▪️ گزارش تصویری از حاشیه مراسم ۲ 🟥 هفتمین پیش نشست همایش بین المللی مخطوطات مشرق زمین 🗓 پنجشنبه ۸ دیماه ۱۴۰۱ 🕰 ساعت: ۱۲ - ۹ 🔍 آدرس: قم چهارراه شهدا ابتدای خیابان صفائیه؛ ساختمان سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی 🔶 کانال اطلاع رسانی اخبار و برنامه های سازمان علمی وفرهنگی آستان قدس رضوی- نمایندگی قم👇 🆔@scorazavi

▪️ گزارش تصویری۳ 🟥 هفتمین پیش نشست همایش بین المللی مخطوطات مشرق زمین 🗓 پنجشنبه ۸ دیماه ۱۴۰۱ 🕰 ساعت: ۱۲ - ۹ 🔍 آدرس: قم چهارراه شهدا ابتدای خیابان صفائیه؛ ساختمان سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی 🔶 کانال اطلاع رسانی اخبار و برنامه های سازمان علمی وفرهنگی آستان قدس رضوی- نمایندگی قم👇 🆔@scorazavi

▪️ گزارش تصویری۴ 🟥 هفتمین پیش نشست همایش بین المللی مخطوطات مشرق زمین 🗓 پنجشنبه ۸ دیماه ۱۴۰۱ 🕰 ساعت: ۱۲ - ۹ 🔍 آدرس: قم چهارراه شهدا ابتدای خیابان صفائیه؛ ساختمان سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی 🔶 کانال اطلاع رسانی اخبار و برنامه های سازمان علمی وفرهنگی آستان قدس رضوی- نمایندگی قم👇 🆔@scorazavi

▪️ گزارش تصویری۵ 🟥 هفتمین پیش نشست همایش بین المللی مخطوطات مشرق زمین 🗓 پنجشنبه ۸ دیماه ۱۴۰۱ 🕰 ساعت: ۱۲ - ۹ 🔍 آدرس: قم چهارراه شهدا ابتدای خیابان صفائیه؛ ساختمان سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی 🔶 کانال اطلاع رسانی اخبار و برنامه های سازمان علمی وفرهنگی آستان قدس رضوی- نمایندگی قم👇 🆔@scorazavi

▪️ گزارش تصویری۶ 🟥 هفتمین پیش نشست همایش بین المللی مخطوطات مشرق زمین 🗓 پنجشنبه ۸ دیماه ۱۴۰۱ 🕰 ساعت: ۱۲ - ۹ 🔍 آدرس: قم چهارراه شهدا ابتدای خیابان صفائیه؛ ساختمان سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی 🔶 کانال اطلاع رسانی اخبار و برنامه های سازمان علمی وفرهنگی آستان قدس رضوی- نمایندگی قم👇 🆔@scorazavi

▪️ صوت جلسه 🟥 هفتمین پیش نشست همایش بین المللی مخطوطات مشرق زمین ⚫ تصحیح معیار دستنویس های اسلامی الگوها و آسیب ها 📝 ضرورت و اهمیت تصحیح متون شیعی 🎙حجت الاسلام والمسلمین رضا مختاری 📝 آسیب شناسی تصحیح متون 🎙 جناب دکتر علی میر انصاری 📝 اهمیت مطالعات میان رشته ای در تصحیح نسخ خطی 🎙 جناب آقای دکتر حسن آبادی 📝 نگاهی به پیشینه تصحیح متون در موسسات فرهنگی آستان قدس رضوی 🎙 جناب آقای سید محسن ناجی نصر آبادی 📝 دبیر علمی 🎙 حجت‌الاسلام دکتر علی راد 🗓 پنجشنبه ۸ دیماه ۱۴۰۱ 🕰 ساعت:۱۲ - ۹ 🔍 آدرس: قم چهارراه شهدا ابتدای خیابان صفائیه؛ ساختمان سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی 🔶 کانال اطلاع رسانی اخبار و برنامه های سازمان علمی وفرهنگی آستان قدس رضوی- نمایندگی قم👇 🆔@scorazavi

🟥 سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی دفتر قم با مشارکت مجتمع عالی تاریخ؛ سیره و تمدن اسلامی و با حضور طلاب محترم جامعه المصطفی (ص) العالمیه برگزار می نماید. ⚫ نشست علمی سیره پژوهی امام رضا علیه السلام؛ بایدها و نباید ها 📝 موضوعات و مسئله های پژوهشی در سیره رضوی 🎙 جناب آقای دکتر صفری فروشانی 📝 سیره پژوهی امام رضا علیه السلام در مراکز علمی پژوهشی آستان قدس رضوی 🎙حجت‌الاسلام دکتر علی راد 📝 دبیر علمی 🎙 حجت‌الاسلام والمسلمین علی قنبری 🗓 یکشنبه ۱۱ دیماه ۱۴۰۱ 🕰 ساعت: ۱۲ - ۱۰ 🔍 آدرس: قم چهارراه شهدا ابتدای خیابان صفائیه؛ ساختمان سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی 🖥 لینک ورود به جلسه: 🌐https://www.skyroom.online/ch/feghahat_aqr/sco 🆔 لینک پخش زنده در ایتا @scorazavi 🔶 کانال اطلاع رسانی اخبار و برنامه های سازمان علمی وفرهنگی آستان قدس رضوی- نمایندگی قم👇 🆔@scorazavi

حجت‌الاسلام مختاری: بسیاری از متون شیعی هنوز تصحیح نشده است/ لزوم تصحیح جدید نهج‌البلاغه 👇

مختاری افزود: در ارجاع به متون حدیثی لازم است باب حدیثی را هم ذکر کنیم یعنی بدانیم نویسنده حدیث را در چه بابی آورده است و این مسئله کمک مهمی به تصحیح متون است. علامه عبدالعزیز طباطبایی وقتی در مورد چاپ برخی متون مورد مشورت قرار می‌گرفت تا برخی متونی که دقت تصحیح بالایی هم ندارند چاپ شود می‌فرمود چاپ شود زیرا قدم اولیه برای گام‌های بعدی و تکامل کار است. وی با بیان اینکه تصحیح پیشینیان هم مراحل مقدماتی تصحیح‌های جدید است و نباید ارزش کار آنان را نادیده گرفت، ادامه داد: ریاضی خوانساری استاد ریاضی علامه طباطبایی بوده است و علامه از ایشان خیلی تعریف کرده است؛ وی آثار متعددی دارد که هنوز چاپ نشده است؛ سال وفات ایشان هم در سال وفات آیت‌الله بروجردی است و مطالب نابی دارد از جمله مطالب وی، این است که من نسخه‌ای از زیج شبکه دارم ولی در یکی از تصحیحات تبدیل به زیج شسکه شده یعنی «ب»خوانده نشده است و این تصحیح به نسخ بعدی هم راه یافته است. مدیر مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه تصریح کرد: علامه محمدخان قزوینی در مورد کار علامه دهخدا گفته است مثل این کار با آن گستردگی و شرایط وجود ده هزار غلط قابل عفو است بنابراین در آثار قدیمی هم با توجه به امکانات وجود اغلاط قابل عفو است ولی امروز با این همه امکانات تصحیحات ارزشمند و برجسته‌تری نسبت به گذشتگان باید داشته باشیم.

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین رضا مختاری، مدیر مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه، هشتم دی، در هفتمین نشست همایش بین‌المللی «مخطوطات مشرق‌زمین» که از سوی نمایندگی قم سازمان علمی فرهنگی آستان قدس رضوی برگزار شد، گفت: وقتی سخن از اهمیت و ضرورت تصحیح متون می‌شود برخی فکر می‌کنند که همه متون ما تصحیح و چاپ شد و نیازی به انجام آن وجود ندارد مثلا اکثر کتب حدیثی، فقهی، اصولی و تاریخی و ... چاپ شده و در دسترس همه قرار دهد و نیازی به تصحیح مجدد نداریم. در جواب این سؤال باید گفت چه آثار تصحیح‌شده و چه آثار تصحیح‌نشده نیازمند تصحیح مجدد هستند. وی افزود: کتبی که قبلا تصحیح و چاپ شده متناسب با شرایط آن زمان و شرایط خود مصحح و نیازهای زمان انجام شده و نباید از ارزش کار گذشتگان بکاهیم و آن را کم قلمداد کنیم ولی آن‌ها با امکانات زمان خودشان این کارها را انجام داده‌اند و ما هم باید متناسب با زمان خودمان انجام دهیم. مختاری با بیان اینکه در گذشته امکانات تصویربرداری و شناسایی و .. نبود، اظهار کرد: مثلا آیت‌الله سیدحسن خرسان، تهذیب و استبصار و من لا یحضر الفقیه را تصحیح و در عراق منتشر کرد که در زمان خودش خدمت بزرگی بود ولی کارهای استاد علی‌اکبر غفاری برای آثار صدوق جای آن را گرفت و بعد از گذشت چند دهه باز نیازمند تصحیح این آثار هستیم. تاکید بر ضرورت تصحیح نسخ مدیر مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه، گفت: شناسایی نسخ معتبر و سهولت دسترسی به این نسخ و وجود امکانات تصویربرداری و فتوکپی و زیراکس و ... از جمله مسائلی است که بر اهمیت تصحیح مجدد تاکید دارد. بنده برای تصحیح منیة المرید در دهه ۶۰ مجبور بودم همه آن را در کتابخانه دانشگاه تهران، مقابله کنم چون امکان تصویربرداری و اسکن و ... نبود. این پژوهشگر و استاد حوزه با بیان اینکه مضافا بر این خیلی از متون هنوز تصحیح نشده است، اضافه کرد: مشهورترین کتاب شیعه، نهج‌البلاغه و بیشتر از همه آثار در بین شیعه و چاپ شده است، اقای خرمشاهی در مراسمی به مناسبت تجلیل از مرحوم فیض‌الاسلام گفتند که نزدیک به یک میلیون نسخه از این اثر چاپ شده است ولی هنوز هم تصحیح کاملی با توجه به همه نسخه‌های معتبر قدیمی ندارد. وی افزود: معمولا مصححان اختلافات تغییردهنده معنا را مورد توجه قرار می‌دهند ولی متون قدیمی ضبط و شکل و اعراب داشته است و امروز متاسفانه معمولا مورد کم توجهی قرار می‌گیرد. مثلا مام علی(ع) در وصیت منجر به شهادت فرمودند: الله الله فی القرآن لا یسبقکم ...؛ برخی نسخ قاف را ساکن قلمداد کرده که نهی است و برخی آن را مضموم کرده‌اند که نفی است بنابراین اعراب‌گذاری خیلی مهم است. وجود اغلاط در نسخ نهج‌البلاغه مختاری بیان کرد: در چاپ نهج‌البلاغه قیس عطار شکل و اعراب را هم منتقل کرده ولی نادر است و باید در تمام نسخ انجام شود؛ بنابراین وقتی نهج‌البلاغه چنین وضعیتی دارد برخی آثار که جای خود دارند. حتی در خطبه اول جمله‌ای از مصحح اضافه شده که قطعا جزء آن نیست. در این خطبه جمله «من جهله فاشار الیه ...» در هیچکدام از نسخ معتبر و شروح قدیمی نهج‌البلاغه نیست ولی در ۹۰ درصد چاپ‌های آن به غلط آمده است. مدیر مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه تصریح کرد: در نامه حضرت به عثمان بن حنیف انصاری خیلی از نسخ خطی واجد این جمله نیست؛ جایی که فرمود: ولا اخذت منه الا کقوت ...؛ و هنوز ریشه‌یابی نشده است. یا مصباح المتهجد شیخ طوسی که معتبر است هنوز تصحیح درستی ندارد و تکلیف ما با نسخ آن روشن نشده است مثلا در مورد زیارت عاشورا و دو فقره انتهایی آن، هنوز تصحیح درستی از مصباح المتهجد نداریم و همین سبب شده تا برخی تصور کنند که فقرات انتهایی از دوره صفویه به زیارت عاشورا اضافه شده است. لزوم تصحیح روایات مرتبط با نوروز این پژوهشگر کتاب‌شناسی شیعه با بیان اینکه منبع فضایل نوروز، مصباح المتهجد و برخی منابع دیگر است و در مورد اختلاف در نسخه‎های مرتبط با نوروز هم کار درست و درمانی انجام نشده است، اضافه کرد: ما ابتدا باید همه نسخه‌ها را شناسایی کنیم سپس از نسخ معتبر استفاده کنیم. مثلا فهرست ابن نیدم که شیعی است و جا داشت حوزه‌های شیعه آن را تصحیح کنند و توسط مؤسسه الفرقان زکی یمانی تصحیح شد و چاپ خوبی دارد و در چاپ دوم اصلاحاتی در آن صورت گرفت. وی افزود: خیلی از کتب ادعیه ما ضبط و تصحیح درستی ندارد و الان در تصحیح کتب حدیثی نباید به نسخ اکتفا کرد؛ یک حدیث با یک سند که ما یقین کنیم یک حدیث است و یکبار توسط معصوم صادر شده هم در کافی و هم در کتب زیدیه و حتی اهل سنت وجود دارد. بنابراین مانند قدیم نیست که ما برای یک روایت چند نسخه کافی را مقابله کنیم بلکه باید متون دیگر و منابع اهل سنت را هم ملاحظه کنیم. ابهامی در کافی وجود دارد و همان ابهام با مراجعه با دعائم الاسلام حل می‌شود به خصوص اینکه این دو منبع عرضی هم هستند و نه در طول یکدیگر و هر دو از منابع قبلی، حدیث را گرفته‌اند.

عضو شورای عالی مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی گفت: متاسفانه در دانشگاه‌های ما تعداد نسخه‌شناسان متبحر از تعداد انگشتان یک‌دست فراتر نمی‌رود و امید ما به دو حوزه قم و مشهد است و این دو حوزه امروز تصحیح را قوام می‌بخشند و هیچ امیدی نباید به دانشگاه‌ها داشت و چند نفری هم که هستند در حال بازنشسته شدن هستند.👇