نكته ها: «فخر رازى» در تفسيرش مى گويد: فوز و رستگارى در سه چيز است: ۱- اطاعت از خدا و رسول، در شادى و غم. ۲- ترس از خدا در مورد كارهاى گذشته. ۳- رعايت تقوا، در باقيمانده ى عمر. پيام ها: ۱- سعادت، كارى به نژاد و سن و جنس و قبيله ندارد، هركس تسليم خدا باشد، رستگار مى شود. «مَن يُطع... هم الفائزون» ۲- پيامبر صلى الله عليه وآله معصوم است، زيرا اطاعت از او، بى قيد و شرط آمده است. «مَن يُطع اللّه و رسوله» ۳- آنچه ارزش است، خشيت درونى و پرواى بيرونى است. «يخش اللّه و يَتّقْه» ۴- اطاعت بايد هم از خدا باشد و هم از رسول، و در كنار آن غرور نباشد، بلكه روحيّه ى خشيت و تقوا باشد. «يُطع اللّه و رسوله و يَخش اللّه» ۵ - خداترسانِ تقوا پيشه كه مطيع خدا و رسولند، حتماً رستگار مى شوند. «فاولئك هم الفائزون» وَأَقْسَمُواْ بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ لَئِنْ أَمَرْتَهُمْ لَيَخْرُجُنَّ قُل لَّا تُقْسِمُواْ طَاعَةٌ مَّعْرُوفَةٌ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ (۵۳) و سخت ترين سوگندها را به نام خدا خوردند، كه اگر (براى جبهه و جهاد) دستور دهى، از خانه خارج مى شوند. (به آنان) بگو: سوگند نخوريد، اطاعت پسنديده (اطاعت در عمل است، نه سوگند به زبان)، همانا خداوند به كارهايى كه انجام مى دهيد آگاه است. پيام ها: ۱- به هر سوگندى اطمينان نكنيد. زيرا منافقان از مقدّسات سوء استفاده مى كنند. «واقسموا باللّه... » ۲- هرچه درون پوك تر باشد، تظاهر و خودنمايى بيشتر است. «جَهْد ايمانهم» ۳- مسلمانى، تنها به گفتار نيست، كردار هم لازم است. «طاعةٌ معروفة» ۴- با نپذيرفتن سوگند منافقان، جلو سوء استفاده آنان را بگيريد. «قل لاتقسموا» ۵ - خداوند، منافقان را تهديد مى كند كه من به گفتار و رفتار شما آگاه هستم. «ان اللّه خبير بما تعلمون» قُلْ أَطِيعُواْ اللَّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ فَإِن تَوَلَّوْاْ فَإِنَّمَا عَلَيْهِ مَا حُمِّلَ وَ عَلَيْكُم مَّا حُمِّلْتُمْ وَإِن تُطِيعُوهُ تَهْتَدُواْ وَمَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاَغُ الْمُبِينُ (۵۴) بگو: خدا را اطاعت كنيد و پيامبر را نيز اطاعت كنيد. پس اگر سرپيچى نماييد، (به پيامبر زيانى نمى رسد، زيرا) بر او فقط آن (تكليفى) است كه به عهده اش گذاشته شده و بر شما نيز آن (تكليفى) است كه به عهده ى شما گذاشته شده است. واگر اطاعتش كنيد، هدايت مى يابيد و پيامبر جز تبليغ روشن مسئوليّتى ندارد. نكته ها: تكرار «اطيعوا» نشان آن است كه پيامبر دو شأن دارد: يكى بيان وحى الهى; «اطيعوا اللّه» و ديگرى دستورات حكومتى; «اطيعوا الرّسول». در قرآن به مواردى برمى خوريم كه دو دستور در كنار يكديگر ذكر شده است و بايد هر دو اجرا شود وعمل كردن به يكى كافى نيست، از جمله: * ايمان و عمل. «آمنوا و عملوا الصالحات» (۹۲) * نماز و زكات. «اقيموا الصلاة و آتوا الزّكاة» (۹۳) * تشكّر از خداوند و والدين. «أن اشكر لى و لوالديك» (۹۴) * اطاعت از خدا و رسول. «اطيعوا اللّه و اطعيوا الرّسول» كه در اين آيه آمده است. در قرآن، جمله «و اِن تَولّوا» زياد بكار رفته است و در تمام موارد به پيامبر دلدارى مى دهد كه از بى اعتنايى مردم نسبت به تبليغ خود دلسرد نشود. ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 💯@zandahlm1357