❓پرسش 45:
اگر فردی به صورت عمدی و جعلی رجال موثق را پشت سر هم ردیف کند و حدیثی را جعل کند ، دروغین بودن آن، چگونه قابل تشخیص است؟
✍پاسخ:
💠مقدمه: به طور کلی در احادیث شیعه با توجه به پالایش های فراوانی که صورت گرفته است، احادیث جعلی و دروغین، بسیار نادر است و با وجود کتب اربعه، تقریباً احادیث جعلی شناسایی شده و کنار گذاشته شده است.
💠راه های تشخیص احادیث جعلی:
برای پالایش احادیث در اعصار سابقه و همچنین شناسایی احادیث جعلی در همۀ ازمنه، توجه به چند نکته اهمیت دارد. این نکات عبارتند از:
✳️1. توجه به #سند روایت: توجه به #رجال سند و ارزش مکتوبات آن ها، یکی از شیوه های تشخیص حدیث جعلی و غیر جعلی و همچنین تشخیص حدیث معتبر از غیر معتبر است. احوال راویان در کتب رجالی مانند #فهرست_شیخ و #فهرست_نجاشی «رحمة الله علیهما» نوشته شده است. وجود راویانی که مشهور به دروغگویی باشند یا نقل راوی از کسی که امکان ملاقات و دریافت از او را نداشته است و...از نشانه های جعل حدیث است. ( البته این موارد، علت تامه جعلی بودن حدیث نیست.)
✳️2. توجه به متن حدیث: گاهی قراین و نشانه هایی در متن حدیث هست که گواهی بر #جعل و #وضع آن می دهد. برخی از این قرائن، در دانش #درایة_الحدیث و نیز #فقه_الحدیث اشاره شده است. برای مثال، «مخالفت با نص صریح قرآن»، «مخالفت با روایات قطعی #متواتر»، «مخالفت با #اجماع قطعی»، «مخالفت با #عقل به شکلی که قابل تأویل نباشد»، از نشانه های جعلی بودن حدیث است.
✳️3. توجه به #طرق_تحمل_حدیث: در تحمل حدیث، طرق مختلفی وجود داشته است. اگر طریقۀ تحمل حدیث، #سماع، #اجازه، #کتابت و...باشد، احتمال جعلی بودن حدیث بسیار کمتر از آن است که حدیث به صورت #وجاده نقل شده باشد. البته در وجاده نیز با بررسی نسخه معتبر، امکان احتجاج به آن وجود دارد.
✳️4. توجه به منبع حدیث و اعتبار آن: یکی از نکات مهم در بحث اعتبار حدیث، منبع آن حدیث و اعتبار آن است. برای مثال وجود حدیث در #کتب_اربعه فی الجمله احتمال جعلی بودن در آن را مرتفع یا کم می سازد اما وجود روایت در برخی کتب خصوصا در صورت ذکر نشدن آن در کتب اربعه و منابع معتبره، احتمال مجعول بودن آن را تقویت می نماید. بنابر این، تواتر یا شهرت منبع هر حدیث، در اعتبار آن بسیار مؤثر است.
✳️5. توجه به موضوع حدیث: در برخی از موضوعات، معمولاً داعیه بر جعل وجود ندارد اما برخی موضوعات این چنین نیست. برای مثال، در #مباحث_اخلاقی، احتمال جعلی بودن آن بسیار کم است زیرا داعیه بر جعل حدیث اخلاقی معمولاً وجود ندارد بخلاف احادیثی که افراد ممکن است مثلاً برای تقویت سلاطین جور، جعل کرده باشند.
#جعل_حدیث #راه_تشخیص_حدیث_جعلی
#فقه_الحدیث #درایة_الحدیث #رجال
https://eitaa.com/saluni
❓پرسش 118:
چرا در برخی متون #مکاسب و #لمعه و... ، از برخی اعاظم مانند #سیدمرتضی یا #شهید یا #علامه «علیهم الرحمة» نقل #اجماع شده است در حالی که در همان بحث قول یا اقوالی خلاف آن اجماعات وجود دارد؟
#اجماع
#اصول_فقه
#فقه
🌼🌸🌺🌼🌸🌺🌼🌸🌺
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭❀❓❀╮
@saluni
╰❀📚❀╯
❓پرسش 118:
چرا در برخی متون #مکاسب و #لمعه و... ، از برخی اعاظم مانند #سیدمرتضی یا #شهید یا #علامه «علیهم الرحمة» نقل #اجماع شده است در حالی که در همان بحث قول یا اقوالی خلاف آن اجماعات وجود دارد؟
✍🏽پاسخ:
🌀برای پاسخ این سؤال، ضروری است به شباهت ها و تفاوتهای تعاریف مختلف از اجماع دقت شود. این موارد به شرح زیر است:
❇️شباهت ها:
تعریف #اجماع در لسان #اصولیین و #فقها مختلف است اما دو ویژگی مشترک در تبیین همه آنها وجود دارد:
1️⃣ آن چه مورد نظر آن ها است، اجماع فقها در عصر #غیبت است نه #حضور.
2️⃣ اجماع دلیل مستقلی نیست بلکه کاشف از #سنت است (بر خلاف عامه که آن را دلیل مستقل می دانند.)
❇️تفاوت ها:
اجماعات به اقسام زیر تقسیم می گردد:
1️⃣ #اجماع_دخولی یا #اجماع_تضمنی : مهم ترین قائل این نوع اجماع، #سید_مرتضی «رحمة الله علیه» است. اجماع دخولی، به اجماعی گفته میشود که داخل بودن امام «علیهالسلام» در ضمن اجماع کنندگان به صورت قطعی به دست آید، ولی شخص امام شناخته نشود. ملاک حجیت این اجماع، وجود امام «علیهالسلام» در ضمن مجمعین است و به همین علت به آن اجماع تضمنی نیز گفتهاند.
2️⃣ #اجماع_لطفی : مهم ترین قائل این نوع اجماع، #شیخ_طوسی «رحمة الله علیه» است. هرگاه در حکمی همه فقیهان هم رأی باشند و خلافی در میان آنها نباشد، نتیجه گرفته میشود که حکم، مطابق واقع و موافق نظر معصوم«علیه السلام» است، زیرا اقتضای لطف عام پروردگار آن است که در صورت خطای همه علما، وی به نوعی، حکم واقعی را از طریق امام غایب به ذهن یا کلام و یا مجمع فقیهان القا نماید و اتفاق نظر آنان را بر هم زند تا اجماعی محقق نشود.
3️⃣ #اجماع_حدسی : #مشهور_متأخرین، قائل به اجماع حدسی هستند. اجماع حدسی به این معنا است که از راه تحصیل اتفاق علما در یک مسئله، نظر و رأی امام «علیه السلام» حدس زده شود. (کلمه #حدس در عرف به معنای گمان است و احتمال اما در کتب علمی اصول و فقه و...به معنای قطع است اما قطعی که مباشرتاً از مقدمات حسی حاصل نشده است.)
4️⃣ #اجماع_تشرفی : اجماع تشرفی در جایی است که فقیهی در زمان غیبت امام معصوم «علیه السلام» به خدمت آن حضرت مشرف شود و رأی ایشان را در مسئلهای بشنود، ولی به هنگام باز گویی رأی معصوم، نگوید که من خود از امام شنیده ام - زیرا در زمان غیبت کبری، قولِ مدعی رؤیت، محکوم به کذب است - بلکه در قالب ادعای اجماع، به این نکته اشاره کند که رأی معصوم را احراز کرده است.
✳️با توجه به مطالب فوق، معلوم می گردد که در برخی از اجماعات، اجماع به معنای اتفاق نظر همه نیست بلکه مراد از آن شهرت یا کمتر از شهرت است؛ فلذا ممکن است وجود مخالف یا مخالفین آسیبی به آن نزند. برای مثال در اجماع لطفی، موافقت فقهای یک عصر ملاک است لذا مخالفت فقیهی در عصر دیگر به آن آسیبی نمی زند. یا مثلاً در اجماع دخولی یا تشرفی، ممکن است مطلب با شهرت و کمتر از آن حاصل شود و مخالفت عده ای مخل آن نباشد.
❌تنها در اجماع حدسی آن هم بر طبق برخی مبانی، اتفاق نظر همۀ فقها در همه اعصار ملاک تحقق اجماع است که در این صورت مخالفت شخص یا اشخاصی سبب عدم شکل گیری آن می شود.
#اقسام_اجماع #اجماع
#فرائد_الاصول #کفایة_الاصول
#اصول_فقه #فقه
📚فرائد الاصول، انصاری، مرتضی بن محمد امین، ج۱، ص83 و ص186
📚کفایة الاصول، خراسانی، ص331
📚 الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، اصفهانی، محمدحسین، ص۲۴۴.
📚اجود التقریرات، نائینی، محمدحسین، ج۲، ص۹۸.
🌼🌸🌺🌼🌸🌺🌼🌸🌺🌼🌸🌺🌼🌸🌺🌼🌸🌺
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭❀❓❀╮
@saluni
╰❀📚❀╯