هدایت شده از اشعار قاسم نعمتی
السلام علیک یا ابا محمد حسن بن علی
درکرمخانه حق سفره بنام حسن است
انشاءالله
امشب چهارشنبه ساعت ۱۹.۴۵
شب هفتم ماه صفر
شب آخر روضه کهف الحسن علیه السلام
التماس دعا
غزل چیست؟
کلمهٔ غزل در اصل به معنای حدیث عشق، عاشقیکردن، و عشقباختن است
در اصطلاح ادبیّات فارسی، غزل قالبی از شعر است که در آن مصراع اول و مصراعهای زوج هم قافیهاند و حد معمول آن به طور متوسّط بین ۵ تا ۱۲ بیت میباشد. ازآن روی که این گونه شعر، بیشتر، در بردارندهٔ سخنان عاشقانه بودهاست، شاعران فارسی آن را غزل نام کردهاند. ولی، بهمرور، و با ورود مفاهیم بلند اخلاقی و معانی دلآویز حکمت و عرفان در شعر فارسی، غزل از صورت پیشین آن بهدرآمد، و با اخلاق و عرفان در همآمیخت.
از جملۀ غزلسرایان بلندآوازه در ادبیات عرفانی کهن میتوان سعدی، مولوی، حافظ ، عراقی، و خواجوی کرمانی را نامبرد.
غزل مشتق از مغازلت است و مغازلت عشق بازی باشد بازنان و حدیث کردن با ایشان وبه زبان سخن شناسان غزل آن را گویند که مشتمل بروصف شکل و شمایل محبوب وشرح نکایت و حکایت حال محب باشدوبه نعمت جمال وصف زلف و خال وبیان هجرو وصال آراسته بود. (- بدایع الافکار ص 71)
هر شعر که مقصور باشد برفنون عشقیات از وصف زلف خال و حکایت وصل وهجر وتشوق به ذکر ریاحین و ازهار وریاح و وصف دمن و اطلال باشد غزل خواند.(- المعجم ص 201)
مثنوی چیست؟
مثنوی در لغت به معنی دوتای است.
اشعاری که بر یک وزن خاص اما هر بیت ان قافیه مستقل دارد یعنی دو مصراع هر بیت هم قافیه هستتند.تعداد ابیات مثنوی محدود نیست.
از آنجا که مثنوی به لحاظ قافیه محدودیت ندارد بیشتر برای موضوعات طولانی به کار می رود.
خصوصیات مثنوی باعث شده است که داستان ها اغلب در قالب مثنوی سروده شوند. علاوه بر داستان سرایی، برای هر موضوعی که طولانی باشد هم از مثنوی استفاده می شود.
مثنوی، جداشدن و گسستن از روابطی است که قرار دادهای اجتماعی و فرهنگ بشری به دست و پای انسان می بندد و آماده کهنه شدن در مجرای زمان می نماید.
سرودن مثنوی از قرن سوم و چهارم هجری آغاز شده است که از بهترین مثنوی ها می توان به شاهنامه فردوسی ، حدیقه سنایی، خمسه نظامی و مثنوی مولوی اشاره کرد.
قدیمی ترین مثنوی سروده شده- که اکنون به جز چند بیت چیزی از آن در دست نیست- مربوط به رودکی است که متن کلیله و دمنه را در قالب مثنوی به نظم در آورده بود.
دوبیتی چیست؟
دوبیتی که در قدیم به فهلویات تعبیر میشده از قالبهای ریشهدار شعر پارسی است. دوبیتی شعری یازده هجایی مرکب از چهار مصرع، همه بر یک قافیه است. (آوردن قافیه در مصرع سوم اختیاری است)
دو بیتی وزن تکامل یافته و عروضی شده نوعی از ترانههای دوازده هجایی قدیم ایران است. نامدارترین وزن دوبیتی بحر هزج مسدّس مقصور (مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل) و مشهورترین شاعر بر وزن نام برده بابا طاهر است.
دوبیتی با رباعی در وزن متفاوت است. رباعی در وزن «لاحول ولا قوة الا بالله» با افاعیل (مفعول مفاعیلُ مفاعیلُ فَعَل) و افاعیل دیگر از این وزن است. نویسنده قابوس نامه دوبیتی را مرکب از دو بیت میداند که به وزن رباعی نباشد.
رباعی چیست؟
رباعی از کلمه ی رباع به معنی چهارتایی گرفته شده است.
رباعی شعری است چهار مصراعی که بر وزن "لاحول و لاقوة الابالله" سروده می شود.
قالب، یک قالب شعر ایرانی است، که در زبانهای دیگری (از جمله عربی و ترکی و اردو) نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
سه مصراع اول رباعی تقریباً مقدمه ای برای منظور شاعر هستند و حرف اصلی در مصراع چهارم گفته می شود.
رباعی در قدیم را از لحاظ موضوع می توان به سه دسته تقسیم کرد:
الف) رباعی عاشقانه: مثل رباعی های رودکی
ب) رباعی صوفیانه : مثل رباعی های ابوسعید ابوالخیر ، عطار و مولوی
ج) رباعی فلسفی: مثل رباعی های خیام
قصیده چیست؟
قَصیده یا چَکامه یک قالب شعر (کلاسیک) فارسی است. قصیده که معمولاً بسیار بلند (بیشتر از ۱۴ بیت) است بیشتر برای مدح، ذم، سوگواری، بزم، وصف طبیعت و موعظه سروده میشود. در این نوع شعر مصراع اول با مصراعهای زوج هم قافیه است. تفاوت قصیده با غزل در تعداد ابیات و موضوع شعر است. کمی یا زیادی بیتهای قصاید بستگی دارد به اهمیت موضوع، قدرت و قوت طبع شاعر و نوع قافیه و اوزان شعری. از همین روست که در دیوانهای شاعران قصیده سرا به قصیدههای کمتر از بیست بیت یا متجاوز از ۱۷۰ یا ۲۰۰ بیت بر میخوریم. قصیده میتواند بر وزنهای گوناگونی باشد.
قصیده از حیث مضمون و محتوا، از آغاز تا امروز دستخوش دگرگونیهایی شده است که میتوان به اجمال به شرح زیر بیان کرد:
الف) در رزوگار سامانیان اغلب به مدح و ستایش در حد اعتدال و مبالغههای شاعرانه پرداخته میشده است.
ب) در دوران غزنویان و سلجوقیان به مدح و ستایش سلاطین و وزرا و امرا با تملق و چاپلوسی به حد غلو و افراط در طرح تقاضا به حد سوال و تکدی می رسیده است.
ج) ناصر خسرو، با ایجاد تحول و انقلاب در مضمون قصیده، آن را در خدمت توجیه و تبیین مبانی اعتقادی آیین اسماعیلیان در آورد.
د) سنایی غالب قصیده را به مضامین دینی و عرفانی و زهدیات و قلندریات تخصیص داد و شیوهٔ او به وسیلهٔ عطار، شمس مغربی، اوحدی، خواجو، جامی و دیگران دنبال شد.
ه) سعدی و به تبع او سیف فرغانی قصیده را بیشتر در استخدام طرح مسائل اخلاقی و اجتماعی درآوردند.
و) از دوران مشروطیت به این سو، قصیده بیشتر در خدمت مسائل سیاسی، اجتماعی، میهنی و ملی و ستایش آزادی قرار گرفته و در تهییج عواطف و احساسات و تنویر افکار جامعهٔ کتابخوان نقش بسزایی داشته است. شاخصترین قصاید از این نوع را می توان دردیوان ملک الشعرای بهار سراغ گرفت.
قصیده دارای اصطلاحاتی خاص خود است. بیت اول آن مطلع نامیده میشود. به چند بیت ابتدایی قصیده تشبیب، نسیب و یا تغزل گفته میشود که همان نقش مقدمه را ایفا میکند. تخلص به حلقه واسطه میان تغزل و مدح یا تنه اصلی شعر گفته میشود. ابیات پایانی قصیده نیز معمولاً به ثنا و دعا اختصاص دارند. به لحاظ طولانی بودن قصیده و یکسان بودن قوافی، گاه شاعر مجبور به تجدید مطلع میشود. یعنی مصرع اول بیتی در اواسط قصیده با مصرعهای زوج هم قافیه میگردد. پس از آن شاعر اجازه دارد که قوافی تکراری با بخش قبلی را در شعر خود استفاده نماید. خاقانی شروانی و سعدی شیرازی در قصاید خود از روش تجدید مطلع سود برده اند.
🔸️تشخیص فرق بین رباعی و دوبیتی
رباعی و دو بیتی در ادبیات فارسی ایران زمین جزو سبک های محبوب و دل نشینی به شمار می رود که طرفداران به خصوص خودشان را دارند. هر کدام از این سبک ها نیز ویژگی های خود را دارا هستند. اما سوالی که پیش می آید این است که "تفاوت بین دوبیتی و رباعی" در چیست؟
🔸️بهترین راه تشخیص رباعی و دو بیتی در چیست؟
تعریف رباعی: رباعی به شعری گفته می شود که از چهار مصراع تشکیل شده است.
تعریف دوبیتی: به شعری که دارای دوبیت باشد نیز دوبیتی می گویند.
ولی جالب است بدانید که هر دوی این شعر ها از لحاظ ظاهری به هم شبیه هستند ،یعنی از نظر قرارگیری قافیه تفاوتی با هم ندارند.
🔸️تفاوت بین دوبیتی و رباعی در این موارد خلاصه می شود:
تفاوت بین دوبیتی و رباعی در نوع وزن : رباعی دارای وزن خاصی است . این وزن خاص لا حول و لاقوه الا بالله و وزن عروضی مفعول، مفاعلن ، مفاعلین یا با اختلاف جزئی است. همان طور که گفتیم از نظر شکل و قرارگیری قافیه ها این دو با هم تفاوتی ندارند.
🔸️راه تشخیص دوبیتی از رباعی
برای این که بتوانیم تشخیص دهیم که شعری دوبیتی است یا رباعی باید به هجای اول هر مصراع توجه کنیم. بدین صورت که اگر اولین هجای هر مصراع بلند باشد، آن شعر رباعی و اگر اولین هجای هر مصراع کوتاه باشد ،آن شعر دو بیتی است.
هجای بلند = صامت + مصوت بلند ( با ،می ،سو )
هجای بلند= صامت+ مصوت کوتاه+ صامت(بر: ب،ــَـ ، ر
؛دل:د، ــِـ ، ل ؛ مُر : م، ـــُــ، ر )
هجای کوتاه = صامت + مصوت کوتاه : که : ک ، ــِــ ؛
پَ : پ، ــَـ ؛ .
#دبیر_جلسه
#مجمع_شعرای_آیینی_شهرری
هدایت شده از اشعار قاسم نعمتی
💠صلی الله علیک یا اباعبدالله💠
آن کربلا رفتنی زیباست که
به کربلایی شدن ختم شود
خوش بحال آنان که چون شهدا
برای برگشتن این راه را نرفتند
بدی های مرا به خوبیهای ارباب
#حلال_کنید
ارادتمند شما قاسم نعمتی
هدایت شده از اشعار قاسم نعمتی
🏴صلی الله علیک یا رسول الله
یک صدا فریاد می زنیم:
🚩«رسول خداراکشتند»
🚩«ایشان مسموم وشهید شدند»
دیگر نگوییم ارتحال یا وفات
اسناد محکم و قابل استناد پیرامون شهادت جناب ختمی مرتبت رسول گرامی اسلام در کانال های ارتباطی زیر بارگزاری گردید .
🔰ایتا:
https://eitaa.com/ghasemnemati
🔰بله:
https://ble.ir/ghasemnemati
🔰سروش پلاس:
https://splus.ir/ghasemnemati
هدایت شده از ابراهیم ذوالفقاری
🌛پند گیر از مصائبِ دگران...!🌜
✍️حکیمانهی نَودودوم از باب هشتم گلستان سعدی...؛ درباره عبرتآموزی...!🖊
📚نیک بختان...، به حکایت و اَمثالِ پیشینیان...، پند گیرند...، ز آن پیشتر که...، پسینیان...، به واقعهی او مَثَل زنند...!
دزدان...، دست، کوته نکنند...، تا دستشان. کوته کنند...!
⚘️نرود مرغ...، سویِ دانه فراز...؛
⚘️چون دگر مرغ...، بیند اندر بند...!
⚘️پند گیر از مصائبِ دگران...؛
⚘️تا نگیرند دیگران به تو پند...!
🍃🍃🍃
🍃🍃
🍃
📚✍️مبنایِ این سخن شیخ اجلّ...، مبنائی کاملاً قرآنی و روائی است...؛ مانند این کلام حضرت امیرالمؤمنین عليهالسّلام در بخش پایانی خطبهی سی و دوّم نهجالبلاغه که میفرماید...؛
وَاتَّعِظُوا بِمَنْ کَانَ قَبْلَکُمْ قَبْلَ أَنْ یَتَّعِظَ بِکُمْ مَنْ بَعْدَکُمْْ...!
از گذشتگان، پند گیرید؛ پیش از آنکه آیندگان، از شما پند گیرند...!
📚✍️نکتهی بسیار مهم و اساسی در عبرتآموزی، داشتنِ بینش و بصیرت است...؛ که جز با این دیده، نمیتوان آنگونه که باید و شاید در حوادث و وقایعِ روزگاران نظر کرد...!
📚✍️فرمانِ الهی نیز مبتنی بر همین حقيقت است که در آیه دوم سورهی حشر دربارهی اخراجِ اهلِ کفر از خانههائی که میپنداشتند حصاری محکم و دژی استوار است...؛ میفرماید..؛ فَاعْتَبِرُوا يَآ أُولِی الْأَبْصَارِ...!
📚✍️به همین دلیلِ محکم است که خاقانی شروانی در هنگام عبور از مدائن و دیدنِ ایوانِ کاخِ آن...، در مطلعِ قصیدهی بلند خود، "دل" را مورد خطاب قرار داده و میگوید...؛
⚘️هان! ای دلِ عبرتبین...! از دیده عِبَر کن، هان...!
⚘️ایوانِ مدائن را...، آئینهی عبرت دان...!
📚✍️تا اینجا که...؛
⚘️دندانهی هر قصری...، پندی دهدت نو نو...؛
⚘️پندِ سرِ دندانه...؛ بشنو ز بُنِ دندان...!
📚✍️پندآموزی از سرگذشت و تاریخِ پیشینیان، در هر دسته و گروه و صنفی...، بسیار مُجرّب است...؛ و کلام وحی نیز بارها با فرمانِ "سِیرُوا فِی الأَرْضِ" و دستورِ "اُنْظُرُوا"، متذکّرِ آن شده است...!
📚✍️این فراز از خطبهی ۱۹۲ نهجالبلاغه نیز، بيانگر همین حقيقت است...؛
فَاعْتَبِرُوا بِمَا أَصَابَ الْأُمَمَ الْمُسْتَكْبِرِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ مِنْ بَأْسِ اللهِ وَ صَوْلَاتِهِ وَ وَقَائِعِهِ وَ مَثُلَاتِهِ وَ اتَّعِظُوا بِمَثَاوِی خُدُودِهِمْ وَ مَصَارِعِ جُنُوبِهِمْ...!
از عذابِ خدا و سختگيریهای او و خوارى و كيفرهاى او كه بر سرِ امّت هاى گردن كشِ پيش از شما آمده است، عبرت گيريد و از جاىِ فرودِ گونه هايشان و از قرارگاهِ پهلوهايشان، پند آموزيد...!
📚✍️صرفنظر از بحثِ عبرتآموزی از حوادث و وقایعِ گذشته، که وظیفهای عمومی است، جناب سعدی در این سخن، با تأکید بر این اصلِ تربیتی که...؛ "دزدان، دست، کوته نکنند...، تا دستشان. کوته کنند"...؛ به نکتهای بسیارِ دقیق در پندآموزیِ حکومتها در جریان رودروئی و مقابله با ناهنجاریهای اجتماعی اشاره دارد...!
📚✍️ایشان، با اشاره به حُکمِ الهیِ قصاصِ سارق در قرآن کریم، که میفرماید...؛ "وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ فَاقْطَعُوٓا أَيْدِيَهُمَا جَزَآءً بِمَا كَسَبَا نَكَالَاً مِنَ اللهِ"، معتقد است تا اینگونه احکامِ الهی در موقعِ خود در جامعه ساری و جاری نشود و دستخوشِ ملاحظاتِ این و آن باشد...، جوامع، مصون از ناهنجارهایِ کوچک و بزرگ نخواهند بود...!
📚✍️و این...؛ خطاب خدایِ خالقِ مهربان به صاحبانِ خِرَد و اندیشه است، که...؛
وَ لَكُمْ فِی الْقِصَاصِ حَيَاةٌ يَآ أُولِی الْأَلْبَابِ...! بقره/۱۷۹
۱۹ شهریور ۱۴۰۲
🌹🌹🌹
◾ اسناد اعتراف به #شهادت #پیامبر_اکرم در منابع #اهلسنت
◾الحاكم النيشابوري، ابو عبدالله محمد بن عبدالله (متوفاي 405 هـ)، المستدرك علي الصحيحين، ج3، ص61، ح4395،
◾الصنعاني، ابوبكر عبد الرزاق بن همام (متوفاي211هـ)، المصنف، ج5، ص269، ح9571
◾الزهري، محمد بن سعد بن منيع ابوعبدالله البصري (متوفاي230هـ)، الطبقات الكبرى، ج2، ص201،
◾مسند أحمد بن حنبل، ج1، ص408، ح3873،
◾ابن كثير الدمشقي، ابوالفداء إسماعيل بن عمر القرشي (متوفاي774هـ)، البداية والنهاية، ج5، ص227، ناشر: مكتبة المعارف –
◾السيوطي، جلال الدين عبد الرحمن بن أبي بكر (متوفاي911هـ)، الحاوي للفتاوي في الفقه وعلوم التفسير والحديث والاصول والنحو والاعراب وسائر الفنون، ج2، ص141،
◾صحیح بخاری، المکتبه السلفیه، باب مرض النبی و وفاته، ج3، ص181.
#دبیر_جلسه
#مجمع_شعرای_آیینی_شهرری