کشف حقیقت داعی- گویا آقا توجه بآیه شریفه ننمودید و الا ایراد نمی نمودید اولا بین کبیره و صغیره داعی فرق نگذاردم بلکه پروردگار متعال این فرق را گذارده. ثانیا بنده هم مانند شما معترفم که هر بندۀ مؤمن گنهکاری که معتقد بغفاریّت حق باشد هرگاه نادم شد و توجه بحق نمود خداوند غفّار او را می‌آمرزد ولی اگر بدون توبه از دنیا برود در عقبات بعد الموت پیوسته او را عذاب می‌نمایند تا پای حساب اگر عملش زیاد بزرگ نبوده بمجازات خود رسیده در موقع حساب معفو می‌شود. و اگر عملش بسیار و گناهان کبیره زیاده نموده او را بجهنم می‌برند و بقدری که نافرمانی نموده عذابش می‌نمایند آنگاه نجاتش می‌دهند. ولی در سیئات و صغائر اعمال اگر بی توبه از دنیا برود و محبّ علی علیه السّلام باشد خداوند او را عفو نموده بمجازات عقبات بعد الموت نمی رسد و جحیم و جهنم نمی بیند او را داخل بهشت می‌نمایند چنانکه فرمود: و ندخلکم مدخلا کریما. و نفهمیدم شما از چه راه این حدیث را موجب جسارت و لا لاابالی گری دانسته اید آیا در حدیث شریف امر بسیئات یا کبائر و صغائر شده که شما آن را سبب جرأت و تجرّی شیعیان قرار داده اید بدیهی است جواب منفی است. پس راه دیگری در بین نمی باشد إلاّ فکر و خیال بی جا و حال آنکه این حدیث شریف جلو ناامیدی بشر را می‌گیرد نه آنکه موجب امید بی پایان گردد. چه آنکه مردمان معتقدی هستند که گرفتار هوای نفس اند وقتی مرتکب صغائری شدند شیاطین جن و انس آنها را وسوسه می‌کنند که دیگر روی رحمت نخواهید دید چون غالبا جوان و جاهل و نادانند فریب خورده ناامید می‌شوند می‌گویند ما که آمرزیده نمی شویم پس چرا نفس خود را از هواهای کلی بازداریم رفته رفته موجب طغیان و سرکشی می‌شود و از صغائر گذشته غرق در کبائر می‌شوند. ولی امثال این حدیث روزنۀ امیدی در دلها باز می‌کند و می‌فهماند که چون بشر جایز الخطا است اگر سیئاتی از او صادر شود و راستی محبّ و دوست علی علیه السّلام باشد باو ضرر نمی رساند. چون خدای متعال در آیه شریفه وعده عفو داده و برای عفو و آمرزش وسائلی قرار داده حبّ و وداد علی علیه السّلام یکی از وسائلی است که مورد عفو قرار می‌دهد. و إلاّ شیعه هرگز لاابالی نخواهد شد چون وقتی بمعنای تشیّع بر می‌خورد می‌بیند که شیعه علی یعنی پیرو علی علیه السّلام آن کسیست که طابق النعل بالنعل پیروی کند گفتار و رفتار آن حضرت را پس أهل نجات است چه آنکه در تمام تفاسیر و کتب معتبره علماء شما بالفاظ و عبارات مختلفه رسیده که ما در لیالی اول ببعض از آنها اشاره نمودیم که رسول أکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم فرمود یا علی انت و شیعتک هم الفائزون فی الجنة [۱] . پس اگر بخواهید ایراد بگیرید باین نوع از اخبار بیشتر می‌توانید ایراد بگیرید که چون شیعه فهمید پیغمبر فرموده رستگار و اهل بهشت است پس جرأت و جسارت پیدا نموده و هر عمل زشتی می‌نماید و حال آنکه این طور نیست. شیعه در اوّل تکلیف بعد از معرفت خدا و پیغمبر بایستی معنای تشیّع را بفهمد وقتی فهمید و دانست شیعه یعنی پیرو علی و آل علی آنگاه می‌فهمد پیرو علی آن کسیست که علما و عملا و قولا و فعلا کردارا و گفتار مانند علی باشد پا جای پای علی بگذارد یعنی آنچه علی نموده بنماید و آن چه علی ترک نموده ترک نماید پس شیعۀ علی وقتی فهمید که علی علیه السّلام مرتکب کبائر و صغائر نگردیده بلکه عمل مکروهی هم از او صادر نگردیده سعی و کوشش می‌کند مانند مولای خود متصف بصفات حمیده گردد و از اخلاق و عادات رذیله دوری نماید چون قوۀ عصمت که مخصوص مقام نبوت و امامت است ندارد و بتمام معنی علی شدن کار مشکلی است بلکه محال سعی می‌نماید لا اقل مرتکب کبائر ابدا نشود و اصرار بر صغائر هم نمی نماید تا محبوب علی علیه السّلام گردد و نامش در زمره شیعیان ثبت گردد. ولی چون معصوم نیست و جائز الخطاء است اگر سیّئۀ و یا صغیره ای از او صادر گردد بوسیله محبت و دوستی امیر المؤمنین علیه السّلام مورد عفو و اغماض قرار می‌گیرد و اگر خدای نکرده بی توبه از دنیا رفت بواسطه این محبت و دوستی مسئول صغائر و سیئات قرار نمی گیرد. و اما معنای حدیث من بکی علی الحسین وجبت له الجنة هم خیلی ساده و مناسب فهم هر کس از عارف و عامی می‌باشد و جوابی هم که الحال مطابقت با نظر أکثر آقایان حاضرین بنماید که مکرر تقاضا نمودند که در جواب رعایت حال آنها بشود عرض می‌کنم معنای ساده و تحت اللفظی این حدیث شریف چنین است که هر کس گریه کند بر حسین واجب می‌شود بر او بهشت. مفهوم مخالفش اینست که اگر ناکس گریه کند بهشت که بر او واجب نمی شود بلکه هیچ نتیجه ای هم از گریه خود نمی گیرد. حافظ- فرق بین کس و ناکس چیست که گریه برای کس نتیجه می‌دهد ولی بناکس نمی دهد. ---------- [۱]: ۱) یا علی تو و شیعیانت رستگارانید در بهشت. (مراجعه شود به ص ۱۵۳ و ۱۵۶ همین کتاب). پیشاور.... https://eitaa.com/zandahlm1357