↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
🔹افعال تَصییر(گردانیدن،از حالتی به حالتی دیگر شدن)🔹
💥گفته شد که ظَنَّ و اخواتش،به "افعال قلوب" و "افعال تَصییر" تقسیم میشوند.دست ی اول بررسی شد،اما"افعال تَصییر"،که مشهور ترین آنها هفت فعل است،و داخل بر"أَنَّ و دو معمولش"و "أَنْ بعلاوه فعل بعدش"نمیشوند.
✔️۱.صَیََّرَ،مثلِ"صَیَّرَ الصائغُ الذهبَ سبیکَةً".
✔️۲.جَعَلَ،مثلِ"جَعَلَ الغازلُ القُطنَ خیوطاً".
✔️۳.إتَخَذَ،مِثلِ"إتَخَذَ المهندسون الحدیدَ و الخشبَ باخرةً"
✔️۴.تَخِذ،َمِثلِ"تَخِذَتِ الحرارةُ الثلجَ ماءً".
✔️۵.تَرَکَ،مثلِ"تَرَکَ الموجُ الصَخورَ حَصیً".
✔️۶.رَدَّ،مثلِ"رَدَّ الأملُ النفوسَ الیائسةَ مستبشرةً"
✔️۷.وَهَبَ،مثلِ"وَهَبَ الآلاتُ الحدیثةُ السنابلَ حَبّاً.
#این فعلِ "وَهَبَ"جامد و فقط به صورت "ماضی"در این معنا استعمال شده است.
#خلاصه جلد دوم وافی صفحه ۱۰ تا ۱۲.
https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
#امام_سجاد(ع)
🔹 إنَّ عَمَّتي زَينَبَ مَعَ تِلكَ المَصائبَ و المِحَنِ النّازِلَةِ بِها في طَرِيقِنا إلَى الشّامِ ما تَرَكَتْ نوافلها الليلیة.
🔸عمّهام زينب، با وجود همه مصيبتها و رنجهايى كه در مسير شام به او روى آورد، حتّى "يك شب" نماز شب را ترک نکرد.
# عوالم العلوم و المعارف و الأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال، جلد۱۱، صفحه۹۵۴
◾شهادت حضرت زینب(س) تسلیت باد.
https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
🔹زیادةٌ و تفصیل🔹
💥أ-لازم نیست دو مفعول این نواسخ،در اصل مبتدا و خبر باشند،بلکه کافیست مبتدا و خبر باشند هر چند به نوعی از تاویل مقبول،مثل شان "افعال تحویل"و مثل شان "حَسِبَ".
#به دو مثال زیر توجه فرمایید.
✔️۱-صَیَّرْتُ الفضةُ خاتماً(نقره را به یک انگُشتر تبدیل کردم)،و مشخص است که اصل این دو مفعول مبتدا و خبر نیست،زیرا'الفضةُ خاتمٌ"(نقره انگشتر است)صحیح نیست.
#پس مثال فوق(الفضةُ خاتمٌ) صحیح نیست مگر با این تاویل که بگویم،نقره میتواند به صورت انگشتر در بیاد.
✔️۲-حَسِبْتُ المریخَ الزُهرةَ(گمان کردم سیاره مریخ همان ستاره زهره است)مشخص است که اصل این دو مفعول،مبتدا و خبر نیست،زیرا"المریخُ الزُهرةُ"(مریخ زهره است)صحیح نیست.
#پس این مثالِ"المریخُ الزُهرةُ" صحیح نیست مگر اینکه بگویم از باب تشبیه است.
#مصنف:هیچ نیازی به این نحو تأویلات نیست،زیرا باید بگویم،فصحاء عرب گاه داخل کردن این نواسخ را بر آنچه در اصل مبتدا و خبرن و گاه داخل کردن این ها نواسخ را بر آنچه در اصل مبتدا و خبر نبودند.
💥ب-افعال قلبی،علاوه بر دُخول بر مبتدا و خبر،داخل بر "أَنَّ" و"أنْ" که هر دو مصدریه هستند،هم میشوند و این مصدر،سد مسد دو مفعول واقع شده است و بی نیاز میکند فعل را از دو مفعول.
#مثال"علمتُ أَنَّ السباحَةَ اسلمُ من الملائک"
#اما افعال تحویل،بر مصدر(أَنَّ و أنْ)،داخل نمیشود.
#خلاصه جلد دوم وافی صفحه ۱۲ تا ۱۴
https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
🔹زیادةٌ و تفصیل🔹
💥بعضی از علمای علم نحو،افعال قلوب را به چهار دسته تقسیم میکنند،گرچه ما سابقا گفتیم دو قسم هستند واین دو قسم بودن بهتر است.
۱.یقین به تنهایی،وَجَدَ،تَعَلَّمَ،دریٰ،الفیٰ و جَعَلَ.
۲.رجحان به تنهایی،جَعَلَ،حجا،عَدَّ،زَعَمَ هَبْ.
۳.برای هر دو ولی غالبا یقین رأیٰ و عَلِمَ.
۴.برای هر دو ولی غالبا رجحان،ظَنَّ،خالَ و حَسِبَ.
💥نکاتی در خصوص این افعال
عَلمَ دو مفعولی،در موارد زیر به یک مفعولی است.
🔹۱-درصورتی که مصدرِ"مفعول دوم" اضافه شود به مفعول اول،مثل"علمتُ تحرُّکَ الکواکبِ" که در اصل"علمتُ الکواکبَ متحرکةٌ" بوده.
#حکم فوق مختص به عَلِمَ نیست بلکه در جمیع افعال قلوب جریان دارد.
🔹۲-در صورتی که به معنای عَرِفَ باشد مثل"علمتُ الخبر"
#اگر "عَلِم"َبه معنای إنشقَّ باشد لازم است مثل "علم البعیرُ"
💥اما"رایٰ' در موارد زیر دو مفعولی است.
🔹۱-در صورتی که به معنای علم یا ظن باشد،مثلِ این قول خدای تعالی"إِنَّهُمْ يَرَوْنَهُ بَعِيداً وَ نَراهُ قَرِيباً"،ماده "رأی" در اولی به معنای ظن،در دومی به معنای علم است.
🔹۲-در صورتی که به معنای خواب دیدن باشد،مثل"کنت نائماً و فرایتُ الصدیقَ مسرعاً الی القطار".
#اگر به معنای فهم و ابداء عقلی باشد گاه دو مفعولی و گاه یک مفعولیست،مثل"یختلف الاطباءُ فی امرِالقهوةِ فواحدٌ یراها ضارَّةً و و آخر یراها مفیدَةً"یا"فواحد یری ضررَها و آخر یری افادتَها".
#رأیٰ،در موارد زیر"یک مفعولی'است
🔹۱-در صورتی که به معنای"اصابَ ریئتَه" باشد،مثل"انطلق السهمُ فرأی الغزالةَ".
🔹۲-در صورتی که به معنای دیدن با چشم باشد"رأیتُ النَجمَ".
#أَرَأیْتَکَ،به معنای"اخبرنی"است که گاه دومفعولی و گاه یک مفعولیست وأُرَیٰ مضارع مجهولی ست،به معنای
أَظُنُّ،مثل"کُنْتُ أُریٰ الرحلةَ متبعةً"
#گاه تری در صورتی که الفش حذف شده است،بعد از "لا" یا"لو"آمده،و به معنای"لا سیما"است،مثل"کرمتُ الضیوفَ لو ترما علیٌ".
#خلاصه جلد دوم وافی صفحه ۱۴ تا ۱۸
https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
📣عَونُکَ للضَّعیفِ مِنْ أَفْضَلِ الصَّدَقَةِ.
#کمک به ناتوان از بهترین صدقه هاست.
📚تحف العقول عن آل الرسول صفحه ۹۱۲
◾️شهادت امام کاظم،موسی بن جعفر،باب الحوائج(علیه السلام)،تسلیت باد.
https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
💥ادامه نکات افعال قلوب.
🔹وَجَدَ،در صورتی که به معنای"لَقَیٰ" و"صادَف"باشد،یک مفعولی است،مثلِ"وجدْتُ القلمَ"و در صورتی که،به معنای"استغنیٰ"باشد،احتیاجی به مفعول ندارد؛مثل"وَجَدَ الأبیٌ بِعملِه".
🔹دری،اکثر استعمالش به صورت لازم است،و با حرف جر"باء"متعدی میشود،مثلِ"دریتُ بالخبر السارِ"،و اگر همزه تعدیه بر این فعل مقدم شود،متعدی به یک مفعول میشود،مثل"أَدریتُکَ بالخبر السارِ" و همچنین یک مفعولی است اگه به معنای"خَدَعَ"باشد،مثل"دریتُ الصیدَ"
🔹تَعَلَّم،در صورتی که به معنای"إعْلَمْ"باشد،جامد و دو مفعولی است و در صورتی که به معنای"تَعَلَّمْ"باشد مشتق و یک مفعولی است،مثل"تَعَلَّمْ فنونَ الآداب"
🔹ألقی،اگر به معنای لقیٰ،باشد یک مفعولی است،مثلِ"غاب عصفوریُّ ثم ألقیتُه".
#حَسِبَ،در صورتی که به معنای"عَدَّ"باشد،یک مفعولی است،مثل"حَسِبْتُ النقودَ التی معی"و در صورتی که به معنای"صارَ ذابیاضٍ" باشد،لازم است،مثلِ"حَسِبَ الغلامُ".
#جَعَلَ،اگر به معنای"أَوجَدَ و خَلق"یا "فَرَضَ و أَوجَبَ"باشد،یک مفعولی است،مثلِ"جَعَلَ اللهُ الشمسَ" و"جَعلتُ للحارسِ اجراً".
#مثال اول در معنای"خَلَقَ"و مثال دوم در معنای"فَرَض"َاستعمال شده است.
#هَبْ،در صورتی که فعل امر از ریشه"هَبة"باشد یک مفعولی است مثل"هَبْ بعضَ المالِ للهِ" و همچنین است اگر امر از ریشه"هیبة"باشد،مثلِ"هَبْ ربَّک فی کل ما تقدم علیه من عملٍ".
#خلاصه جلد دوم وافی،صفحه ۱۸ تا ۲۰
https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
💥شرط عمل کردن این افعال ناسخه،این است که مبتدا شرایط"نسخ" را داشته باشد.
#باید دانست نواسخ با"انواع مختلفش"،بر موارد زیر داخل نمیشوند.
✔️۱.مبتدایی که دائما صدارت طلب است،مثلِ"اسماء شرط،اسماء استفهام،کم خبریه،مبتدایی که همراه لام ابتداست"
#از بین صدارت طلب ها،ضمیر شان استثناء شده است و دخول نواسخ بر او جایز است.
#داخل شدن نواسخ این باب(ظَنَّ و اخواتش)،بر مبتدایی که اسم استفهام است،یا مبتدایی که اضافه شده به اسم استفهام جایز است،و در این صورت اسم استفهام مقدم میشود.مثلِ"أیّاً ظَنَنْتَ أَحسنَ" و "غلامَ أیٍّ حسبتَ أنشطَّ".
✔️۲.مبتدایی که به سبب غیر همیشه مبتداست،مثلِ اسمی که بعد از"لولا" و"إذا"فجائیه می آید.
#مثال"لولا العقوبةُ لزادتِ الجرائمُ" و فتحتُ الکتابَ فإذا الصورُ فاتنةٌ".
✔️۳.مبتدایی که حذفش واجب است به شرطی که اصل آن نعت مقطوع بوده است.
#مثال"شکراً للمتعلمِ النافعُ العزیزُ" که در اصل "هو النافعُ العزیزُ"بوده.
✔️۴.کلماتی که فقط به صورت مبتدا استعمال شده اند،مثلِ"ما تعجبیه،طوبیٰ،دَرٌّ،اقلٌّ و بعضی الفاظ دعا،مثلِ ویلٌ و سلامٌ"
#خلاصه جلد دوم وافی،صفحه ۲۰ تا ۲۲
https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
#حضرت_محمد(ص)
🔹 شعبانُ شَهري،فَمَن صامَ شَهري كُنتُ لَهُ شَفيعاً يَومَ القِيامَةِ.
🔸 شعبان ماه من است،هر كه ماه مرا روزه بدارد روز قيامت شفيع او خواهم بود.
#بحارالأنوار، ج ۹۴، ص ۸۳
🌹حلول ماه شعبان المعظم ماه پیامبر (ص) بر شما مبارک.
@talkhislkotob
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
🔹ترتیب بین ناسخ قلبی و دو معمولش🔹
💥ترتیبی بین این ناسخ و دو معمولش نیست و موخر شدن دو معمولش یا واقع شدن بین دو معمولش به خاطر غرضی بلاغی جایز است.
#مثال"السرابَ ماءً یظنُّ الجاهلُ"و"السرابَ یظنُّ الجاهلُ ماءً".
#اماترتیب بین دو مفعول و تقدیم یکی از آنها بر دیگری همان چیزی است که در مبتدا و خبر گفته شد.
#مثال"علمت اخِی شریکِی"تقدیم مفعول اول واجب است به همان دلیلی که مبتدا واجب التقدیم است.
🔹احکام مختص به افعال قلوب🔹
💥افعال قلبی پنج حکم مخصوص دارند که آنها را متمایز میکند.
💥از بین این پنج حکم،تنها یک حکم است که افعال متصرف و جامد،باهم مشترک هستند و چهار حکم مختص به افعال متصرف است.
#اما حُکمی که متصرف و جامد،از این افعال قلبی،در آن حکم با هم مشترک است تنوعِ مفعول دوم این"افعال"است،یعنی مفعول دوم به صورت"مفرد"جمله و شبه جمله می آید.
#مثال "علمتُ الریاءَ داءً وبیلاً"و"أریٰ الفضلَ یعرف اهلَه" و "علمتُ العفوَ مِن دواعی التالفِ".
#خلاصه جلد دوم وافی،صفحه ۲۰ تا ۲۵
https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
🔹احکام مختص به افعال قلوب متصرف،و مشتقاتی از این افعال که عمل فعل ماضی را دارند🔹
💥۱-تعلیق،منظور از تعلیق،باطل کردن عمل لفظی است،نه محلی.
#زمانی تعلیق اتفاق میفتد که،بعد از فعل قلبی،لفظ"صدارت طلبی" بیاید،یا لفظ صدارت طلب بعد از مفعول اولِ این افعال بیاد.
💥در حالت عادی و بدون اینکه فعل تعلیق شود،گفته میشود"عَلِمْتُ البلاغةَ ایجازأً"اما درصورتی که"صدارت طلبی"بعد از فعل قلبی متصرف بیاید،عمل لفظی خود را کاملا از دست میدهد.
#مثال اول،"عَلِمْتُ لَلبلاغةُ ایجازٌ"،در این حالت گفته میشود،جمله(لَلبلاغةُ ایجازٌ) محلا منصوب سد مسد دو مفعول عَلِمْتُ.
#مثال دوم،"عَلِمْتُ البلاغةَ لَهِی ایجازٌ"در این حالت،"البلاغةَ"،مفعول اول،و جمله"هِی ایجازٌ"محلا منصوب،و سد مسد مفعول دوم است.
#در دو مثال فوق"لام ابتدا"فعل را تعلیق کرده است.
💥در توابع مثالهای فوق،مراعت شکلی و محلی،جایز است.
#مثال"عَلِمْتُ لَلبلاغةُ ایجازٌ و الفصاحةُ اختصارٌ"(مراعات شکلی و ظاهری معطوف علیه)یا"عَلِمْتُ لَلبلاغةُ ایجازٌ والفصاحةَ اختصاراً"(مراعات محلی معطوف علیه).
#خلاصه جلد دوم وافی صفحه ۲۵ تا ۲۹.
https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
#امام_علی(ع)
🌺اِنتَظِروا الفَرَجَ وَلا تَیأسُوا مِن رَوحِ الله.
همواره در انتظار (فرج و ظهور صاحبالزمان(عج))باشید و یأس و نا امیدی از رحمت خدا به خود راه مدهید.
📚بحارالانوار، ج ۱۵،ص۱۲۳
https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
🔹تعلیق با هر لفظِ صدارت طلبی صورت میگیرد.مشهورترین الفاظی که فعل قلبی را تعلیق میکنند.
✔️۱.لام ابتدا،"عَلِمْتُ لَلبلاغةُ ایجازٌ"
✔️۲.لام قسم،مثل"علمتُ لَیُحاسَبَنَّ المرءُ علی عمِلِه"
✔️۳.حرفی از حروف نفی سه گانه(ما،إنْ و لا)نه غیر این حروف نفی.
#مثال"علمتُ ما التهورُ شجاعةٌ"،"زعمت إنْ الصفحُ الجمیلُ ضارٌ" و "الفیتُ لا الافراطُ محمودٌ و لا تفریطٌ".
✔️۴.استفهام،که سه حالت دارد.
مفعول اول اسم استفهام باشد یا مضاف به اسم استفهام باشد،"علمتُ أیُّهم بطلٌ"،"علمتُ صاحبُ ایِهم بطلٌ"،حالت سوم،حرف استفهام بعد از فعل قلبی بیاید،مثلِ"علمتَ أعلیٌ مسافرٌ ام مقیمٌ".
✔️۵.الفاظ دیگری که صدارت طلب هستند.مثلِ"کم خبری" و " إنَّ و اخواتش جز أَنَّ که صدارت طلب نیست" و مثلِ "ادوات شرط جازم و غیر جازم"
#دریتُ کمْ کتابٍ اشتریتُه"و "لا أدرِی لعل اللهَ یریدُ بکم خیراً"
و"أحْسبُ لو ائتلف العمل و صاحب العملِ لَسَعِدا"
#در خصوص اعراب مثالهای فوق،و اینکه صدارت طلب بعد از مفعول اول بیاید در پیام قبل توضیحاتی داده شد.
#جلد دوم وافی خلاصه صفحه ۲۹ تا۳۴.
https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0