عنوان مقاله بنده در همایش ملی ارتقاء و تحول علوم پایه و بنیادی دانشگاه جامع امام حسین(ع) چهارشنبه 12 دی 1403 بایسته های پیشرفت و ارتقاء علوم پایه در گام دوم انقلاب؛ در ارزیابی آسیب شناسانه سند راهبردی توسعه علوم پایه تحلیلی بر مبنای عقلانیت نقاد بود. سرفصل مباحث مطرح شده در این مقاله عبارتند از: ۱. تاریخ علم نشان داده است که مرجعیت علمی در دوره ای در دست یونان و روم بود و در مقطعی در جهان اسلام و در مقطع فعلی در دست جوامع غربی پس قابل تصور است که این مرجعیت علمی بار دیگر در دست مسلمین قرار گیرد. ۲. رهبری بارها بر اهمیت علوم انسانی و علوم پایه(ریاضیات فیزیک شیمی زیست شناسی زمین شناسی و ...) و تحول و ارتقای آن تاکید کرده اند. ۳. در ارتباط با تحول و ارتقاء علوم انسانی مراکز متعددی شکل گرفته اند از جمله شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی(در سال ۱۳۸۷) ولی عدم حکمرانی مطلوب این عرصه مانع دست یابی به نتیجه مطلوب شده است. ۴. حرکتی که در راستای تحول و ارتقاء علوم پایه آغاز شده است برای این که مسیر خود را مستحکم طی کند لازم است تحلیلی آسیب شناسی از جریان تحول و ارتقاء علوم انسانی در گام اول انقلاب و مراکز متعدد اموزشی پزوهشی و سیاستگذاری و ... که در این راستا تاسیس شده است داشته باشد. ۵. در عقلانیت نقاد اسناد و برنامه ها فناوری های نرم و انسانی هستند برای رفع نیازها از طریق تغییر واقعیت. 6. سند راهبردی توسعه علوم پایه، توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، با کوشش کمیته های پنجگانه شورای برنامه ریزی علوم پایه، در زمستان 1390 تدوین شده است. 7. فرایند توسعه و پیشرفت فناوری ها، از جمله سند راهبردی توسعه علوم پایه، عبارت است از: مواجهه با مشکل، تدارک فناوری(در این جا فناوری نرم و انسانی سند) برای رفع مشکل، ارزیابی نظری و عملی این فناوری، تدارک فناوری جدید که برای رفع مشکل و دست یابی به هدف مطلوب کارآمدتر باشد. 8. برای پیشرفت و ارتقاء علوم پایه سه سطح را می توان از هم تفکیک کرد: «کاهش فاصله و حتی سبقت از علوم پایه جهانی»، «ارتقاء وجودی علوم پایه با قرار گرفتن در جهان بینی اسلامی»، «کشف واقعیت ها ناشناخته»؛ که در سه در بیانات رهبری مورد توجه بوده است. 9. تحلیل سند راهبردی توسعه علوم پایه نشان می دهد تنها سطح اول از پیشرفت علوم پایه در تحلیل فوق مد نظر بوده است. 10. برای دست یابی به وضعیت مطلوب در هر سطح باید راهکارهایی تدارک دید که آنها نیز از جنس فناوری های نرم و انسانی هستند. 11. یکی از لوازم دست یابی به اهداف سه گانه قرار گرفتن در مرزهای دانش علوم پایه و استمرار در آن است. 12. برای گذار از سطح اول به دو سطح بعدی پیشرفت علوم پایه آشنایی با مطالعات علوم پایه (تاریخ و فلسفه و جامعه شناسی و اقتصاد و حکمرانی و ... علوم پایه) لازم است. 13. متاسفانه در وضعیت کنونی آموزش و پژوهش در علوم پایه، بدون آشنایی با مطالعات مرتبه دوم نسبت به علوم پایه انجام می گیرد و نتیجه آن شده است که یا اصولا سطح دو و سه پیشرفت علوم پایه انکار می گردد، یا دست یابی به اهداف مطلوب سطح دوم و سوم بسیار ساده تصور می شود. 14 برای برطرف کردن موانع ذهنی و نهادی در این زمینه لازم است برنامه آموزشی مطالعات علوم پایه (در آغاز فلسفه و تاریخ علوم پایه) برای هر یک از شاخه های علوم پایه تدوین گردد، کتاب درسی مناسب در این زمینه نوشته شود، اساتیدی برای آموزش آن تربیت شوند و .... @smtmabtahi

تدقیق در باب مفهوم علم دینی نقد ادعای دکتر عبدالکریمی درباره مبهم بودن ایده علم دینی https://farhikhtegandaily.com/page/262051/ @smtmabtahi

🔸 علم تجربی خنثی است یا نه؟ 🔸با ارائه دکتر سید محمد تقی موحد ابطحی ▫️چهارشنبه/۱۹دی/ساعت۲۰:۳۰ لینک حضور در جلسه👇 https://webinaronline.ir/Link/S2444093403 @smtmabtahi

کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با همکاری مرکز پژوهشهای علوم انسانی اسلامی صدرا برگزار می‌کند: نشست هم اندیشی نقد و بررسی کتاب الفبای فلسفه (کتاب کار عقلی با کودکان) با حضور نویسنده کتاب؛ دکتر مهدی پرویزی شنبه ۲۲ دی ماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۰ تا ۱۲ پخش زنده در اپلیکیشن شاد (کانال کانون) https://shad.ir/kpf_live لینک اتاق کتابخانه مرجع در اسکای روم https://live.kpf.ir/ch/lib با حضور: دکتر سید محمدتقی موحد ابطحی دکتر فرزانه شهرتاش دکتر مسعود زین‌العابدین @smtmabtahi

نشست هم اندیشی معرفی و بررسی کتاب الفبای فلسفه (کتاب کار عقلی با کودکان) که قرار بود با حضور نویسنده کتاب(دکتر مهدی پرویزی) در تاریخ شنبه ۲۲ دی ماه ۱۴۰۳ در کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شود، به دلیل آلودگی هوا و تعطیلی ادارات و دانشگاه ها در تاریخی دیگر برگزار خواهد شد. از این فرصت استفاده می کنم و یکی از نکاتی را که می خواستم در جلسه بیان کنم با عزیزان به اشتراک می گذارم. طرح جلد به گمانم با عنوان کتاب (الفبای فلسفه، کتاب کار عقلی با کودکان) بسیار تناسب دارد. طراح جلد موسسه رویانگاران است. طرح جلد برگرفته از نقاشی Putting It Together اثر جی دی هیلبری ( J.D.Hillberry ) است. نقاشی که آثار هنری خود را با زغال و مداد سیاه خلق می کند و یکی از ویژگی های مشترک آثار او شکستن صفحه نقاشی است. از این نقاش صاحب سبک، کتاب «طراحی واقع‌گرایانه از بافت اشیاء» با ترجمه فریبرز فریدافشین و مریم خسروشاهی توسط نشر آبان منتشر شده است. هیلبری در توضیح نقاشی Putting It Together می نویسد: پسر دو ساله ام الهام بخش این نقاشی بود. او تازه یادگیری در مورد خودش و جهان اطرافش را آغاز کرده بود. خودکاوی و توسعه در طول زندگی ادامه می یابد تا ما خود و جهان خودمان را کامل کنیم. هنگامی که ذهن خود را برای تجربه های جدید باز نگه داریم، به طور مداوم این تجربه ها را کنار هم قرار می دهیم تا خود و جهان مان را بسازیم. محور کتاب الفبای فلسفه، کار عقلی با کودکان است، و تصویر کودک تناسب با این هدف دارد. خودشناسی یکی از توصیه های فلسفه و ادیان است. جمله معروف سقراط «خود را بشناس» بود و از پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) هم نقل شده است که «هر که خودش را بشناسد خدایش را شناخته است». حالت تاملی که کودک در این تصویر دارد، این معنا را به ذهن متبادر می کند. کودک تنها در خود تآمل نمی کند، بلکه با دستی که از نقاشی بیرون زده است (سبک نقاشی های هیلبری) در حال تکمیل پازل خود یا به تعبیر دیگر در حال ساخت و کامل کردن خود هم هست. و البته کودک فقط خود را کامل نمی کند، بلکه در حال تکمیل جهان اطراف خود نیز هست. در مجموع به نظرم موسسه رویا نگاران با هوشمندی این نقاشی را برای طرح جلد کتاب انتخاب کرده است. اما چند نکته انتقادی در ارتباط با این طرح: 1. ظاهرا از فایل رایگان این تصویر استفاده شده و کیفیت پائین است 2. کودک مخاطب این کتاب شش ساله و علی القاعده مسلمان ایرانی است. در حالی که کودک در نقاشی 2-3 ساله و اروپایی؛ 3. ای کاش در کتاب توضیح داده می شد که نقاشی از کیست و چرا از آن به عنوان طرح جلد این کتاب استفاده شده است و .... و به تبع این نقدها، دو پیشنهاد به طراح جلد و انتشارات فرهنگ و اندیشه اسلامی 1. با استفاده از هوش مصنوعی سن کودک و رنگ موی او و حتی چهره کودک را متناسب با کودک مورد بحث در کتاب کنند و عکس با کیفیت بیشتر و متناسب با کودک شش ساله ایرانی را به عنوان طرح جلد بازسازی نمایند. 2 در یک صفحه توضیحاتی درباره طرح اولیه و دلیل انتخاب آن و دلیل بازسازی آن ارائه کنند. با تشکر از برادر گرامی و هنرمند توانا جناب آقای سید هادی قادری، که در حین خلق اثر هنری خود در کارگاه بین المللی طراحی هولوساید در دانشگاه قم، که با حضور چندین هنرمند برجسته ملی و بین المللی در حال برگزاری بود، به سوال بنده درباره نقاش این اثر پاسخ دادند و سبک هنری خاص او را معرفی کردند. ایشان همچنین توضیح دادند که استفاده از یک نقاشی به عنوان طرح جلد یا دست بردن در یک نقاشی و استفاده از آن در طرح جلد فی نفسه مشکلی ندارد و باید دید آیا نقاشی انتخاب شده برای عنوان و محتوای کتاب مناسب بوده است که در این مورد با توضیحاتی که ارائه شد، تناسب اولیه وجود دارد و البته این تناسب می تواند با دو اصلاحیه بیشتر هم بشود. @smtmabtahi

حاصل گفتگو مکاتبه دکتر سید محمد تقی موحد ابطحی و دکتر رضا غلامی درباره امکان یا امتناع علومِ انسانیِ تجربیِ اسلامی پس از نشر مصاحبه حجت الاسلام دکتر رضا غلامی با روزنامه فرهیختگان مکاتبه ای با ایشان داشتم که بخشهایی از آن را در همین کانال قرار دادم. اخیرا و پس از یادداشت ایشان با عنوان «چرا خود را نقد کردم؟» مکاتبه مفصل تری با ایشان داشتم. در پایان به پیشنهاد دکتر غلامی مکاتبات خود را ویرایش کردیم تا به صورت عمومی منتشر گردد. حاصل این گفتگوی مکتوب را در فایل پیوست ملاحظه می فرمایید. @smtmabtahi

🔸بازخوانی ظرفیت های رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود جهت دست یابی به علم دینی 🔸با ارائه دکتر سید محمد تقی موحد ابطحی عضو هیئت علمی پژوهشکده فلسفه و تاریخ علم پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ▫️چهارشنبه/۲۶دی/ساعت۲۰:۳۰ لینک حضور برخط 👇 https://webinaronline.ir/Link/S2444093403 @smtmabtahi

🔰 نخستین همایش ملی مرجعیت علمی قرآن کریم ✅ کمیسیون تخصصی اول : مفهوم شناسی و دلایل مرجعیت علمی قرآن: 🗓شنبه ۲۹ دی ۱۴۰۳ ⏰ از ساعت ۸ الی ۱۲ ⏳سین برنامه : ⏹ گزارش همایش و کمیسیون های تخصصی توسط دبیر علمی همایش / محمدصادق یوسفی مقدم ⏹ تبیین موضوع کمیسیون و مقالات مطرح توسط دبیر علمی کمیسیون / عیسی عیسی زاده 📚ارائه مقالات : ⏹ مرجعیت علمی قرآن کریم با رویکرد هستی شناختی علم / علی بختیاری ⏹ تحلیل بسامد علم در قرآن با رویکرد روش علم انسانی اسلامی / محمدعلی اسدی نسب ⏹ بررسی تلقی آیة‌اللّه جوادی‌آملی و آیة‌اللّه مصباح‌یزدی از «علم دینی» و نقش آن در تبیین گستره مرجعیت علمی قرآن / صالحه ملبوبی ⏹ دلایل مرجعیت علمی قرآن از دیدگاه مفسران فریقین / محمد مظفر ⏹ ادله قرآنی مرجعیت علمی قرآن کریم / محمد عزتی بخشایش ⏹ دلایل روایی مرجعیت علمی قرآن کریم / سید رضا مودب ⏹ نقد درون گفتمانی جریان مرجعیت علمی قرآن / سید محمد تقی موحد ابطحی ⏹ دیدگاه اندیشمندان امامیه در مرجعیت علمی قرآن کریم مبتنی بر احادیث «عرضه بر کتاب الله» / افشین رحیمی ⏹ واکاوی و نقد دیدگاه‌های مخالفان مرجعیت علمی قرآن کریم / محمد صادق یوسفی مقدم ⏹ دسترسی به وحی یا دلیل نقلی، نقدی بر دیدگاه علامه جوادی آملی / محسن ابراهیمی ⏹ جمع بندی مباحث کمیسیون توسط رئیس کمیسیون / سید رضا مودب 🏫مکان: قم، ابتدای خیابان معلم، پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن 🔗لینک حضور بصورت مجازی: dte.bz/quranconf @smtmabtahi

چکیده مقاله ای که در این همایش ارائه خواهم کرد: نقد درون‌گفتمانی جریان مرجعیت علمی قرآن کریم چکیده چند سالی است تلاشهایی در ایران در حال انجام است که می کوشد جریانی را با عنوان مرجعیت علمی قرآن پدید آورد. ایده محوری این جریان در حال ظهور آن است که با استفاده از آیات قرآن و روایات تفسیری معتبر به‌عنوان منبع، و به طرق مختلف از جمله روش استنباطی، استلهامی، استکمالی و حکمیت، به نوآوری هایی در عرصه علوم اسلامی، انسانی و طبیعی دست یابد و از این طریق قرآن را به‌عنوان مرجعی برای فعالیتهای علمی مطرح نماید. در این مقاله با پذیرش بسیاری از مبانی جریان در حال ظهور مرجعیت علمی قرآن، نشان داده می شود که این جریان هیچ مفهوم، ایده، نظریه یا روش جدیدی نسبت به رویکرد استنباطی در جریان علم دینی ندارد و افق جدیدی را پیش روی محققان علاقه‌مند به این موضوع قرار نمی دهد. همچنین استدلال می گردد که هیچ یک از انگیزه های احتمالی شکل گیری این جریان در این مقطع از زمان قابل دفاع نیست. در نهایت به نظر می رسد فعالان این عرصه در تلاش هستند با استناد به بیان مقام معظم رهبری در ارتباط با مرجعیت علمی قرآن جریان جدیدی را پدید آورند. به استناد بیان علامه طباطبایی در ارتباط با مهجوریت قرآن در حوزه های علمیه، پیشنهاد می گردد جریان مرجعیت علمی قرآن اولویت خود را به طور خاص علوم حوزوی (فقه، اصول، کلام، فلسفه، عرفان، ادبیات و ....) قرار دهد؛ و حتی اگر می خواهد در حوزه علوم انسانی ورود پیدا کند عده و عده خود را به یکی از علوم (پیشنهاد روان شناسی) که آیات و روایات بسیار بیشتری در ارتباط با مسایل و موضوعات آن وجود دارد اختصاص دهد؛ تا فعالان حوزوی و دانشگاهی با ایده محوری این جریان آشنا شوند. واژه‌های کلیدی: علم دینی، علوم طبیعی، علوم‌انسانی، مرجعیت علمی قرآن، نقد درون گفتمان، نقد روش‌شناختی. @smtmabtahi