💠زبان حال ۳
بررسی چند نمونه
🖋علی مقدم
در قسمت های قبلی به تعریف زبان حال پرداختیم و چند شاخصه برای زبان حال به دست آوردیم :
۱.آنچه که بیان کننده وضع و حالت شخص باشد
۲.مناسب با شئونات شخصی باشد که زبان حالش را میگوییم
۳.زبان حال به گونه ای باشد که اگر خود آن شخص میخواست صحبت کند همین زبان حال را میگفت
۴.زبانحال نباید مناقض زبان قالی باشد که از شخص صادر شده است
حالا به بررسی چند نمونه از اشعار آیینی که زبان حال اهل بیت علیهم السلام را سروده اند و به این ضوابط دقت نشده میپردازیم (ذکر این اشعار اصلا به معنای جسارت به شاعرش و ندیدن اشعار خوب و موفقی دیگری که دارد نیست بلکه فقط جنبه آموزش و حساسیت نسبت به این موضوع را دارد)
۱. مرحوم وصال شیرازی در شعری که به استقبال از محشتم کاشانی سروده است که بند یازدهم آن در این مورد است که وقتی یزید ملعون قصد کشتن امام سجاد علیه السلام را کرد حضرت زینب مانع شدند و وصال شیرازی در این ده بیت زبان حالی از حضرت زینب سلام الله علیها خطاب به یزید سروده است :
این غم رسیده را به من مبتلا ببخش
بر ما نگه مکن به رسول خدا ببخش
بر ما ستمکشان به جز این محرمی نماند
محرومیش ببین و به حرمان ما ببخش
خونی در او نمانده که ریزی به تیغ کین
ما را بریز خون و به این مبتلا ببخش
بسیار خون ناحق ازین قوم ریختی
او را به خون ناحق ما خونبها ببخش
ما را کشیّ و دعوی اسلام میکنی؟
یکتن به صدق خویش بر این مدعا ببخش
بیمار و نوجوان و پدر کشته و اسیر
بر حرف او نظر مکن و ماجرا ببخش
خُرد است اگر درشتی ازو رفت در پذیر
زار است، بر ستیزه این بینوا ببخش
هر چند دل ز سنگ بود سختتر، تو را
ای سنگدل! به این دل مجروح ما ببخش
دانی که ما نبیره سالار محشریم
ما را، زبیم پرسش روز جزا ببخش
چندان نیاز کرد که که بگذشت از انتقام
اذن مدینه داد به آن بیکسان ز شام
این شعر متاسفانه هیچکدام از ضابطه های یک زبان حال صحیح را ندارد ، هم کاملا مخالف وضع و حالت حضرت زینب و امام سجاد است ، هم مخالف شان حضرات و هم کاملا مناقض با گفتاری هست که از حضرت زینب نقل شده و هم اصل داستان کلا اشتباه نقل شده
۱.یکی از بدترین مشکلات این بند، انتخاب ردیف "ببخش" است آن هم از زبان حضرت زینب سلام الله علیها، یعنی ۹ بار التماس بخشش (نعوذ بالله) از یزید که حتی یک بار آن هم در تاریخ نقل نشده است
(این نشان میدهد مساله انتخاب ردیف برای شعری که قرار است زبان حال حضرات معصومین باشد چقدر خطیر و دقیق است)
۲.کثرت تعابیر ذلیلانه ای که برای اهل حرم استفاده شده است و نبودن هیچ تعبیر با عزتی (ستم کش ، مبتلایان ، محرومان ، دل مجروح ، بی کس)
۳. کثرت تعابیر نامناسب که برای امام سجاد علیه السلام ذکر شده (محروم ، خونی در او نمانده ، بیمار و پدر کشته و اسیر ، بینوا )
۴.از ذکر مصراع اول بیت هفتم به محضر امام زمان عجل الله عذرخواهی می کنیم
۵.چندان نیاز کرد که بگذشت ز انتقام.... فقط میشود سکوت کرد و رد شد آنقدر این مصراع خلاف شان حضرت زینب سلام الله علیهاست.
۶.جالب این است که اصلا جریانمربوط به مجلس عبیدالله بن زیاد ملعون در کوفه بوده نه مجلس یزید، وقتی امام سجاد با شجاعت جواب عبیدالله را داد او دستور داد امام سجاد را بکشتند که حضرت زینب امام سجاد علیه السلام را در آغوش گرفت و به ابن زیاد فرمود: "ای ابن زیاد هر چه خون از ما ریختی بس است والله از او جدا نمیشوم مگر اینکه اگر او را بکشی مرا نیز با او بکشی" . ابن زیاد گفت :عجبا للرحم (خویشاوندی عجیب کارها که نمیکند .
این حرکت حماسی و جمله باعزت حضرت زینب سلام الله علیها کجا و این زبان حال ذلیلانه کجا؟!
حضرت زینب در مجلس یزید ملعون هم اینگونه با حماسه صحبت فرموده اند "انّی لاستصغر قدرک و استعظم تقریعک : من ارزش و قدر تو را بسیار پست میدانم و سرزنش های بزرگی به تو دارم
.
ان شالله در قسمت های آینده به نمونه های از اشعار شاعران معاصر اشاره خواهیم کرد.
#وصال_شیرازی #علی_مقدم #زبان_حال #ضوابط_زبان_حال #شعر_آیینی
@sheikh_ali_moghaddam
هدایت شده از هندوستان
منت خدای را که سخنهای آبدار
صائب ز فیض ساقی کوثر به من رسید
#صائب_تبریزی
@SAEB_TABRIZ
علی مقدم
مرحوم بهاری همدانی: #اصناف_مغرورین _گفته اند بزرگی را یک نفس از عمرش باقیمانده بود، شیطان بر او
مرحوم بهاری همدانی:
#دستورالعمل_ها
_آنچه بر جناب آقا شیخ احمد لازم است این است که تامل درستی نماید ببیند بنده است یا آزاد؟ اگر دید آزاد است خودش می داند، که هر کاری بخواهد بکند و اگر دانست بنده است و مولی دارد، سرِ خود نیست، هر کاری بکند، ولو دستی حرکت دهد از وی جهت آن سوال خواهد شد، جواب درستی باید بگوید.
پس باید سعیش در تحصیل رضای مولایش باشد، اگرچه دیگران راضی بر آن کار نباشند ابدا، و تحصیل رضای مولاب حقیقی جَلّ شَانُهُ نیست مگر در تحصیل تقوی.
#تذکره_المتقین ص۱۱۰
#کتاب #دستورالعمل #تقوا #مواعظ
@ASI_khorasani
هدایت شده از علی مقدم
23.77M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💠زشت رو یا زشت خو
روی ابدی ما، از خوی ما در این دنیا ساخته می شود
جسم ها چون کوزه های بسته سر
هیئت محبّین ولایت
#شیخ_علی_مقدم
#سخنرانی
@ASI_khorasani
7.26M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
استاد آیت الله رضایی تهرانی حفظه الله
خجالت از عبادت بیشتر مقبول می افتد
به جای فعل از ما میخرد این انفعالی را
#عاصی_خراسانی
@ASI_khorasani
علی مقدم
💠زبان حال ۳ بررسی چند نمونه 🖋علی مقدم در قسمت های قبلی به تعریف زبان حال پرداختیم و چند شاخصه برای
💠زبان حال ۴
بررسی چند نمونه
🖋علی مقدم
بعد از اینکه تعریف و شاخصه های زبان حال صحیح را بررسی کردیم به یک نمونه از اشعاری که این شاخصه ها در آن رعایت نشده بود اشاره کردیم. در این قسمت هم به چند نمونه از زبان حال هایی که توسط بعضی از شعرای معاصر سروده شده است اشاره میکنیم (لازم به ذکر است دوباره تکرار کنم این نکته را که ذکر این نمونه ها به معنای جسارت به شاعر و یا ندیده گرفتن اشعار خوبی که دارد نیست)
به عنوان نمونه فقط به چند نمونه از اشعار شاعران معاصر که اشعارشان در هیئت مخاطب فراوان دارد اشاره میکنم:
۱. زبان حال حضرت علی علیه السلام خطاب به حضرت زهرا سلام الله علیها
تو دلت پره منم دلم پره
پس کمی بخواب بذار گریه کنم
این بیت انسان را یاد گفتگوهایی که در دعواهای زن و شوهری رد و بدل می شود می اندازد
۲.زبان حال امام علی علیه السلام خطاب به حضرت زهرا سلام الله علیها
باشد نخند...از تو توقع نداشتم
این دل شکسته هست شکستن برای چه؟
یعنی چه از تو توقع نداشتم؟! اصلا متوجه هستیم داریم زبان حال دو معصوم را می گوییم؟!
۳.زبان حال امام علی علیه السلام خطاب به حضرت زهرا سلام الله علیها
بسترت را جمع کن از خانه، بیماری بس است
زیر چشمت گود افتاده است، پس زاری بس است
از همان روزی که تو تب کرده ای تب کرده ام
خوب شو خوبم کنی سه ماه بیماری بس است
تو به فکر گریه ای من هم به فکر گریه ام
این تبسم کردن از روی ناچاری بس است
این طرفداری از من کار دستت داده است
بعد ازاین کاری مکن دیگر طرفداری بس است
باشد امشب میروم پیش خدا رو میزنم
بسترت را جمع کن از خانه بیماری بس است
واقعا انتخاب ردیف در شعرهای زبان حال خیلی مهم است. ردیف وقتی "بس است" باشد ناخودآگاه شاعر مطالبی را از زبان امام علی خطاب به حضرت زهرا می گوید که در شان آنها نیست
مصراع اول را ما اگر ندانیم موضوع شعر چیست، چه حسی داریم به آن؟ این جمله را معمولا به کسی می گوییم که خود را به مریضی زده و ما از او کلافه شده ایم.
۴.این هم چند بیت از غزل شاعر شعر قبلی که زبان حال حضرت امیر خطاب به حضرت زهرا سلام الله علیهما است
باز هم ای دخترِ پیغمبر اکرم بمان
مَرهَم درد علی ای درد بی مَرهَم بمان
این نفس های شکسته قیمت جان من است
زنده ام با یک دَمَت پس لطف کن یک دَم بمان
کم ببوس دست مرا دارم خجالت میکشم
من حلالت میکنم اما تو هم یک کَم بمان
آب ها از آسیاب افتاد خوبت میکنم
یار هجده ساله، هجده سال دیگر هم بمان
آه آهِ... تو مرا به آه آه... انداخته
جای کم کم رفتن از پیش علی کَم کَم بمان
روی تو گرچه وَرَم کرده ولی با آن خوشم
با همین روی به هم پیچیده و دَرهَم بمان
۵.شعر بعدی زبان حال حضرت علی علیه السلام به حضرت زهرا سلام الله علیهاست که شاعر کلمه "تنت" را ردیف قرار داده است. معلوم است وقتی چنین ردیفی را شاعر برای چنین موضوعی انتخاب کند، مسیر خیلی از ابیات به جایی که نباید برود خواهد رفت.
در خواب دیده ام که در آورده پر، تنت
افتاده پیش قافله ها چون خبر، تنت
گفتی انار خواسته ای، ای به روی چشم
دل خون شد و نشست به پای شجر، تنت
در دل به فکر پختن نانی هنوز هم
تب میدمد ز پوست چسبیده بر تنت
چشمت که سرمه خور شد و با من سخن نگفت
گرچه زبان شده است کنون سر به سر، تنت
برداشت سنگ قبر نبی را گلاب ناب
از بس که رفته بر سر قبر پدر، تنت
هر روز قدری از بدنت آب میشود
بگرفته مخفیانه مسیر سفر، تنت
بیهوده نیست گردن تو رگ به رگ شده
بالش بلند ماند و شده مختصر، تنت
نیمی ز زندگی سر دست تغافل است
این نیمه جان ازوست اگر مانده در تنت
نوروز در لباس تو ثبت مکرر است
لاله دمیده است ز سر تا کمر، تنت
ترسم به ناله ات سر زخم تو وا شود
آرام گریه کن که نگردد خبر، تنت
نم دار گریه کن فقط از دل فغان نکن
ترسم به پا کند شرری از جگر، تنت
شور نشور از مژه ات آب میخورد
در لرزه آمده است از این چشم تر، تنت
#زبان_حال #ضوابط_زبان_حال #شاخصه_زبان_حال #علی_مقدم
@sheikh_ali_moghaddam
در بزم زیاد، در رزم کم.mp3
2.81M
💠در بزم زیاد، در رزم کم
_کوفه یک جغرافیا نیست بلکه نماد یک جامعه ضدظهور است
_خصوصیات مردم کوفه در بیان امام علی علیه السلام طبق خطبه ۶۹:
۱.نظام ناپذیری
۲.شایعه پذیری
۳.پُر ادعا و کم عمل
هیئت محبّین الحسین علیه السلام
دهه اول محرم الحرام ۱۴۴۵
#شیخ_علی_مقدم
#سخنرانی #کوفه_شناسی #پادکست_صوتی
@sheikh_ali_moghaddam
علی مقدم
💠زبان حال ۴ بررسی چند نمونه 🖋علی مقدم بعد از اینکه تعریف و شاخصه های زبان حال صحیح را بررسی کردیم ب
💠زبان حال ۵
بررسی چند نمونه
ردیف های ناردیف
🖋علی مقدم
در مطالب قبل چند نمونه از زبان حال هایی که ضوابط در آن ها رعایت نشده بود را ذکر کردیم.
در این نوشته هم به یکی از اشعاری که آن ضوابط در آنها رعایت نشده اشاره می کنیم.
این مورد هم متاسفانه برخواسته از سهل انگاری شاعر در انتخاب ردیف است.
یعنی شاعر ردیفی را انتخاب کرده که اصلا مناسب شان گفتگوی بین حضرت علی و حضرت زهرا سلام الله علیهما نیست.
اکثر اشکالاتی که به زبان حال این شعر وارد است از همین ناحیه ردیف ناردیفی است که شاعر انتخاب کرده.
ردیف "به تو نمی آید" در بعضی ابیات اصلا معنای مناسب و مقصود شاعر را نمیدهد و حتی بعضی قسمت ها به جای مدح تبدیل به ذم شده است و شعر را دچار کژتابی کرده است
شبیه شمع چکیدن به تو نمی آید
و مرگ را طلبیدن به تو نمی آید
خودت بگو که مگر چند سال داری تو
جوانِ شهر، خمیدن به تو نمی آید
هزار بار نگفتم نیا به دنبالم
میان کوچه دویدن به تو نمی آید
فقط بلند مشو چون که زود می افتی
بدون بال پریدن به تو نمی آید
تلاش کن که دو چشمی مرا نگاه کنی
چنین ندیدن و دیدن به تو نمی آید
چه خوب بود فقط گوشواره می افتاد
چه کرده اند شنیدن به تو نمی آید
تکان نخور قفس سینه ات تکان نخورد
نفس بلند کشیدن به تو نمی آید
بمان که دخترمان را خودت عروس کنی
به آرزو نرسیدن به تو نمی آید
#زبان_حال #شاخصه_زبان_حال
https://eitaa.com/sheikh_ali_moghaddam
علی مقدم
💠زبان حال ۵ بررسی چند نمونه ردیف های ناردیف 🖋علی مقدم در مطالب قبل چند نمونه از زبان حال هایی که ضو
این طور بی ضابطه و سخیف زبان حال سرودن، مصداق وهن اهل بیت علیهم السلام است
اگه تذکر داده نشود و بی تفاوت از کنار این اشعار سخیف رد شویم در آینده چهره کاملا غیرواقعی از اهل بیت علیهم السلام در ذهن نسل بعد و مخاطبین هیئت شکل می گیرد.
گفتگوهایی که بین حضرت زهرا سلام الله علیها و امام علی علیه السلام رد و بدل شده است چه نسبتی با زبان حال هایی که امروزه سروده میشوند دارد؟!
دیشب در یک کانالی که برای مداحان شعر میگذارد شعری را دیدم آنقدر سخیف بود که بسیار بهم ریختم، فقط چند بیتش را بخوانید و ببینید عمق فاجعه شعر آیینی به کجاها رسیده است
پهلوشکسته قلبِ علی را شکست و رفت
پشت و پناهِ من کمرم را شکست و رفت
حس میکنم تورّم و سوراخ و زخم را
که از غلاف و میخ و هجومِ ستمگر است
یاسِ لطیف زِبر شده این نشانهیِ .....
طولِ زمانِ ماندنِ همسر به بستر است
این روضههایِ زندهیِ تو میکشد مرا
خونابه از جنازهیِ تو میچکد چرا؟!
#معرفی_کتاب
مُسکّن الفُواد عند فقدالاحبّه و الاولاد
آرامبخش دلها در مصیبت و بلایا
کتابی بسیار خواندی از شهید ثانی رحمه الله علیه
این کتاب خیلی مناسب است برای هدیه دادن به کسانی که عزیزی را از دست داده اند.
کتاب را پدری نوشته است که پنج فرزندش را از دست داده
#کتاب
@ASI_khorasani