✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (ع) در نامه ۳۱ نهج البلاغه، درباره اعتدال و میانه روی در طلب روزی چه سفارشی كرده است؟
🔹 #امام_على (ع) در بخشی از نامه ۳۱ #نهج_البلاغه - که به امام حسن (ع) نوشته شده - به عنوان مقدمه مى فرمايد: «وَ اعْلَمْ يَقِيناً أَنَّكَ لَنْ تَبْلُغَ أَمَلَكَ، وَ لَنْ تَعْدُوَ أَجَلَكَ؛ و بدان به يقين هرگز به همه آرزوهايت دست نخواهى يافت و [نيز بدان] هرگز از اجلت تجاوز نخواهى كرد [و بيش از آنچه مقرر شده عمر نمى كنى] و تو در همان مسيرى هستى كه پيشينيان تو بودند [آنها رفتند و تو هم خواهى رفت]». آنگاه چنين نتيجه مى گيرد: «فَخَفِّضْ [۱] فِی الطَّلَبِ وَ أَجْمِلْ [۲] فِی الْمُكْتَسَبِ؛ حال كه چنين است در به دست آوردن #دنيا #زياده_روی مكن و در كسب و كار ميانهرو باش». جمله «لَنْ تَبْلُغَ أَمَلَكَ» بيان واقعيّتى روشن است كه هيچ انسانى در اين جهان به تمام آرزوهاى خود نخواهد رسيد، بنابراين چرا در طلب روزى #حريص باشد؟ جمله «وَ لَنْ تَعْدُوَ أَجَلَكَ» اشاره به اين است كه عمر انسان به هر حال محدود است، و هيچ كس نمى تواند بيش از وقت مقرر در اين جهان بماند.
🔹حال كه چنين است چرا براى به دست آوردن مال، بيش از حد دست و پا بزند؟ تعبير به «خَفِّضْ»؛ (آرام باش و فرو نِه) و «أَجْمِلْ»؛ (راه اعتدال پيش بگير) هر دو اشاره به يك حقيقت دارد و آن ترك حرص براى جلب روزى بيشتر است. البته اين تعبير هرگز تلاش و سعى براى به دست آوردن روزى حلال را نفى نمى كند. امام (ع) در ادامه اين سخن به استدلال پرمعنايى توسل مى جويد و مى فرمايد: «فَإِنَّهُ رُبَّ طَلَبٍ قَدْ جَرَّ إِلَى حَرَبٍ [۳] فَلَيْسَ كُلُّ طَالِبٍ بِمَرْزُوقٍ، وَ لَا كُلُّ مُجْمِلٍ بِمَحْرُومٍ؛ زيرا بسيار شده كه تلاش فراوان [در راه دنيا] منجر به نابودى [اموال] گرديده [اضافه بر اين] نه هر تلاشگرى به روزى رسيده و نه هر شخص ميانه رويی محروم گشته است». شبيه اين مضمون در حديثى از پيامبر اكرم (ص) آمده است، حضرت مى فرمايد: «اَجْمِلُوا فِی طَلَبِ الدُّنْيا فَإنَّ كُلَّا مُيَسَّرٌ لِما خُلِقَ لَهُ؛ در #طلب_دنيا #ميانه_رو باشيد؛ چرا كه به هركس آنچه مقدر شده است داده مى شود». [۴]
🔹جمله «رُبَّ طَلَبٍ قَدْ جَرَّ إلَى حَرَبٍ؛ چه بسيار تلاش فراوانى كه منجر به نابودى شده»، به گفته بعضى از نويسندگان، ضرب المثلى در لسان العرب است كه مضمون آن را در فارسى، سعدى در ضمن دو بيت آورده است: "شد غلامى كه آب جوى آورد ، آب جوى آمد و غلام ببرد ؛ دام، هر بار ماهى آوردى ، ماهى اين بار رفت و دام ببرد". دو جمله «فَلَيْسَ كُلُّ طَالِبٍ ... وَ لَا كُلُّ مُجْمِلٍ ...» در واقع به منزله دليل است براى آنچه در جمله هاى قبل درباره رعايت #اعتدال و ميانه روى در طلب رزق آمده است و اشاره به اين حقيقت است كه دست و پاى زياد زدن، هميشه درآمد بيشتر، و رعايت اعتدال و ميانه روى هميشه درآمد كمتر را در پى ندارد؛ بلكه لطف الهى بر اين قرار گرفته آنها كه بر او توكّل كنند و #حرص و آز و #طمع را كنار بگذارند، و به صورت #معتدل براى روزى تلاش نمايند، زندگى بهتر و توأم با آرامش بيشتر داشته باشند و در ضمن، ديگران نيز اجازه پيدا كنند كه از تلاش خود براى روزى بهره گيرند و حريصان جاى را بر آنها تنگ نكنند.
پینوشتها؛
[۱] «خفّض» از ريشه «خفض» به معناى پايين آوردن، در مقابل رفع به معناى بالا بردن است و در اينجا به معناى كم كردن و دست از زياده روی برداشتن است.
[۲] «اجمل» از ريشه «اجمال» به معناى اعتدال در كار و عدم افراط است.
[۳] «حَرَب» به معناى غارت كردن است و در اينجا معناى فعل مجهول دارد؛ يعنى غارت شدن.
[۴] سنن ابن ماجه، أبو عبدالله القزوينی، ج ۲، ص ۷۲۵
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، چ اول، ج ۹، ص ۶۲۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#رزق #روزی #حرص #طمع
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام حسین (علیه السلام) برای رویگردانی از گناه چه پندی دارد؟
🔹روايت شده كه مردى خدمت #امام_حسين (عليه السلام) رسيده و عرض کرد: من مردی #گناهكارم كه نمیتوانم خود را از #معصيت نگه دارم؛ مرا پند و #اندرزى بده. #امام_حسین (علیه السلام) فرمودند: «افْعَلْ خَمْسَةَ أَشْيَاءَ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ: فَأَوَّلُ ذَلِكَ لَا تَأْكُلْ رِزْقَ اللهِ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ، وَ الثَّانِی اُخْرُجْ مِنْ وَلَايَةِ اللهِ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ، وَالثَّالِثُ اُطْلُبْ مَوْضِعاً لَا يَرَاكَ اللهَ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ، وَ الرَّابِعُ إِذَا جَاءَ مَلَكُ الْمَوْتِ لِيَقْبِضَ رُوحَكَ فَادْفَعْهُ عَنْ نَفْسِكَ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ، وَ الْخَامِسُ إِذَا أَدْخَلَكَ مَالِكٌ فِی النَّارِ فَلَا تَدْخُلْ فِی النَّارِ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ»؛ [۱]
🔹[ترجمه روایت:] (#پنج_كار را انجام بده، سپس هر گناهى مايلى بكن؛ اوّل از #روزى_خدا نخور، هر گناهى مايلى بكن؛ دوّم از #ولايت_خدا خارج شو، هر گناهى میخواهى بكن؛ سوّم جايى را پيدا كن كه #خدا تو را نبيند، هر چه میخواهى بكن؛ چهارم وقتى #ملك_الموت براى #قبض_روح تو آمد، او را از خود دور كن؛ سپس هر گناهى میخواهى بكن؛ پنجم وقتى #مالك_دوزخ تو را داخل جهنم كرد، داخل نشو، هر گناهى مايلى انجام ده).
🔹در اين حديث منطق روشنى به كار رفته است و آن اينكه #انسان در #پنج_موقف گرفتار است كه هريك از آنها براى #ترك_گناه كافى است؛ از يكسو دائماً بر سر خوان #نعمت_خدا نشسته و از #رزق او استفاده میكند؛ آيا با اين حال #وجدانانسانِبيدار اجازه ميدهد #گناهى كند؟! ديگر اينكه دائماً #تحت_سرپرستى خداست و خدا فرشتگانى را براى حفظ او مأمور كرده است، آيا #شرم_آور نيست كه انسان تحت اين حفاظت، به #معصيت مولايش بپردازد؟!
🔹سوم اينكه #تمام_عالم، محضر خداست، آيا شرمآور نيست كه انسان در محضر او مرتكب #گناه شود؟! چهارم و پنجم اين كه انسان گنهكار چه بخواهد و چه نخواهد روزى به دست #ملك_الموت قبض روح میشود و در عرصه محشر به #حساب او میرسند و او را #مجازات خواهند كرد، آيا میتواند در مقابل فرشته مرگ مقاومت كند و يا بر #مالك_دوزخ غلبه نمايد؟ حال كه خود را اسير دست آنها مى بيند چگونه به خود اجازه میدهد آشكارا به #مخالفتفرمانخدا برخيزد و آلوده انواع #گناهان شود؟! فكر كردن در اين امور براى بازداشتن انسان از #گناه، به يقين كافى است؛ [۲]
🔹#گناه و #نافرمانى از مولا هميشه زشت است، ولى #زشتترين حالات نافرمانى و #عصيان اين است كه انسان #نعمتهاى او را وسيله نافرمانى وى قرار دهد. در بعضى از تواريخ آمده است «سبكتكين» كه از كاركنان عزّالدوله بختيار بود، بر ضد او خروج كرد. «صابى» نويسنده معروف از طرف عزّالدوله نامهاى به او نوشت كه اى كاش میدانستم با چه وسيله اى بر ضد ما قيام كردهاى، در حالى كه پرچم ما بالاى سرت در اهتزاز است و بردگان ما در طرف راست و چپ تو قرار دارند و اسبهاى سوارى تو علامت ما را بر خود دارند و لباسهايى كه بر تن دارى به وسيله ما بافته شده است، و سلاحهايى كه براى دشمنانمان تهيه كرده بوديم در دست توست؟! [۳]
🔹از اين مثال تاريخى بخوبى روشن میشود كه چه اندازه #زشت است كه #انسان مشمول #نعمتى از سوى ديگرى شود و همان نعمت را بردارد و بر ضد او اقدام كند. [۴] #امام_علی (علیه السلام) میفرماید: «كمترين حقى كه #خدا بر شما دارد، اين است كه با استمداد از نعمتهايش، او را #معصيت نكنيد». [۵] امیرالمؤمنین (عليه السلام) در اين گفتار حكيمانه به نكته مهمى اشاره ميكند و آن اينكه «#انسان در برابر #نعمتهايى كه خداوند به وى داده كمترين وظيفه اش اين است كه نعمتهايش را #وسيله_معصيت او قرار ندهد».
🔹پيام ديگرى كه اين گفتار حكيمانه دارد اين است كه انسان هر #گناهى كه ميكند به يقين با استفاده از يكى از #نعمتهای_الهى است؛ #چشم، #گوش، #دست، #پا، #فكر، #قدرت و مواهب ديگر همه نعمتهاى پروردگارند و انسان بدون استفاده از اينها نمیتواند كار خلافى انجام دهد؛ بنابراين مفهوم كلام اين میشود كه #انسان_منصف نبايد هيچ #گناهى كند، زيرا هر گناهى مرتكب شود با استفاده از يكى از نعمتهاى خداست و اين كار #بسيارشرمآور است. [۶]
پی نوشتها؛
[۱]بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ۲ ج۷۵ ص۱۲۶؛ [۲]پيام امام اميرالمومنين، ناصر مكارم شيرازى، دارالكتب الاسلاميه چ۱ ج۱۴ ص۶۵۹؛ [۳]شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحديد، مكتبة آية الله المرعشی النجفی چ۱ ج۱۹ ص۲۴۲؛ [۴]پيام امام اميرالمومنين، همان ص۶۵۷؛ [۵]نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت چ۱ ص۵۳۳، حکمت۳۳۰؛ [۶]پيام امام اميرالمومنين، ناصر مكارم شيرازى، دارالكتب الاسلاميه چ۱ ج۱۴ ص ۶۵۸-۶۵۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_حسین #گناه #معصیت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
⭕️«کلام نور»
🔸«يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِی خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ» ﴿٢١﴾
🔹«ای مردم! #پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا #پرهیزکار شوید».
🔸«الَّذِی جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَ أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ فَلَا تَجْعَلُوا لِله أَنْدَادًا وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ» ﴿٢٢﴾
🔹«آن #پروردگاری که زمین را برای شما بستری گسترده و آسمان را سقفی برافراشته قرار داد و از آسمان، آبی [مانند برف و باران] نازل کرد و به وسیله آن از میوه های گوناگون، #رزق و #روزی برای شما بیرون آورد؛ پس برای #خدا شریکان و همتایانی قرار ندهید در حالی که می دانید [برای خدا در آفریدن و روزی دادن، شریک و همتایی وجود ندارد]».
📕قرآن کریم، سوره مبارکه بقره
#قرآن #کلام_نور
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«امام علی» (علیه السلام) در حکمت ۱۳۵ نهج البلاغه چه آثاری را برای «استغفار» بیان می نماید؟
🔹 #امام_علی (عليه السلام) در بخشی از حکمت ۱۳۵ #نهج_البلاغه مى فرمايد: «وَ مَنْ أُعْطِيَ الاِسْتِغْفَارَ لَمْ يُحْرَمِ الْمَغْفِرَةَ»؛ (كسى كه توفيق #استغفار يابد از #آمرزش محروم نمى شود). #توبه به معناى #ندامت از گذشته و #بازگشت به سوى #خداست و #استغفار يكى از شرايط آن است؛
🔹البته گاه استغفار و #توبه به يك معنا نيز استعمال مى شوند، به هر حال #خداوندِ_غفور و ودود، وعده داده كه #مستغفرين را مورد محبت قرار دهد و آنها را مشمول #آمرزش و #مغفرت خويش سازد. بر این اساس خداوند در «آیه ۱۱۰ سوره نساء» مى فرمايد:
🔹«وَ مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللهَ يَجِدِ اللّهَ غَفُوراً رَحِيماً»؛ (هر كس #كار_بدى انجام دهد يا به خود ستم كند، سپس از خداوند #طلب_آمرزش نمايد، #خدا را #آمرزنده و #مهربان خواهد يافت». همچنین #پيامبر_اكرم (ص) در حديثى می فرماید: «خَيْرُ الْعِبادَةِ اَلاِسْتِغْفَارُ»؛ [۱] (بهترين عبادت، #استغفار است).
🔹آن حضرت در حديث ديگرى می فرماید: «أَكْثِرُوا مِنَ الاِسْتِغْفارِ فَإنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ لَمْ يُعَلِّمْكُمُ الاِسْتِغْفارَ إلَّا وَ هُوَ يُريدُ أنْ يَغْفِرَ لَكُمْ»؛ (زياد #استغفار كنيد، زيرا #خداوند متعال #استغفار را به شما نياموخته، مگر به اين جهت كه مى خواهد شما را #بيامرزد). [۲] تأثير #استغفار در برطرف شدن #مشكلات، هِمَم (جمع همّ) و #غمها و فزونى #رزق، بر اساس روايات قابل انكار نيست.
پی نوشتها؛
[۱] الكافی، كلينى، دارالكتب الإسلامية، ج ۲، ص ۵۱۷
[۲] ميزان الحكمه، محمدی ری شهری، مترجم: شیخی، حمید رضا، ج ۸، ص ۴۶۳، ح ۱۵۲۰۹
📕 پيام امام امير المؤمنين (ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دارالكتب الاسلاميه، چ اول، ج ۱۳، ص ۱۱۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#استغفار #توبه
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️با وجود اینکه وسعت و تنگی رزق و روزی دست خداست پس کار و کوشش انسان چه فایده ای خواهد داشت؟
🔹از بسيارى از آيات #قرآن_مجيد و #روايات «مقدّر بودن روزى» و در منابع مختلف استفاده مى شود كه وسعت و فراخى روزى يا تنگى و ضيق آن، به اراده و #مشيّت_خداوند نسبت داده شده است، تا بندگان خود را #بيازمايد. به تعبير ديگر: به هر كس آنچه #مصلحتش بوده است داده و براى هر كس آنچه مايه صلاح حالش بوده مقرّر فرموده. اين تعبيرات سؤالات متعدّدى بر مى انگيزد. نخست اينكه: اگر چنين است پس #تلاش و كوشش، براى رزق و #روزى چه مفهومى مى تواند داشته باشد؟
🔹ديگر اينكه: اين گونه برداشت ها سبب ركود فعّاليت هاى اجتماعى و عقب ماندگى جامعه مى گردد؛ جامعه اى كه بايد پر نشاط و پر اميد به فعّاليت هاى گسترده بپردازد و در ميدان رقابت از جوامع غير مسلمان عقب نماند. «قرآن مجيد» مى فرمايد: «نَحْنُ قَسَمْنَا بَيْنَهُمْ مَعِيشَتَهُمْ فِی الْحَيَاةِ الدُّنْيا وَ رَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ» [۱] (ما #معيشت و [روزى] آنها را در #حيات_دنيا در ميانشان تقسيم كرديم و بعضى را بر بعضى برترى داديم).
🔹ولى پاسخ اين سؤال ها در #روايات_اسلامى آمده است كه هرگاه كنار هم چيده شود، ديگر ابهامى باقى نمى ماند. از يك سو، در «نهج البلاغه» و كلمات #امام_علی (علیه السلام) میخوانیم: «إِنَّ الرِّزْقَ رِزْقَانِ: رِزْقٌ تَطْلُبُهُ، وَ رِزْقٌ يَطْلُبُكَ، فَإِنْ أَنْتَ لَمْ تَأْتِهِ أَتاكَ» [۲] (#روزى بر دو گونه است: قسمتى از آن، تو بايد به #دنبالش بروى، و قسمتى از آن، او به دنبال تو مى آيد به گونه اى كه اگر به سراغش نروى به #سراغتو خواهد آمد).
🔹واقعيت نيز چنين است كه قسمت مهمّى از #روزى چيزى است كه انسان بايد در راه آن تلاش و #كوشش كند و تمام هوش و #استعداد و #توان خود را به كار گيرد و بدون اينها هرگز به آن نخواهد رسيد؛ ولى بخش ديگرى از روزی ها، #روزیهای_ناخواسته است كه به سراغ انسان مى آيد و به او نشان مى دهد كه اگر چه تلاش و كوشش يك اصل مهم است، امّا #رازقيّت_خداوند منحصر به آن نيست و در همه حال بايد به او دل بست و همه چيز را از او دانست.
🔹در روايت ديگرى مى خوانيم: از جمله #دعاهايى كه مستجاب نمى شود، دعاى انسان سالمى است كه در خانه نشسته و دست از #تلاش و كوشش برداشته و عرضه مى دارد: خدايا به من روزى ده! [فرشتگان الهى] به او مى گويند: اين دعاى تو مستجاب نيست، برخيز و تلاش كن. #امام_صادق (عليه السلام) مى فرمايد: «أَرْبَعٌ لاَيُسْتَجَابُ لَهُمْ دُعَاءٌ: الرَّجُلِ جَالِسٌ فِي بَيْتِهِ، يَقُولُ: يَا رَبِّ ارْزُقْنِي! فَيَقُولُ لَهُ: أَلَمْ آمُرْكَ بِالطَّلَبِ». [۳]
🔹از سوى ديگر، #تقديرات_الهى در بسيارى از موارد هماهنگ با #تدبيرات_ما است، يعنى خداوند مقدّر كرده آنها كه #تلاش و كوشش مى كنند سهم بيشترى داشته باشند، و آنها كه سُست و #تنبلاند سهم كمتر. اين هماهنگىِ تقدير و تدبير، پاسخ روشنى به كسانى مى دهد كه به بهانه #تقدير از #تدبير سرباز مى زنند و تن به #تنبلى مى دهند. از سوى سوم، بى شك استعداد جسمانى و فكرى همه #انسانها يكسان نيست و افراد بشر از نظر هوش و استعداد و مديريّت اقتصادى و توان جسمى براى كار كردن بسيار تفاوت دارند و همين، سرچشمه تفاوت بهره هاى آنها در اين قسمت مى شود؛
🔹آن كس كه اين تفاوت ها را #مقدّر كرده، طبعاً تفاوت هاى روزى را نيز مقدّر فرموده است و انتظار يكسان بودن همه انسانها از نظر روح و جسم، انتظار بسيار بى جايى است؛ مانند انتظار مساوى بودن همه اعضاى بدن و تمام استخوان ها و عضلات؛ چرا كه در مجموعه بدن، هر عضوى مأموريتى دارد و توان او به اندازه مأموريت اوست و مجموعه #جهان_انسانيّت نيز، همانند يك بدن است با تفاوت ها در جهات مختلف و طبعاً با تفاوت در #بهرههای_روزى. نتيجه اينكه: آنچه در #آیات و #روایات درباره #تقدير_ارزاق آمده، مى تواند اشاره اى به تمام آنچه در سه نكته بالا گفتيم بوده باشد و اين چيزى بر خلاف عدالت نيست؛ بلكه عين #عدالت و #حكمت است.
پی نوشتها؛
[۱] سوره زخرف، آيه ۳۲
[۲] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت، قم، ۱۴۱۴ق، چ اول، ص ۴۰۴، (نامه ۳۱)
[۳] الکافی، دار الكتب الإسلامية، تهران، ۱۴۰۷ق، چ ۴، ج ۲، ص ۵۱۱
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ ۱، ج ۴، ص ۱۷۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#رزق #روزی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد