم نوح، عاد و ثمود.
3ـ عذاب اقوام گذشته و هول و هراس از قیامت را به آنان یادآوری کرد. همچنین به نبوّت حضرت یوسف در مصر اشاره کرد و این دعوت موسی، کاملاً شبیه دعوت اوست و اجداد آنان نیز مانند برخورد ایشان با موسی، با دعوت یوسف برخورد کردند و دچار گمراهی و انحراف شدند.
4ـ آنان را به ناپایداری زندگی دنیا، جاودانگی آخرت، کیفر بدی و پاداش چند برابر خوبی ها در قیامت متوجّه کرد.
5ـ در آخرین بخش از سخنانش، پرده ها را کنار زد و دیگر نتوانست ایمان خود را پنهان کند. آنچه را گفتنی بود، گفت، و دشمنان نیز تصمیم خطرناکی درباره ی او گرفتند. در روایات اسلامی، برای او مقام و منزلت بسیار والایی نزد خدا بیان شده است. داستان او، یکی از دلایل قرآنی «تقیّه» است. تقیّه به معنای پنهان کردن ایمان خود نزد دشمنان خدا و در جایی است که افشاگری بی نتیجه است تا از سوی آنان آسیبی به انسان نرسد و بتواند نیروی خود را برای مبارزه و ضربه زدن به دشمن حفظ کند . بر اساس آیات قرآن و روایات، تقیّه، امری جایز، و در برخی موارد، واجب است. در حدیثی از امام صادق می خوانیم:
«تقیّه، راه و روش من، و راه و روش پدران من است. کسی که تقیّه ندارد، دین ندارد. تقیّه، سپر خدا در روی زمین است؛ چراکه اگر مؤمنِ آل فرعون ایمان خود را آشکار می کرد، کشته می شد.»
🆔 https://eitaa.com/joinchat/2936537296C81b5114eb4