یادداشت‌💌✍
فرزند معلم ابوعبدالله محمدبن محمد بن النعمان ابن عبدالسلام العکبری ملقب به ابن المعلم و شیخ مفید از علمای برجسته اواخر قرن چهار و پنج هجری بود. عده ای منسوب شدن این لقب را بعد از توقیع امام عصر(عج) می دانند. در يازدهم ذيقعده سال 336 هجرى در خانواده ای مذهبی و اهل علم متولد شد، پدرش معروف به معلم بود که به همین سبب او را فرزند معلم یا ابن المعلم میخواندند. نسب وی به اعراب اصیل قحطانی می رسد. وی متكلم،فقيه و از چهره‏هاى بسيار درخشان شيعه در جهان اسلام بود که توانست از ویژگیهای بارز خود یعنی علم و نکته سنجی، سكونت در بغداد و نژاد عربى به‏عنوان امتیازهای ویژه جهت مناظره‏هاى علمى با بزرگان اهل تسنن استفاده كند و خدمت بزرگی به مكتب شیعه نمايد. تيزهوشى، حاضرجوابى، علم سرشار، زبان نيكو و قدرت تحمل او از مجموعه مباحثه‌هايش هويدا است. زندگی شیخ مفید در آغاز دوران غیبت کبری و هم عصر با دولت عباسیان، دولتهای شیعه حمدانیان، فاطمیان، دولت آل بویه و همزمان با بروز اختلاف شیعه و سنی، درگیری های فرقه ای و مذهبی، آزادى بيان و مناظره با فرق معتزله، زیدیه، اسماعیلیه بود. شیخ مفید در مسجد براثا به تدریس مشغول بود. وی با تاسیس مدارس علمى براى شيعيان ، جذب و آموزش نخبگان وکودکان شیعه در تربیت نسل شیعه کوشید. ابن المعلم در مكتب‌خانه‌ها و كارگاههاى بافندگى جستجو مى‌كرد و كودكان تيزهوش و مستعد را در نظر مى‌گرفت و با دادن پول به والدين آنان، آنها را به مكتب می برد و به آنان علوم اسلامی را مى‌آموخت. به همین دلیل، شاگردان تيزهوش فراوانی همچو سید رضی و سید مرتضی، شیخ طوسی و...در محضر شیخ گرد آمدند و بعد از او منشا خیرگردیدند. يكى از ابتكارهای شيخ مفيد اين است كه مناظره ها و مباحثه های خود را با علماى مذاهب مختلف اسلامى به رشته تحرير درآورده تا هم مورد استفاده آيندگان قرار گيرد و هم از دستبرد حوادث و تحريف مخالفان در امان بماند. در عصر غیبت کبری فقهای شیعه، در زمینه تکلیف خمس و چگونگی ادای خمس در عصر غیبت احکامی صادر کرده اند. ابن المعلم در کتاب المقنعه جهت رفع شبهات شیعه امامیه پاسخ هایی بیان کرده و باب مستقلی درباره خمس قرار داده است.وی در مورد خمس و نحوه پرداخت و سهم سادات نیز فتوا داده است لکن به دلیل نزدیک پنداشتن ظهور به کنار گذاشتن یا دفن سهم خمس و پرداخت مستقیم سهم مختص امام معتقد بوده است. شاید اگر این ظن شیخ مفید کمتر بود در بیان قطعی پرداخت خمس تجدید نظر می کرد. ✍️نجمه صالحی ــــــــــ❁●❁●❀❀●❁●❁ـــــــــــ @javal60
92 مشاهده