📌متن شبهه👇
چرا نسل سادات و سیدها فقط از پدر منتقل میشه ؟
📌پاسخ👇
🔰سعي مي‌كنيم در چند محور به سوال شما پاسخ دهيم:
1⃣ سيادت عنواني اعتباري است، كه بر مردان و زناني كه نَسَب‌شان به حضرت هاشم بن عبد مناف (جدّ دوم رسول خدا) ميرسد، اطلاق مي شود؛
✅ بنابراين هر كس كه سلسله نَسب او به هاشم بن عبد مناف يا فرزندان او برسد، سيد محسوب مي‌شود.
🌸 سيادت به خاطر عظمت پيامبر در دودمان حضرت وجود دارد و اجداد او تا جد اعلاي ايشان (هاشم) را شامل مي‌شود. نيز فرزندان پيامبر سيد هستند".(1)
🔆 از لحاظ طبيعي و وراثتي نيز فرزند دختر همانند فرزند پسر از اولاد انسان محسوب مي‌شود چه در اديان و جوامع مختلف اين مطلب را بپذيرند و چه نپذيرند؛ در هر صورت فرزند دختر هم از خون و رحم همان پدر و مادري است كه مادرش فرزند آنهاست.
🔰اسلام هم كه دين فطرت است و تمام قواعد خود را بر پايه قوانين طبيعي جهان استوار نموده است، فرزند دختر را همچون فرزند پسر مي داند و از تعصبات در اين زمينه به دور است. در محرميت و ممنوعيت نكاح هيچ تفاوتي بين فرزندان دختري و پسري وجود ندارد. اسلام با تعصباتي كه عربها در اين خصوص نشان مي‌دادند، مخالفت نموده است.
🔰بنابراين محرميت و فرزندي و تداوم نسل از سوي دختر و پسر يكسان است اما از لحاظ قوانين مدني و اجتماعي ناچاريم فرزند را به يك طرف ملحق سازيم تا قوانين خانوادگي و حقوقي را بر طبق آن استوار گردانيم. اسلام در اين زمينه فرزند را به پدر ملحق مي‌سازد؛ كه دلايل و فلسفه خاص خودش را دارد و در بحث مسائل خانوادگي بايد حكمت آن را جستجو نمود.
2⃣در اصل انتساب به پيامبر و شرافت آن تفاوتي ميان پسر و دختر نيست و همه اين افراد چه فرزندان پسر و چه فرزندان دختر محرم پيامبر، حضرت فاطمه زهرا و ائمه اطهار عليهم السلام مي‌باشند و از فرزندان دختر به فرزندان او هم انتقال پيدا مي‌كند.
3⃣اما اين مسئله غير از جنبه هاي فقهي و حقوقي است مانند آن كه آيا خمس به ساداتي كه از طريق مادر به سيادت مي‌رسند تعلق مي‌گيرد يا نه؛
🌸 پس اگر منظور (از سيادت)
الف) افتخاري است كه انسان به سبب انتساب به خاندان پيامبر دارد، در اين جهت فرقي بين اين كه از طرف پدر به اين خاندان مربوط باشد يا مادر، نيست؛
ب) و اگر احكام فقهي سيادت، مثل تعلق خمس به فقراي اين خاندان و حرمت زكات و صدقه بر آنان و مثل آن ـ يعني احكام ظاهري ـ مورد نظر است، بايد گفت اين به فرهنگي باز مي‌گردد كه در جامعه عرب بوده، و اسلام هم بر آن صحه گذارده است، كه انتقال انتسابات خانوادگي از طريق پدر باشد؛ همان طور كه امروزه نام خانوادگي پدر بر فرزندان گذارده مي شود؛ و اين ربطي به كمال و نقص زن ندارد.
❇️آيه الله جوادي آملي در اين خصوص مي‌فرمايند: «هيچ امتيازي بين زن و مرد نيست اگر فقط پدر سيد باشد، روشن است كه بچههاي او چه دختر باشند و چه پسر، سيد محسوب ميشوند و احكام فقهي شان به نحو سيادت مترتب است، يعني ميتوانند از خمس استفاده كنند و زكات بر آنها حرام است مگر زكات سادات، ولي اگر زن سيده بود فرزندان او چه پسر و چه دختر اين حكم را ندارند. و اين صرفا يك حكم فقهي است كه در خصوص زكات و خمس آمده است، يعني از يك مال نميتوانند استفاده كنند و از مالي ديگر ميتوانند استفاده كنند.
🌸گرچه مرحوم سيد مرتضي(ره) فتوا داده است كه اگر كسي از طرف مادر هم به بنيهاشم انتساب داشته باشد خمس به او تعلق مي‌گيرد و بعضي از فقهاي ديگر نظير صاحب حدائق هم اين فتوا را پذيرفتهاند
اما معروف بين اماميه آن است كه فقط در صورتي از خمس ميتواند استفاده كند كه انتسابش از طرف پدر باشد.(2)
🔰فقهاي معاصر نيز قبول دارند كه سيادت از طرف مادر هم منتقل مي‌شود و فقط تفاوت در مسائل حقوقي و فقهي است كه به فرزندان پسري خمس تعلق مي گيرد اما به فرزندان دختري خير.(3)
📚منابع
1. آيت الله مكارم شيرازي، ناصر، پرسشها و پاسخهاي مذهبي، انتشارات نسل جوان، قم، 136ش، ج4، ص166.
2. آيت الله جوادي آملي، عبدالله، زن در آيينه جمال و جلال، نشر اسراء، قم، 1387ش، ص358.
3. آيت الله مكارم شيرازي، ناصر، استفتائات جديد، نشر مدرسه امام علي(ع)، 1381ش، ج3، ص 113، س 341 ؛ آيت الله خامنه اي، سيدعلي، رساله اجوبه الاستفتاات، نشر بين الملل، تهران، 1388ش، سؤال1008.
#قائمون