💠 ضرورت بررسی سیره سیاسی و علمی شهید صدر برای ما و جامعه ما انتشار به‌مناسبت درگذشت دکتر جمشیدی 🔻

اشاره: دکتر محمدحسین جمشیدی یکی از نخستین صدرپژوهان معاصر بود که در حوزه اندیشه سیاسی شهید صدر به پژوهش پرداخت. کتاب زندگانی سیاسی شهید سید محمدباقر صدر یکی از آثار اوست که در دیباچه آن به تبیین چرایی توجه به سیره سیاسی و علمی شهید صدر پرداخته است. آنچه در ادامه می‌آید گزیده‌ای از این دیباچه است:

🔸 امام شهید ابوجعفر سید محمدباقر صدر، از جمله کسانی است که به‌اعتراف تمام کسانی که از او شناختی هرچند ناچیز دارند، دارای نقشی عظیم در تحکیم مبانی دینی و علمی و معرفتی در دوران جدید و دارای مكتبی فکری و علمی در جهان اسلام و نگرشی انسانی و جهانی و همه‌جانبه برای تحول انسان معاصر و هدایت او در مسیر فطرت و تکامل حقیقی است. او با ادراک صحیح جهان معاصر و با توجه به مکتب رهایی‌بخش اسلام وظیفه اساسی هدایت مردم را بر دوش کشید و در این راه خود نیز عملاً وارد جریان مبارزه با ستم و بی‌عدالتی شد و در راه تحقق عدالت و حقیقت و معنویت به مقام شهادت نایل آمد. 🔹 بررسی سیره سیاسی و علمی شهید صدر از جهانی چند برای ما و جامعه ما حائز اهمیت است: ١. شخصیت و جامعیت اخلاقی و ایمانی، وجود شهید صدر؛ به‌گونه‌ای که او در تمام ابعاد زندگانی فردی و اجتماعی می‌تواند سرمشق و الگوی کاملی برای انسانها باشد. ٢. انسانهای بزرگ و اندیشمندان از ما خواسته‌اند که در پی به‌دست‌آوردن بینشی کلی و همه‌جانبه به‌ویژه نسبت به امور اجتماعی و سیاسی و جامعه خود باشیم. ٣. حرکت شهید صدر در تاریخ بشریت الگوی سازنده و پویا تلقی می‌گردد و به‌ویژه با توجه به طرح چنین حرکتی توسط مرجعی صاحب‌نظر و اندیشمندی برجسته است که پی بردن به اهمیت آن آشکار می‌گردد. ۴. ترکیب عقلانیت با عواطف و کنش (عمل)، فرد و جامعه را از تعصيات ناروا، خمودی و جمودی برکنار می‌دارد. از همین روی در مکتب و حرکت صدر نمی‌توان تعصبات خشک و ناروا، خمودی، جمودی، بی‌تحرکی، اشعریگری و اخباریگری را مشاهده کرد. ۵. مایه‌گیری مکتب و حرکت صدر از اسلام راستین و به‌ویژه اصول تشيع دوازده‌امامی و اتکای آن به جهان‌بینی توحیدی. ۶. ابتکارات و نوآوری‌ها، جهانی و انسانی بودن حرکت صدر و ابتنای آن بر تفسير صحيح از جهان هستی، آن هم تفسیری عقلانی، برهانی. ۷. تأثرات او از جامعه و مقتضیات زمان معاصر و تأثیراتی که به‌ویژه در مورد جامعه ما و انقلاب اسلامی ایران و نظام جمهوری اسلامی بر جای گذاشته است. 🔗 متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید 🆔 @shahidsadr

💠 دشمن مشترک طاغوت و یارانش می‌کوشند تا به برادران خوب اهل‌تسنن این‌چنین القا کنند که مسئله، مسئلۀ شیعه و سنی است؛ تا از این رهگذر، اهل‌سنت را از میدان نبرد حقیقی‌شان بر ضد دشمنِ مشترک بیرون کنند. 📚 بارقه‌ها، ص٣٨۴ 🆔 @shahidsadr

💠 «نا» به چاپ دوم رسید نا روایتی جامع از زندگی شهید صدر به‌قلم مریم برادران است که در پاییز ١٣٩٩ روانۀ بازار کتاب شد و اکنون پس از دو هفته به چاپ دوم رسید. مریم برادران کوشیده این روایت، کتاب بلند و پرحجمی نباشد، اما داستانی جامع همراه با جزئیات فراوان را روایت کرده که از ارتباطات خانوادگی گرفته تا مبارازات سیاسی و فعالیت‌های علمی و... را دربر می‌گیرد. نا روایت‌های بی‌روحِ تاریخی را در قالب و زبان داستان روایت کرده، ولی درعین‌حال واقعیت است و اغراقگری و خیال‌پردازی ندارد. همۀ جزئیات این کتاب داری مستندات تاریخی و تأیید از سوی همسر و دیگر اعضای خانوادۀ شهید صدر است. 🔻 برادران درباره انتخاب نا می‌گوید:

در طول این روایت، احساس می‌کردم اگر آدم‌ها «ما» بودند، محمدباقر صدر شهید نمی‌شد. شهید صدر برای «ما بودن» خیلی زحمت کشید و در تجربه‌های زندگی ایشان هم مشهود است که هروقت مشکلی پیش می‌آمد، (حصری بود، دستگیری یا انزوا رخ می‌داد) ما بودن راه‌حل خارج شدن از بن‌بست می‌شد. اتفاق بد وقتی افتاد که آن شکاف ایجاد شد و ما دیگر ما نشد. 

🛒 خرید از غرفه مجازی پژوهشگاه شهید صدر 🆔 @shahidsadr

💠 اصلاح جامعه بدون خودسازی امکان‌پذیر نیست 🔸 اسلام و قرآن کریم بر این باورند که این دو فرایند (دگرگونی درون‌‌‌مایه انسان‌‌‌ها و دگرگونی وضعیت بیرونی) باید شانه‌‌‌به‌‌‌شانه یکدیگر در جریان باشند؛ یعنی اقدام انسان به ساخت محتوای درونی خود، یا همان خودسازی که شامل اندیشه، اراده و آرمان‌‌‌های اوست، باید دوشادوش تلاش برای سازندگی بنای خارجی و ساختار فوقانی او انجام شود و جداسازی بین درون‌‌‌مایه و ساختار خارجی امکان‌‌‌پذیر نیست، مگر اینکه بنای خارجی متزلزل و ناپایدار باقی بماند. 🔹 به همین دلیل، اسلام تلاش برای خودسازی را _ اگر با رویکرد شایسته انجام شود _ جهاد اکبر (بزرگ‌‌‌تر) و تلاش برای دگرگون ساختن اوضاع خارجی را _ اگر با رویکرد شایسته انجام شود _ جهاد اصغر (کوچک‌‌‌تر) نامیده و جهاد اصغر را به جهاد اکبر منوط کرده است؛ یعنی اگر جهاد اصغر از جهاد اکبر جدا شود، محتوا و مضمون خود را از دست می‌‌‌دهد و دچار پوچی، و ناتوانی از ایجاد دگرگونی حقیقی در عرصۀ تاریخی و اجتماعی خواهد شد. سنت‌های تاریخی در قرآن کریم، ص١٣۶.

💠 ناتوانی علم مادی برای برقراری صلح و آرامش در جهان روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه 🔸 از نظر اسلام نظام دموكراسى سرمايه‌‏دارى محكوم به نابودى و شكست قطعى است؛ اما نه به‌دلیل تضادهايى كه سرشت سرمايه دارد و عوامل نابودى‏‌اى كه مالكيت خصوصى در درون خود دارد، چنان‌كه اقتصاد كمونيستى چنين مى‏‌پندارد. بلكه به اعتقاد اسلام منشأ شكست و وضعيت اسف‌بارى كه نظام دموكراسى سرمايه‌‏دارى از آن برخوردار است، برداشت‌هاى مادى محض اين نظام است كه نمى‌‏تواند بشر را با نظامى كه جوهره‏‌اش الهام گرفته از اين برداشت‌هاست و خطوط كلى خود را از روح و جهت‏‌دهى آنها مى‌‏گيرد، به سعادت برساند. 🔹 بنابراين بايستى سرچشمۀ ديگرى- غير از نگرش مادى از هستي- وجود داشته باشد كه نظام اجتماعى از آن سيراب شود. بايستى بينش سياسى صحيحى وجود داشته باشد كه از نگرشى حقيقى برآمده باشد و مسئلۀ بزرگ انسانيت را عهده‌دار گشته و تلاش كند كه آن را بر پايه آن نگرش برپا كند و به بررسى مسائل جهان از اين زاويه بپردازد. وقتى اين بينش سياسى در جهان تكميل شد و ديگر نگرش‌‏ها را به حاشيه راند و با هر نگرشى از زندگى كه با پايه و اساس آن ناسازگار است مبارزه كرد، در اين صورت اين امكان وجود خواهد داشت كه جهان وارد زندگى جديدى شود كه فروزان به نور و سرشار از سعادت باشد. 🔸 اين بينش عميق سياسى، رسالت صلح حقيقى در جهان است و اين رسالت‏ رهايى‌‏بخش، همان رسالت اسلام جاودان است كه نظام اجتماعی‌اش را- كه با تمامى نظام‌هاى گذشته متفاوت است- از طرز فكرى جديد از حيات و هستى گرفته است. 📚 اسلام راهبر زندگی، ص٣٣٢ 🆔 @shahidsadr

💠 آیت‌الله اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه، در دیدار با اعضای پژوهشگاه شهید صدر: 🔸 من کتاب «نا» را در همان روز که به‌دستم رسید کامل خواندم. نام کتاب هم زیبا انتخاب شده است: «نا». 🔹 کتاب نا نکته‌های بسیار زیبایی دارد. با اینکه من مطلب درباره شهید صدر زیاد خوانده‌ام چند نکته‌اش برایم جالب بود: شهید صدر ازدواجش بعد از نوشتن فلسفتنا و اقتصادنا بوده؛ یعنی بعد از اینکه به‌عنوان یک متفکر بزرگ در جهان اسلام شناخته شده بود. همسر شهید می‌گوید: «پس از اینکه با شهید صدر ازدواج کردم دیدم او فقط یک لباس دارد.» ما روحانیون باید به این نکات توجه داشته باشیم. این خاطره هم از ایشان آمده که شهید صدر این‌قدر می‌نوشت که دستش متورم می‌شد و من باید دستش را پماد می‌زدم و با خمیر می‌بستم. 🔸 باید کوشید که با فعالیت‌های هنری، رسانه‌ای، مکتوب و مدون، شهید صدر به‌عنوان الگو مطرح بشود و در حوزه و دانشگاه و به‌ویژه حوزه اثرگذار باشد. من پس از خواندن کتاب نا در این فکر بودم که این کتاب‌ را جزء مسابقات کتابخوانی حوزه بگذارند. 🔗 متن کامل این نشست را اینجا بخوانید 🆔 @shahidsadr

💠 کتاب با من زندگی می‌کند و من با کتاب - در شبانه‌روز چند ساعت مطالعه می‌کنید؟ + جور دیگری این را بپرس؛ اینکه در شبانه‌روز چقدر با کتاب هستی؟ - چه فرقی بین این دو سؤال هست؟ + اگر بپرسی چند ساعت مطالعه می‌کنی، می‌گویم بین هشت تا ده ساعت؛ اما اگر بپرسی چند ساعت با کتاب هستی، جوابم این است که تا وقتی بیدارم و خوابم نرفته باشد با کتاب هم‌نشینم: وقتی در خیابان قدم می‌زنم، به موضوعی فکر می‌کنم تا حل شود؛ زمانی‌که با قصاب حرف می‌زنم، در ذهنم مسئله‌ای است که قصد دارم حلش کنم؛ کنار سفره که می‌نشینم تا غذایی بخورم، سؤالی برای حل‌شدن در ذهنم می‌چرخد. بنابراین من مدام با کتاب هستم؛ کتاب با من زندگی می‌کند و من با کتاب زندگی می‌کنم. اگر شاگردانش را می‌دید که بین راه سرشان به این‌ور و آن‌ور می‌چرخد، تشر می‌زد که از فرصت بین راه برای فکرکردن استفاده کنند. می‌گفت: «بیشتر از آنچه می‌خوانید، فکر کنید. اگر به صِرف خواندن عادت کنید، در بین متن‌ها و سطرها محدود می‌شوید. آن‌وقت نوآور نمی‌شوید.» 📚 نا، ص٩٢ 🔗 ما را در اینستاگرام دنبال کنید 🆔 @shahidsadr

💠 فرصت صدرخوانی در هفتۀ کتاب و کتاب‌‌خوانی ♨️ فروش ویژۀ همۀ آثار پژوهشگاه شهید صدر 🎉 ۲۰ درصد تخفیف + ۵٠٠٠ تومان تخفیف ارسال پستی زمان: شنبه ٢۴ آبان تا جمعه ٣٠ آبان 🔻 تازه‌های نشر: نا شرح صدر سنت‌های تاریخی در قرآن کریم 🛒 خرید از فروشگاه سایت پژوهشگاه تخصصی شهید صدر 🆔 @shahidsadr

📚 شهید صدر چه کتاب‌هایی می‌خواند؟ بازنشر به مناسبت سالگرد درگذشت علامه طباطبایی (ره) و آغاز هفته کتاب و کتاب‌خوانی 🔸 استاد شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر افزون بر کتاب‌های فقهی، اصولی، فلسفی، کلامی و دیگر کتاب‌های تخصصی به مطالعه داستان‌ علاقه‌مند بود و به‌طور ویژه قصه‌های پلیسی را دوست داشت و ادبیات مصری و لبنانی را بر ادبیات عراق ترجیح می‌‌داد و از آنها متأثر بود و خواندن «بینوایان» ویکتور هوگو را دوست داشت؛ 🔹 به شاگردانش سفارش می‌کرد که تفسیر «المیزان» علامه محمدحسین طباطبایی را بخوانند. او معتقد بود «المیزان» از بهترین و برترین کتاب‌های دوران است و رکودی که تفسیر شیعه پس از طبرسی با آن مواجه شد،‌ توسط علامه طباطبایی از میان رفت و او تفسیر شیعی را با «المیزان» دوباره احیا کرد؛ 🔸 شهید صدر دیگران را به مطالعه سیره پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌و‌سلم بسیار تشویق می‌کرد و می‌گفت: «اسلام فرد تنها با مطالعه سیره پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌و‌سلم کامل می‌شود»؛ 🔹 او همچنین کتاب‌هایی که در ایران چاپ می‌شد، به‌‌ویژه آثار علامه طباطبایی و شهید مطهری را پیگیری می‌کرد و مجله «مکتب اسلام» را می‌خواند؛ 🔸 از کتاب‌های «حسن البنا» و «سید قطب» خوشش می‌آمد و برای ارسطو، ابن‌سینا، [جان مینارد] کینز و لایبنیتس احترام خاصی قائل بود؛ 🔹 شیخ نجیب سویدان به یاد دارد که رمان «الحي اللاتيني» را از شهید صدر امانت گرفته است؛ [الحي اللاتينی، رمانی عاشقانه است که ماجرای سفر جوانی لبنانی به فرانسه را روایت می‌کند؛ جوانی که می‌خواهد با سفر به غرب، زندگی تازه‌ای را آغاز کند] 🔸 شیخ محمد فرحات نیز نقل می‌کند که یک بار شهید صدر از او حال برادر کوچک‌ترش، زید را می‌پرسد و او شکایت می‌کند که وی وقت خود را به خواندن کتاب‌های «آرسن لوپن» می‌گذراند، اما شهید صدر این اعتراض را نمی‌پذیرد و پاسخ می‌دهد: «من خودم هم این کتاب‌ها را می‌خوانم؛ اگر این کتاب‌ها را نخوانیم چطور می‌توانیم بفهمیم که چه‌چیزهایی در این کتاب‌ها برای فرزندان ما منتشر می‌کنند؟!»؛ 🔹 سید حسین موسی از اهالی دیوانیه که همواره تازه‌های نشر را پیگیری می‌کرده است به یاد دارد که یک بار، دو کتاب جدید را پیدا می‌کند که گمان می‌کرده هیچ‌کس آنها را ندیده است. آن دو کتاب را برای شهید صدر می‌برد، اما او پاسخ می‌دهد که آنها را خوانده است و نیازی به دریافت آنها ندارد. 👈 به نقل از: السيرة والمسيرة في حقائق ووثائق، ج‏٢، ص٢٩٢؛ با اندکی تصرف. 🔗 ما را در اینستاگرام دنبال کنید 🆔 @shahidsadr

💠 دگرگونی اساسی، دگرگونی امت است، نه فرد «إِنَّ اللهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ» (همانا خداوند سرنوشت هیچ گروهی را تغییر نمی‌‌‌دهد، مگر آنکه آنها در خودشان دگرگونی پدید آورند). درون‌‌‌مایۀ انسان، قاعده و اساس روبنای حرکت تاریخ است؛ زیرا آیه شریف از دو تغییر و دگرگونی سخن می‌‌‌گوید: دگرگونی جامعه: «إِنَّ اللهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْمٍ»؛ یعنی تغییر اوضاع، شئون، روبنا و ظواهر قوم که محقق نمی‌‌‌شود، مگر با آن تغییر دیگر که تغییر ذات و درون‌‌‌مایه انسان‌‌‌هاست. بنابراین دگرگونی اساسی، دگرگونی در درون و نفس قوم است و دگرگونی تبعی که بر آن مترتب می‌‌‌شود، دگرگونی وضعیت نوعی، تاریخی و اجتماعی قوم. روشن است که منظور از دگرگونی نفس‌‌‌ قوم، آن است که درون‌‌‌مایه و ذات قوم، به‌‌‌عنوان قوم و امت و [به تعبیر قرآن] به‌‌‌عنوان شجرۀ مبارکه‌‌‌ای که در هر لحظه میوه می‌‌‌دهد تغییر کند، وگرنه تغییر یک یا دو یا سه نفر از افراد اجتماع سبب تغییر وضعیت قوم، به‌‌‌عنوان قوم نمی‌‌‌شود. تنها از راه دگرگونی درون‌‌‌مایه قوم، به‌‌‌مثابه امت و شجره مبارک که هر لحظه میوه می‌‌‌دهد، دگرگونی وضعیت کل قوم حاصل خواهد شد. پس درون‌‌‌مایه روحی و درونی هر امتی، به‌‌‌عنوان امت و نه به‌‌‌عنوان این یا آن فرد، پایه و اساس دگرگونی‌‌‌ها در تمامی ساختار فوقانی حرکت تاریخ به‌‌‌شمار می‌‌‌رود. سنت‌های تاریخی در قرآن کریم، ص١٣۵ 🆔 @shahidsadr