✅به نام یزدان پاک
⏳تقویم تاریخ:
✍امـروز ، یک‌شنبه
📕۹ دی ۱۴۰۳ هجری‌خورشیدی
📗دی‌بمهر دتوشو ۳۷۶۲ زرتشتی
📘۲۹ دسامبر ۲۰۲۴ میلادی
📙۲۷ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ هجری قمری
♦️روزشمار شمسی؛
🎉جشن "دی‌گان"
📖در گاهشمار ایرانی، ۲۵ آذر، ۲، ۹ و ۱۷ دی ماه، جشن "دی‌گان" برگزار می‌شود. ایرانیان باستان و اکنون زرتشتیان در برخی از شهرها و روستاها ، نخستین روز ماه دی که "اورمزد" نامیده می‌شود و نام خداوند است، و سه روز دیگر به نام‌های "دی‌بآذر"، "دی‌بمهر" و "دی‌بدین" را جشن می‌گیرند.
📕ترور نافرجام "شيخ فضل اللَّه نوری" به دست "كريم دواتگر" عامل كميته مجازات. (۱۲۸۷ ه.ش)
📕مجلس شورای ملّی عضويت ايران در جامعه ملل را تصويب كرد. (۱۳۰۰ ه.ش)
📕نمایش "آبی و رابی" نخستین فیلم بلند داستانی صامت ایرانی، در سینما مایاک. (۱۳۰۹ ه.ش)
📕پنجاه دستگاه لکوموتيو ديزل از آمريکا خريداری شد. (۱۳۳۶ ه.ش)
📕بنا به ادعای دولت ۳۰ هزار ایرانی از عراق اخراج شدند. (۱۳۵۰ ه.ش)
📕"محمدرضا شاه" در دیدار با هیئت رئیسه دو مجلس در کاخ نیاوران اعلام کرد: «من "شاپور بختیار" را به نخست وزیری منصوب کرده‌ام. من به مسافرت خواهم رفت و این ناآرامی‌ها برطرف خواهد شد. (۱۳۵۷ ه.ش)
📕شاپور بختیار اعلام کرد که پیشنهاد شاه را مبنی بر نخست وزیری پذیرفته است و سرگرم مطالعه تشکیل یک دولت غیرنظامی است که شاه نیز برای تشکیل دولت موافقت کرده است. (۱۳۵۷ ه.ش)
📕به دنبال نخست وزیری بختیار، جبهه ملی ایران طی اعلامیه‌ای وی را از جبهه اخراج کرد همان‌طور حزب ایران او را از ریاست حزب کنار گذاشت. (۱۳۵۷ ش)
✅روزشمار میلادی
📘"پوراندخت" شاه ساسانی، كه سياست خارجی و داخلی تازه‌ای را در پيش گرفته بود تا امپراتوری ايران را نجات دهد، با دولت روم شرقی قرارداد صلح امضاء كرد تا فرصت يابد دست به اصلاحات داخلی بزند. (۶۳۰ م)
📘واحد نظامی انگلستان شيراز را برای تصرف كازرون ترك كرد. این نيروی اعزامی پس از درگيری با كازرونی‌ها با تحمل تلفات سنگين از نیمه راه به شيراز بازگشت. (۱۹۱۶ م)
📘"لنين" رهبر و بنيادگذار اتحاد جماهير شوروی و طراح فرضيه مكمل ماركسيسم، وصيتنامه ی خود، كه سند تاريخی مهمی است را امضاء نمود. (۱۹۱۷ م)
📘مورخان تحولات زبان‌ها، در نشست دسامبر اعلام داشتند: "منظور يعقوب ليث صفاری قهرمان ملی ايرانيان از رسمی ساختن دوباره زبان پارسی که در سال ۶۸۶ میلادی آن را در کرمان اعلام داشت و در سال ۸۷۵ ميلادی با جزئیات بیشتر آن را بار دیگر مورد تاکید قرارداد، بکارگیری همان لهجه‌ای بوده است كه در دربار ساسانيان به آن تكلّم می‌شد و مكاتبات رسمی به آن صورت می‌گرفت. از همان زمان اين پارسی را پارسی دری - پارسی دربار خوانده‌اند." (۱۹۶۸ م)
📖"یعقوب لیث" در سال ۸۶۸ میلادی پس از آزاد کردن کرمان، پارسی را زبان رسمی همه ايرانيان اعلام کرده بود و گفته بود که از آن پس به زبانی که او نمی‌فهمد مکالمه و مکاتبه نکنند. زبان مكاتبات و مذاكرات رسمی از سال ۶۵۲ ميلادی عربی بود، زيرا اعراب حاكمان شهرها بودند و زبان ديگری نمی‌دانستند و به ايرانيانی كه عربی نمی‌دانستند و سعی در يادگرفتن آن نمی‌كردند عجم به معنای گُنگ و لال، خطاب می‌كردند كه هنوز هم اين اصطلاح از ميان نرفته است. يعقوب ليث اخطار كرده بود که از آن پس اگر كسی در قلمرو او جز به پارسی سخن بگويد و بنويسد؛ سخت مجازات خواهد شد. امویان و عباسیان در طول دو قرن استیلاء بر ایران‌زمین، به ایرانیان ظلم فراوان کرده‌اند، ولی چون کسی جرأت نوشتن آن را نداشت، ناگفته باقی مانده است و به قول استاد عبدالحسین زرّین کوب، دوقرن سکوت!.
📙پناهنده شدن "محمد علی شاه قاجار" به سفارت روس(۱۳۲۷ ه.ق)