❇️🔘جاهلیت دوم مخرّب‌تر از جاهلیت اوّل هيهات! امام علي(ع)، نه گوشي يافت تا سخنش را بشنود و نه دستي و دلي كه او را در كندن درخت ضلالت ياري دهد، از اين رو، جمله پيش‌بيني‌هاي او درباره آينده امّت و فرهنگ و مدنيّتش محقّق شد؛ به همان سان كه او در آيينه دل و علم خويش مي‌ديد. ▫️امام علی(ع) پيش‌بيني كرده بودند: ▪️«باطل در محلّ خود جاي مي‌گيرد؛ ▪️جهالت بر مركب‌هايش سوار مي‌گردد؛ ▪️و گروه ستمگر، بزرگ و بزرگ‌تر مي‌شود؛ ▪️دعوت‌كننده به سوي حق كمياب شود و روزگار، چونان گزنده‌اي وحشي حمله آورد؛ ▪️شتر باطل واسپس سكوت، عربده كشد و قوّت يابد؛ ▪️مردم بر معصيت پيمان برادري بندند و بر دين‌داري از هم دوري گزينند؛ ▪️بر دروغ و ناروا با يكديگر دوستي كنند و بر راستي دشمني ورزند؛ ▪️فرزند باعث خشم پدر، باران باعث حرارت، مردم پست فراوان و خوبان كمياب شوند؛ ▪️توانمندان همچون گرگ و حاكمانشان درّنده، ميانه حالان طعمه و نيازمندان همچون مردگان شوند؛ ▪️راستي ناپديد و دروغ فراوان گردد؛ ▪️مردم به زبان اظهار دوستي و به دل دشمني كنند؛ ▪️#فسق عامل نسبت، عفّت باعث شگفتي و #اسلام را همچون پوستيني وارونه پوشند.»(۱) ▫️اين همه، تفسير و تفصيل آن كلام پيامبر(ص) بود، كه فرمودند: «#جاهليت‌دوم، مخرّب‌تر از اوّلي است.» ▫️با اين توصيفات، بركندن بيخ درخت تنومند جاهليّت‌ دوم به مراتب سخت‌تر از اوّلي است. تركيب چند وجهي صورت‌ و سيرت جهالت، آزمودگي و تجربه ائمه جهالت و تغييرات شگفت‌آور صورت‌هاي زندگي، كفر بسيط عصر بعثت را به جاهليّت مركّب، مُزمن و چند وجهي تبديل نموده است. به اين مجموعه، گشوده شدن دست دشمن كبير انسان؛ يعني ابليس و جنودش را بر جسم و جان ابناي آدمي بيفزاييد تا اين معني را چنان كه حضرت امام صادق(ع) فرمودند، دريابيد: ▫️«همانا قائم ما از مردم جاهل بيش از رسول خدا(ص) از جهان جاهليّت، متحمّل رنج و سختي مي‌شود.» 🔘آرزوی شیطان آن روزي كه شيطان اين نداي خداوند عالم را شنيد كه خطاب به او فرمود:‌ «فَاخْرُجْ مِنْهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٌ ؛بيرون شو، همانا كه تو از رانده‌شدگاني.» (۲) آخرين تقاضاي خود را كه اميد داشت به هدف اجابت نيز برسد، مهلتِ ماندن بود و عمري دراز، براي اغواگري، نه براي انابه و بازگشت. به همين نيّت هم بود كه قسم ياد كرد: «فَبِعِزَّتِكَ لأغوينَّهُمْ اَجْمَعين؛ قسم به عزّتت كه جملگي آنها (انسان‌ها) را اغوا مي‌كنم.»(۳) اغوا، صرفاً گمراهي و كج‌روي نيست. كج‌روي، نوعي گمراهي بسيط و ساده است. اغوا، جهالتِ توأم با عقيده فاسد است. ▫️شيطان، در دوردست نيرنگ‌هاي خود، روزي را مي‌ديد كه چنان باورهاي بشر را تغيير دهد كه در عين غوطه‌وري در جهالت، خود را عالم پندارد. عالم نمايِ جاهل، آن زمان كه مي‌پندارد در علم و آگاهي و ادب، روزگار مي‌گذارند، چنان در بندِ جهل است كه عربِ بت‌پرست عصر #جاهليت‌اول، پيش او انگشت به دهان مي‌ماند. 📖پی‌نوشت‌ها: ۱- نهج‌البلاغه، خ ۱۰۷ ۲- سوره حجر، آيه ۳۴ ۳- سوره ص ، آيه ۸۲ 📚#سیاحت‌در‌شرق/#جاهلیت‌مدرن @tarikh_farda