✅ ظرفیت‌های فقه در رویارویی با مسائل دنیای معاصر 🖊نویسنده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست 📝 چکیده: ⬅️ برای کشف احکام شریعت باید از ادله اربعه بهره گرفت؛ در عین حال دنیای معاصر، مسائلی نوپیدا پدید آورده که به راحتی مصداقی از عمومات، اطلاقات و قاعده‌های کهن نیست؛ از این رو باید به ظرفیت‌های نهفته در فقه توجه کرد تا به کشفی کارآمد رسید. ⬅️ برخی از این ظرفیت‌ها عبارت است از: عقل، نصوص قرآنی و روایی عام و قاعده‌ساز. در میان برخی از منبع‌واره انگاشته شده‌ها ظرفیت‌هایی است که با تکیه به منابع استنباط شکوفا می‌شود؛ مانند عرف و مصلحت که در برخی از تجسدهایشان به یک یا چند منبع استنباط برمی‌گردند. برخی از نصوص هستند که ظرفیت تفسیری برای نصوص مبیّن شریعت دارند؛ مانند نصوص مبیّن مقاصد. ⬅️ شکوفایی این نیروهای نهفته در کنار نظام‌وار دیدن شریعت، دانش فقه را پاسخگو به مسائل دنیای معاصر خواهد کرد، بدون آنکه نیاز به خروج از ضوابط اجتهاد باشد. نظام استنباط قابل ترمیم، تکمیل و توسیع است. ———————————————————-- #فقه_نظام #آیت_الله_علیدوست #معرفی_مقاله 🔎@fiqhenezam_com

✳️ جایگاه اصول در روش جدید، ابزاری برای استنباط یا در طریق استنباط است. 🔸 حجت الاسلام و المسلمین علی رضائیان در جلسه درس خارج فقه سیاسی با اشاره به لزوم تحول در بهره مندی از علم اصول گفت: استنباط از فقه در طی سال‌های متمادی به وسیله ابزار و روش خاصی انجام شده است؛ از این رو عدول از آنها و روی آوردن به روش جدید در استنباط فقهی با دشواری‌های زیادی همراه است؛ زیرا مجتهد در عرصه‌ای قدم می‌گذارد که از داشتن تاریخچۀ علمی مکتوب بی‌بهره است. 🔹 وی افزود: با نگاهی به حیاط علمی حوزه علمیه می‌توان دشواری ذکر شده را به صورت محسوس در مواجهی که با حرکت علمی آیت الله بهبهانی صورت گرفت، مشاهده کرد. 🔸 استاد حوزه در ادامه گفت: جایگاه اصول در روش جدید، ابزاری برای استنباط یا در طریق استنباط است. مثلا ­پرسیده شود که آیا فلان باکتری در این آب هست یا نه، برای پاسخ دیگر نمی‌توان به چشم غیرمسلح اکتفا کرد بلکه باید ابزار دقیق‌تری مانند میکروسکوپ استفاده کرد که معلومات جدیدی از آب را ارائه می‌دهد. 🔹 وی عنوان کرد: با نگاه ابزاری به اصول، این سؤال مطرح می‌شود که آیا در حوزه­های خاصی از فقاهت علاوه بر اصول رایج نیازمند ابزار دقیق­تری برای استنباط نیستیم؟ با مراجعه به ابواب فقهی مشاهده می‌شود که بعضی از حوزه‌های استنباط احکام فقهی بسیار تخصصی هستند. 🌐 ادامه خبر: https://menhajj.ir/?p=406 🔴 با ما همراه باشید ... 💠 تلگرام، ایتا و اینستاگرام @se_menhaj

✳️ چهارده تطبیق برای قاعده اصالت حاکمیت دین 🔸 آیت الله عباس کعبی در جلسه درس خارج قواعد فقه سیاسی اظهار داشت: با فحص منابع دینی، می‌توان چهارده تطبیق برای قاعدة اصالة حاکمیة دین پیدا کرد. 🔹 وی در بیان این قواعد عنوان کرد: 1. عدم جواز تفکیک دین از سیاست 2. مصدر قوای سه گانه خداوند است 3. حرمت اطاعت و تبعیت غیر خدا 4. تطبیق ارزش‌ها، سیاستگذاری‌ها، نظام‌ها و تصرفات با شریعت اسلامی 5. حرمت ولایت طاغوت 6. وجوب اطاعت از منصوبان الهی 7. حرمت تعطیلی حدود و وجوب اقامه حدود 8. ... 🌐 ادامه قواعد و توضیحات هر قاعده در: https://menhajj.ir/?p=413 🔴 با ما همراه باشید ... 💠 تلگرام، ایتا و اینستاگرام @se_menhaj

✳️ نگاه تحولی در نگاه امام خمینی (رحمة ا...‌ علیه) نه تجددی است و نه تحجری 🔸 آیت الله عبدالکریم فرحانی در درس حارج فقه حکومتی اظهار داشت: در نظام اندیشه‌ای امام خمینیرحمه‌ا...‌علیه رسالت اصلی دین، ایجاد تمدن نوین اسلامی است. در این نگرش تمرکز دین بر مسأله‌ی نظام‌سازی، تمدن‌سازی، جامعه می‌باشد و در این رابطه حوزه‌ی علمیه و فقه به واسطه‌ی کار امام وارد یک فضای به تعبیر ایشان تخصصی شد. از این رو ضروری است پیش از هر چیز به بررسی مبانی فکری امام خمینی رحمه‌ا...‌علیه در زمینه‌ی فقه حکومتی و کارکردهای اجتماعی دین از جانب ایشان پرداخته شود. 🔹 بدون شک مهمترین ثمره‌ی اندیشه‌ی حکومتی امام خمینی رحمه‌ا...‌علیه در میان مردم ایران و حتی دیگر کشورهای تأثیرپذیرفته از انقلاب اسلامی این بود که ایشان به این توفیق نیل یافتند که به تعبیر مقام معظم رهبری مدظله‌العالی نگرش مردم به دین را که پیش از آن نگرشی شخصی و فردمحور بود به نگاهی سیتماتیک و اجتماع‌محور تبدیل کند و از این طریق دین را از حالت توجه به احکام شخصی و فردی از جانب متدینین به دستگاهی نظام ساز، تمدن ساز، جامعه‌ساز و انسان‌ساز مبدل سازد. 🌐 ادامه خبر: https://menhajj.ir/?p=419 🔴 با ما همراه باشید ... 💠 تلگرام، ایتا و اینستاگرام @se_menhaj

✳️ حوزه بسط ید و اعمال ید فقیه ⚪️ امیر المومنین هرچند حکومتشان مشروعیت داشت اما به دلیل نبود بسط ید نتوانستند حکومت را به دست بگیرند. 🔸 آیت الله محمدحسین ملک زاده در جلسه درس خارج فقه روابط خارجی اظهار داشت: فقیه تا جایی که بسط ید دارد می‌تواند اعمال ید کند. در این حوزه به گستره مکانی و جغرافیایی که عملاً به لحاظ تحقق خارجی دست فقیه برای اجرای فرامین الهی باز بوده و فرامین وی فی الجمله مورد تبعیت قرار گرفته و به اجرا در می‌آید. به این حوزه، حوزه بسط ید گفته می‌شود. 🔹 به عبارتی دیگر این موضوع همان مسئله مقبولیت و مشرعیت است که در خصوص حکومت امیر المومنین مطرح می‌شود. امیر المومنین هرچند حکومتشان مشروعیت داشت اما به دلیل نبود بسط ید نتوانستند حکومت را به دست بگیرند. 🔸 وی عنوان کرد: در مورد نقش خبرگان در این میان امام خمینی می‌فرماید که ولایت فقیه امری نیست که مجلس خبرگان آن را ایجاد کرده باشد بلکه ولایت فقیه را خداوند متعال ایجاد کرده که همان ولایت رسول الله (ص) است. از این رو مجلس خبرگان را هیچگاه نمی‌توان ولایت فقیه ساز یا ولی فقیه ساز درنظر گرفت. بلکه این نهاد تنها سازوکار امروز یعنی برای اعطا بسط ید به یک فقیه برای اعمال ولایت است. 🔹 برای مثال فردی ولی فقیه است و قصد دارد بسط ید خود را اعمال کند، این بسط ید یا به صورت طبیعی انجام می‌گیرد؛ مثل اتفاقی که برای مرحوم امام خمینی رخ داد. ایشان به صورت طبیعی با انقلابی که انجام داد و موجی که به واسط آن به راه افتاد، توانست با توجه به بسط ید حاصل شده ولایتش را اعمال کند. اما فقهای بعد از امام با ساز و کار مجلس خبرگان این بسط ید را کسب می‌کنند. مجلس خبرگان با تشخیص شخص ولی فقیه بسط ید لازم برای فقیه جامع شرایط را فراهم می‌کند. به عبارت دیگر از آن جهت که مجلس خبرگان یک نهاد قانونی است و متصل به ساختار حکومت است از این جهت حکومت و ابزارهای حکومتی را در اختیار فقیه قرار می‌دهد تا او بتواند ولایت خود را اعمال کند. فلذا اگر مجلس خبرگان این ابزار حکومت را در اختیار فقیه دیگری قرار می‌داد دست او برای اعمال حاکمیت باز می‌شود. 🌐 ادامه خبر: https://menhajj.ir/?p=426 🔴 با ما همراه باشید ... 💠 تلگرام، ایتا و اینستاگرام @se_menhaj

✳️ در زمانی واقع شده‌ایم که اصلی‌ترین چالش، امنیت است. 🔸 حجت الاسلام والمسلمین علی رضائیان در درس خارج فقه امنیت اظهار داشت: در گذشته بهره‌مندی از شریعت بیشتر در قالب پاسخ به سؤالاتی بود که از سوی مکلفین مطرح می‌شد (اجوبة الإستفتائات) و اشخاصی همچون صاحب عروه به‌صورت منسجم مسائل را تدوین و در ذیل ابواب مختلف تنظیم کردند. 🔹 با گذشت زمان، اقتضائات به‌گونه‌ای رقم خورد که نیاز شد برخی مسائل به‌عنوان یک علم مستقل عنوان گردند که از جمله آنها «فقه امنیت» است. برخی موضوعات ممکن است که جهات مختلفی داشته باشند اما در فرایند زمان و شرایط، یک جهت، پررنگ‌تر از بقیه باشد که اکنون می‌توان گفت جهت «امنیت» از سایرین پررنگ‌تر است. 🔸 وی افزود: اکنون در زمانی واقع شده‌ایم که اصلی‌ترین چالش، امنیت است؛ لذا مسائل بایستی با حیث امنیت دیده شوند. البته این نگاه با امنیتی دیدن مسائل تفاوت دارد به این معنا که آن نگاه منفی امنیتی موردنظر نیست بلکه مقصود این است که مسئله، ابتدا در جایگاه و ساختار علم امنیت ملاحظه شود. 🌐 ادامه خبر: https://menhajj.ir/?p=431 🔴 با ما همراه باشید ... 💠 تلگرام، ایتا و اینستاگرام @se_menhaj

✳️ گسترة علم فقه؛ آیا علم فقه فقط شامل احکام است یا امری فراتر از آن می‌باشد؟ 🔸 حجت الاسلام و المسلمین علی نقی فقیهی در جلسه درس خارج فقه تربیت جنسی اظهار داشت: گسترة علم فقه توسط هدف فقه مشخص می¬شود و با توجه ‌به اینکه در فقه از احکام شرعی فرعی بحث می‌شود و این احکام متعلق به رفتارهای اختیاری مکلف است، پس موضوع فقه از رفتارهای اختیاری مکلف بحث می کند. 🔹 وی عنوان کرد: به تعبیر دیگر علم فقه در خصوص رفتارهای جوارحی مکلف مطرح است. علم فقه رفتارهای جوانحی را که در درون افراد وجود دارد شامل می‌شود. برای شناخت بهتر گسترة موضوع علم فقه باید هدف علم فقه مورد لحاظ قرار بگیرد، زیرا هر رفتار اختیاری مکلف که در محدودة علم فقه باشد در این علم نیز مورد بحث قرار می‌گیرد. 🌐 ادامه خبر: https://menhajj.ir/?p=437 🔴 با ما همراه باشید ... 💠 تلگرام، ایتا و اینستاگرام @se_menhaj

✳️ پشتوانه فکری عمیق، لازمه تحول صحیح 🔸 آیت الله عبدالکریم فرحانی در درس حارج فقه حکومتی اظهار داشت: یکی از نکاتی که بایست بدان التفات شود این است که به فرموده‌ی مقام معظم رهبریمدظله‌العالی نگاه تحولی محتاج به پشتوانه‌ی فکری است و نمی‌توان حرکت‌های سبک و سطحی را تحول نامید. 🔹 وی افزود: هنگامی که به نگاه فقهی امام خمینیرحمه‌ا...‌علیه در بحث حکومت توجه می‌کنیم درمی‌یابیم که ایشان در تمام تحولاتی که ایجاد کردند متکی به حرکت اسلامی و مبانی معرفتی اسلام بود. از این رو اگر می‌خواهیم نگاه فقه حکومتی تحولی داشته باشیم بایست به مبانی معرفتی فقه حکومتی توجه فراونی نماییم. مقام معظم رهبریمدظله‌العالی در همین رابطه سخنان جالبی دارند و بیان نموده‌اند که: «امام در هر کاری که در زمینه‌ی تحول انجام داد متکی به همین حرکت اسلامی و مبانی معرفتی اسلام بود امام در چارچوب آن حرکت کرد». 🔸 استاد حوزه ادامه داد: بدون شک راه تحقق تمدن نوین اسلامی در بحث فقه حکومتی کشف مکانیزم فقهی امام در این زمینه است نه تقلید از غرب و در مقابل تحجر در گذشته. طبق فرمایش رهبری حوزه باید از فقه‌الخمینی استقبال و مکانیزم آن را استخراج کند و این همان تفکر انبیاء است. 🌐 ادامه خبر: https://menhajj.ir/?p=442 🔴 با ما همراه باشید ... 💠 تلگرام، ایتا و اینستاگرام @se_menhaj

✳️ تطبیقات قاعده تبلیغ در فقه سیاسی ⚪️ تاریخ زندگانی و سیره عملی انبیاء الهی و امامان معصوم (ع) در تبلیغ معارف الهی نیز نشانگر توجه ویژه آن بزرگواران به مساله مبارزه با مستکبران است. 🔹 حجت الاسلام محسن صبوری فیرزآبادی در جلسه درس خارج قواعد فقه الحکومه گفت: بر اساس قاعده تبلیغ، رساندن معارف دینی به همه انسانهایی که نسبت به این معارف آگاهی ندارند، واجب می باشد. برای انکه ارتباط میان قاعده تبلیغ و مساله استکبارستیزی به خوبی روشن شود، توجه به مطالب ذیل، ضروری است: اولا: طبیعی است که از میان معارف دینی – که بر اساس قاعده تبلیغ، ابلاغ آن واجب است- ، مهمترین و بنیادی ترین مساله، بحث توحید است. ثانیا: لازمه توحید در تشریع و توحید در اطاعت، پرهیز از تبعیت طاغوت و فرمانبری از مستکبرین می باشد. و لذا پذیرش ولایت طاغوت، نه تنها معصیت است بلکه از مصادیق شرک عملی محسوب می شود. 🔸 وی ادامه داد: با توجه به دو مقدمه فوق، می توان نتیجه گرفت که بر اساس قاعده تبلیغ، آگاه نمودن همگان نسبت به وجوب پرهیز از تبعیت طاغوت و فرمانبری از مستکبرین، بر همه کسانی که نسبت به این حکم الهی آگاهی دارند، واجب و ضروری است. 🌐 ادامه خبر: https://menhajj.ir/?p=447 🔴 با ما همراه باشید ... 💠 تلگرام، ایتا و اینستاگرام @se_menhaj

✳️ دارالاسلام و مرز میان حکومت های اسلامی ⚪️ دارالاسلام در وضعیت کنونی به جهان مسلمانان اطلاق می‌شود. اما نکته ای که وجود دارد عدم کفایت کثرت مسلمانان در یک منطقه برای اطلاق دارالاسلام به آن مناطق است. 🔹 آیت الله محمدحسین ملک زاده در جلسه درس خارج فقه روابط خارجی اظهار داشت: امروزه با توجه به وضعیت کشورهای مسلمان چالشی که طرح گردیده تعدد دارالاسلام ها است. به این معنا که یک دارالاسلام با یک حکومت اسلامی وجود ندارد بلکه دورالاسلام وجود دارد. 🔸 این مسئله را در بحث ترجمه مترجمین برطرف کرده‌اند. به این نحو که ترجمه‌های عربی به فاسی از دارالاسلام به جهان اسلام تعبیر شده است. از این رو در وضعیت کنونی دیگر دارالاسلام مطرح نیست بلکه جهان اسلام که متشکل از تعداد زیادی از کشورها است مطرح شده است. تعبیر دارالاسلام در زبان انگلیسی معنی دقیق تری وجود دارد. در زبان انگلیسی به دارالاسلام « Muslims world»گفته می‌شود که به معنی جهان مسلمانان است. 🔹 مدرس خارج حوزه در بخش دیگری از سخنان خود گفت: یکی از مسائل موجود چرایی وجود مرز در حکومت اسلامی است با وجود اینکه کشور ایران در اطرافش کشورهای اسلامی وجود دارند. 🔸 در پاسخ به این اشکال پیش تر هم مطرح شد که عبارت «موضع یخاف منه» در تعریف مرز اگر لحاظ شود مرز با کشورهای مسلمان نشین در وضعیت کنونی نیز مصداق این تعریف قرار می‌گیرد؛ چرا که ممکن است این کشورهای مسلمان نشین به دلیل نفوذ کفار در آن‌ها تبدیل به پایگاهی برای حمله به حکومت اسلامی شوند. 🌐 ادامه خبر: https://menhajj.ir/?p=454 🔴 با ما همراه باشید ... 💠 تلگرام، ایتا و اینستاگرام @se_menha

معرفی دروس خارج فقه نظام (3) استاد: آیت الله ملک زاده موضوع: روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام ———————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجه_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎 @fiqhenezam_com