بچه محل امام رضا:
چگونگی اراده الهی
و فی الدعاء: « الحمد اللّه الذی اخترع الخلق بمشیته، ثم سلکهم طریقة إرادته ». [۴]
أولاً بدان که: « سلک » به معنای « ذهب » است. و مسلک اسم محل و طریقه است، و سالک رونده در آن طریقه است.
بعد بدان که: معنای اراده در خلق ذی شعور أعمّ از حیوانات بأنواعها و اجناسها، و از انسان آن تصوّر امر و اهتمام و ملاحظه غایت و نتیجه فعل است در قلب، از جلب منافع و دفع مضارّ که موجب بر عزم و باعث بر تحریک عضلات
می شود، و هی کلّها من أوصاف الخلق.
و أمّا اراده در حق، آن ایجاد فعل است نه غیر، کما قال تعالی: « إِنَّما أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَیْئًا أَنْ یَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ [۱] » « بلا لفظ و لا نطق بلسان و لا اهتمام و فکر » [۲] .
بالجمله، ما حصل عنوان فقره دعاء به انضمام فقره قبل از او، آن که اختراع و انشاء و ایجاد نموده است خدا خلایق ذی روح و ذی شعور را، چون مطلق حیوانات و اناسی بر حسب مشیت ازلیه خود از دون نمونه و مثال.
----------
[۴]: ۴ - در مصادر معتبر یافت نشد، و به ظاهر تصحیف شده دعای ذیل است: صحیفه سجادیه، ص ۲۸: « ابتدع بقدرته الخلق ابتداعاً، و اخترعهم علی مشیته اختراعاً، ثمّ سلک بهم طریق ارادته ».
[۱]: ۱ - سوره مبارکه یس، آیه ۸۲.
[۲]: ۲ - الکافی، ج ۱، ص ۱۰۹ ؛ التوحید، ص ۱۴۷ ؛ عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج ۱، ص ۱۱۹ ؛ بحارالانوار، ج ۴، ص ۱۳۷: « بلسان و لاهمة و لا تفکّر ».
📚✍شرح بر صحیفه سجادیه
میرزا ابراهیم سبزواری وثوق الحکماء
https://eitaa.com/zandahlm1357