.
7⃣ «اسْتِكْباراً فِی الْأَرْضِ وَ مَكْرَ السَّیئِ وَ لا یحیقُ الْمَكْرُ السَّیئُ إِلاَّ بِأَهْلِهِ»
در تاریخ اسلام، یکی از وقایعی که رخ داد و امیرالمومنین ع آن را مصداق این آیه شمرد، واقعه جنگ جمل است.
📜حکایت📜
امیرالمومنین ع نامهای به اهل مصر نوشتند و مطالب مختلفی را برایشان توضیح دادند و در فرازی راجع به خروج طلحه و زبیر و عایشه از مکه برای جنگ جمل نوشتند:
و آن دو [= طلحه و زبیر] را عبدالله بن عامر به سوی بصره هدایت کرد و به آنها وعده داد که در آنجا اموال و مردان فراوانی برای کمک به آنها آماده است؛ در این حال بودند که آن دو، آن زن [= عایشه] را به پیش میراندند در حالی که آن زن آن دو را به پیش میراند؛
پس آن دو وی را سپری برای خود قرار دادند که با او به جنگ رفتند و به گناه عظیمتری نیز اقدام کردند:
مادرشان، یعنی همسر رسول الله ص [اشاره به آیه قرآن که زنان پیامبر ص را مادران مومنان میخواند، احزاب/6] را بیرون آوردند
و پردهای که خداوند بر او پوشانده بود [اشاره به آیهای که میفرماید که زنان پیامبر از پشت پرده با مردان سخن بگویند] از او کنار زدند، در حالی که همسران خود را در امان نگهداشته بودند؛
در حق خدا و رسولش انصاف را رعایت نکردند [= اینکه زنان خود را در خانه نگه داشتند و زن پیامبر ص را که خدا دستور در خانه ماندنش را داده بود بیرون آوردند]؛
و مرتکب سه خصلتی شدند که بازگشتش در کتاب خدا به سه امر است:
تجاوزگری و پیمانشکنی و نیرنگبازی؛
که خداوند متعال فرمود: «ای مردم! همانا تجاوزگری شما علیه خودتان تمام میشود» (یونس/23)
و فرمود «پس هر کس پیمان شکنی کند علیه خودش پیمانشکنی کرده است» (فتح/10)
و فرمود: «و نیرنگ بد جز بر اهلش وارد نشود» (فاطر/43)
پس به خدا سوگند در حق من تجاوزگری نمودند و در بیعت با من پیمانشکنی کردند و به من نیرنگ زدند؛
من به چهار نفر مبتلا شدم که هیچکس به کسانی مثل آنها مبتلا نشده است:
به فرمانبردارترین مردم در میان مردم [کسی که بیش از دیگران مردم دستورش را با رغبت گوش میدادند] عایشه دختر ابوبکر؛
و به شجاعترین مردم، زبیر بن عوام؛
و به جدالپیشهترین مردم، طلحه بن عبیدالله،
و به پولدارترین مردم، یعلی بن مُنیة تمیمی، که علیه من با پیمانههایی از طلا به یاری آنان شتافت؛
و به خدا سوگند که اگر این کار سامان یابد مال خودش و فرزندانش را جزء فیءِ [اموال عمومیِ] مسلمانان قرار خواهم داد؛
پس به جانب بصره روان شدند در حالی که مردم آنجا بر اطاعت و بیعت من اتفاق نظر داشتند و شیعیانم و خزانهداران بیتالمال مسلمانان در آنجا بودند؛
پس مردم را به عصیان در برابرم و به شکستن بیعتم فراخواندند؛ کسی که اطاعتشان کرد را کافر نمودند و کسی که با آنان مخالفت کرد کُشتند ... .
📚المسترشد فی إمامة علی بن أبی طالب علیه السلام، ص419 ؛ تفسیر القمی، ج2، ص210
@yekaye